Sỏi tuyến tiền liệt: Nguyên nhân và cách điều trị
Nội dung bài viết
Tuyến tiền liệt đặc biệt chỉ có ở nam giới. Tuyến này có thể sản xuất một số thành phần ở trong tinh dịch giúp tinh trùng sống sót và di động trong quá trình sản xuất tinh trùng, xuất tinh. Do đó khi mắc bệnh sỏi tuyến tiền liệt, nam giới cần lưu ý vì nó không những gây ảnh hưởng tới sức khỏe mà còn là khả năng sinh sản. Hãy theo dõi bài viết bên dưới để tìm hiểu kĩ hơn căn bệnh này nhé.
Sỏi tuyến tiền liệt là bệnh lý gì?
Sỏi tuyến tiền liệt là sự lắng đọng chất dịch (chủ yếu là canxi) trong tuyến tiền liệt. Từ đó tạo ra những cục sỏi cứng và bị vôi hóa. Lượng canxi lắng đọng sẽ ảnh hưởng tới kích thước của sỏi.
Các viên sỏi có thể được tạo thành với số lượng lớn lên đến hàng trăm ngàn viên. Những viên sỏi này có hình tròn hoặc hình elip. Nó thường có màu nâu hay màu đen, tập trung hoặc phân tán đều bên trong tuyến tiền liệt. Bề mặt bên ngoài của sỏi nhỏ thường trơn bóng. Sỏi to thường cứng chắc, chiếm hết cả khoang rỗng. Thành phần của các loại sỏi này có chứa các thành phần hữu cơ như axit citric, cholesterol, protein…
Có 2 loại sỏi thường gặp đó là:
- Sỏi giả không được tạo thành từ tuyến tiền liệt mà nằm trong đoạn niệu quản của tuyến tiền liệt.
- Sỏi thật được tạo ra trong ống và vỏ bao của tuyến tiền liệt.
Triệu chứng
Bình thường sẽ không có biểu hiện lâm sàng điển hình nên khá khó nhận biết. Do đó bệnh chỉ được phát hiện khi tầm soát siêu âm và làm các xét nghiệm chẩm đoán.
Bên cạnh đó, bệnh cũng có thể có những biểu hiện bất thường nhưng không điển hình như sau:
- Đau rát khi tiểu tiện
- Tiểu khó
- Tiểu buốt, thậm chí là bí tiểu (đây là dấu hiệu điển hình của bệnh)
- Chán ăn, mệt mỏi, cơ thể suy nhược
- Chướng bụng, đầy hơi, khó chịu
Đối tượng mắc bệnh
Một số nghiên cứu cho thấy rằng những người đàn ông 50 tuổi trở lên có nguy cơ cao mắc căn bệnh này. Bên cạnh đó, nam giới mắc phải các bệnh viêm nhiễm như viêm tuyến tiền liệt cũng là yếu tố thúc đẩy cho căn bệnh sỏi tuyến tiền liệt.
Nguyên nhân gây bệnh
Hiện nay nguyên nhân hình thành sỏi tuyến tiền liệt ở phái nam vẫn chưa được xác định rõ ràng. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu khoa học cũng đã đưa ra giả thuyết về nguyên nhân gây ra sỏi ở tuyến tiền liệt như:
- Tuổi cao: Đã có nhiều nghiên cứu cho thấy tuổi tác có thể ảnh hưởng đến căn bệnh này. Những trường hợp mắc bệnh này thường xảy ra chủ yếu ở đàn ông 50 tuổi trở lên. Khi tuổi càng cao thì tuyến tiền liệt càng phình to ra, các chất dịch trong tuyến bị ứ đọng, gây tình trạng tạo nên các sỏi. Bên cạnh đó hệ miễn dịch sẽ suy giảm nếu tuổi càng cao. Vì vậy nam giới tuổi cao thường dễ mắc các bệnh viêm nhiễm, hình thành sỏi trong tuyến tiền liệt.
- Do mắc phải một số bệnh viêm nhiễm: Nếu nam giới mắc phải các bệnh viêm nhiễm như viêm tuyến tiền liệt mãn tính. Khi ống tuyến tiền liệt bị co lại, các chất dịch thoát ra bên ngoài khó khăn. Từ đó dần dần tích tụ lại hình thành ra sỏi.
- Do lắng đọng nhiều canxi: Khi canxi lắng đọng quá nhiều, dẫn đến tình trạng vôi hóa, ứ đọng ở tuyến tiền liệt. Từ đó nguy cơ viêm nhiễm là rất cao.
Những biến chứng của sỏi tuyến tiền liệt
Ở giai đoạn đầu mới mắc bệnh, dường như không gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe nam giới. Tuy nhiên nếu bệnh đã chuyển sang giai đoạn sau thì bên cạnh các biểu hiện triệu chứng lâm sàng trên, phái nam có thể gặp phải các biểu hiện bệnh, các biến chứng như sau:
Suy thận
Sỏi tuyến tiền liệt dễ gây tắc nghẽn niệu đạo, khiến nước tiểu bị gián đoạn. Bí tiểu là tình trạng khó tránh khỏi ở bệnh nhân, thậm chí nước tiểu có thể bị trào ngược trở lại bàng quang. Từ đó dễ dẫn đến nhiều triệu chứng như thận ứ đọng, tổn thương chức năng thận. Trong đó triệu chứng nguy hiểm nhất là nhiễm độc thận.
Lão hóa sớm
Sỏi tuyến tiền liệt thúc đẩy quá trình lão hóa của cơ thể nhanh hơn. Ngoài ra, sỏi còn có thể làm tuổi thọ của tuyến tiền liệt bị rút ngắn lại. Hơn thế nữa là đẩy nhanh quá trình mãn dục, gây khó khăn cho đời sống tình dục ở nam giới.
Nhiễm khuẩn
Nếu tình trạng tắc nghẽn nước tiểu lâu ngày là điều kiện cho vi khuẩn tích tụ và sinh sôi. Do đó dễ bị viêm nhiễm, dẫn đến viêm niệu đạo khó có thể chữa trị tận gốc. Bên cạnh đó, khi bị sỏi ngăn cản thì các loại thuốc kháng sinh lại khó đi vào tuyến tiền liệt để phát huy tác dụng.
Chức năng sinh dục bị rối loạn
Hiện nay ngày càng nhiều nam giới bị rối loạn tình dục và được chẩn đoán nguyên nhân là do sỏi tuyến tiền liệt. Nếu tình trạng bệnh liệt kéo dài nhưng không được điều trị thì có thể dẫn đến viêm tuyến tiền liệt mãn. Từ đó ảnh hưởng đến đời sống tình dục. Trong đó nguy hiểm nhất và gây lo lắng cho nhiều đấng mày râu nhất đó là tình trạng vô sinh, hiếm muộn.
Xuất tinh đau đớn
Tuyến tiền liệt là ống tuyến tạo ra dịch giúp tinh trùng có thể “bơi” và hoạt động thuận lợi hơn. Tuy nhiên, nếu tuyến tiền liệt hình thành quá nhiều sỏi làm cho tinh dịch sản xuất ra ít và chất lượng tinh trùng giảm nên sẽ gây ảnh hưởng nhiều đến quá trình xuất tinh. Thiếu tinh dịch sẽ làm cho việc xuất tinh khó khăn và đau đớn hơn.
Phương pháp điều trị sỏi tuyến tiền liệt
Đối với trường hợp sỏi bé, ít, chưa gây ra các biểu hiện viêm nhiễm nặng, có thể massage vùng bụng dưới. Biện pháp này giúp thư giãn cơ thể, làm tan sỏi và sỏi có thể đi ra theo đường tiểu. Bên cạnh đó bệnh nhân phải chụp ảnh X-quang thường xuyên để theo dõi kích thước sỏi và sinh hoạt điều độ theo hướng dẫn của bác sĩ.
Đối với trường hợp sỏi to, nhiều và có tình trạng viêm nhiễm thì cần sử dụng đến biện pháp ngoại khoa để điều trị như:
- Lấy sỏi ra tuyến tiền liệt bằng phương pháp mổ
- Cắt bỏ đoạn tuyến tiền liệt đi qua niệu đạo trong trường hợp cần thiết
- Nếu tình trạng viêm nhiễm nặng thì nên cắt bỏ cả tuyến tiền liệt và sỏi
Cách phòng tránh sỏi tuyến tiền liệt
Nam giới có thể thực hiện một số biện pháp sáu để phòng tránh bệnh như:
Uống đủ nước
Nguyên nhân chủ yếu tạo thành sỏi trong các cơ quan là do sự lắng chất cạn. Nước là yếu tố chính giúp hòa tan các chất trong cơ thể. Do đó sự hình thành sỏi ở người luôn được cung cấp đủ nước cho cơ thể chiếm tỷ lệ rất nhỏ. Vì vậy uống nước là biện pháp nên được làm trên hết.
Hạn chế sử dụng các chất kích thích
Những thức uống có cồn như rượu bia và các chất kích thích khác không nên sử dụng đối với bệnh nhân mắc căn bệnh này.
Hạn chế ăn thức ăn quá cay, chua, nóng
Việc ăn các thức ăn quá chua, cay, mặn và nhiều gia vị tạo điều kiện môi trường phát triển sỏi, hình thành các chất cặn và axit tạo ra sỏi.
Chế độ quan hệ tình dục điều độ, hợp lý
Các chuyên gia và bác sĩ y khoa khuyên rằng bệnh nhân khi mắc căn bệnh này nên có một chế độ quan hệ tình dục điều độ và hợp lý.
Massage phần bụng dưới
Massage phần bụng dưới, hay nói cách khác là massage tuyến tiền liệt có thể giúp làm tan sỏi và ngăn chặn việc tạo thành sỏi mới.
Thăm khám định kỳ
Mỗi cá nhân dù ở độ tuổi nào, giới tính nào cũng nên thăm khám định kỳ thường xuyên. Đặc biệt đối với những người bắt đầu bước vào tuổi trung niên, cơ thể bắt đầu vào thời kỳ lão hóa. Thời gian thích hợp thăm khám định kỳ tốt nhất là 3 tháng hoặc 6 tháng một lần.
Căn bệnh sỏi tuyến tiền liệt nếu để lâu ngày không điều trị sẽ vô cùng nguy hiểm và có thể dẫn đến vô sinh, hiếm muộn. Phòng bệnh vẫn hơn chữa bệnh. Vì vậy nam giới cần thăm khám sức khỏe thường xuyên để phòng tránh căn bệnh này trước khi nó phát triển thành biến chứng.
Nguồn tham khảo / Source
Trang tin y tế YouMed chỉ sử dụng các nguồn tham khảo có độ uy tín cao, các tổ chức y dược, học thuật chính thống, tài liệu từ các cơ quan chính phủ để hỗ trợ các thông tin trong bài viết của chúng tôi. Tìm hiểu về Quy trình biên tập để hiểu rõ hơn cách chúng tôi đảm bảo nội dung luôn chính xác, minh bạch và tin cậy.
-
Clinical Significance of Prostatic Calculi: A Reviewhttps://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5756803/
Ngày tham khảo: 24/06/2021