Thuốc trị viêm da axit salicylic có tốt không? Lưu ý khi dùng
Nội dung bài viết
Axit salicylic là một thuốc thông dụng được dùng để điều trị một số bệnh ngoài da. Thuốc có tác dụng trên mụn trứng cá, gàu, tăng tiết bã nhờn và các bệnh da tróc vảy. Vậy thuốc được sử dụng như thế nào? Thuốc có tác dụng phụ gì và những lưu ý gì khi sử dụng? Hãy cùng dược sĩ Trần Vân Thy tìm hiểu về thuốc thông qua bài viết sau của YouMed nhé!
Thuốc trị viêm da axit salicylic là gì?
Axit salicylic là hoạt chất có tác dụng làm tróc lớp sừng da và sát khuẩn nhẹ khi bôi trên da. Thuốc được dùng để điều trị tại chỗ một số bệnh da tăng sừng hóa và bong da như viêm da tiết bã nhờn, trứng cá, gàu, bệnh vảy nến, hột cơm, chai gan bàn chân,… tùy theo nồng độ thuốc. Ngoài ra, thuốc còn có tác dụng chống nấm yếu.
Lưu ý: Không dùng axit salicylic đường toàn thân, vì tác dụng kích ứng rất mạnh trên niêm mạc tiêu hóa và các mô khác.1
Công dụng của thuốc trị viêm da axit salicylic
Axit salicylic được dùng tại chỗ dưới dạng đơn chất hoặc kết hợp với thuốc khác (resorcinol, lưu huỳnh) để điều trị:1
- Viêm da tiết bã nhờn, vảy nến ở cơ thể hoặc da đầu; vảy da đầu và các trường hợp bệnh da tróc vảy khác.
- Loại bỏ các hạt mụn cơm (trừ ở bộ phận sinh dục).
- Chứng tăng sừng khu trú ở gan bàn tay và gan bàn chân.
- Trứng cá thường.
Thuốc trị viêm da axit salicylic giá bao nhiêu?
Axit salicylic có nhiều dạng bào chế như thuốc mỡ, kem, gel, thuốc dán, dung dịch, nước gội đầu hoặc xà phòng… với nhiều nồng độ khác nhau. Ngoài ra còn có trong các chế phẩm phối hợp với các chất khác như lưu huỳnh, hắc ín.1
Mỗi dạng chế phẩm, mỗi nồng độ của thuốc sẽ có giá khác nhau. Các sản phẩm chứa axit salicylic rất thường gặp và được bán tại các nhà thuốc trên toàn quốc với giá hợp lý. Bạn hãy đến cơ sở có uy tín để mua đúng hàng chính hãng bạn nhé!
Những đối tượng không được sử dụng thuốc trị viêm da axit salicylic
Thuốc trị viêm da axit salicylic chống chỉ định dùng cho:1
- Người bị mẫn cảm hoặc dễ bị mẫn cảm với thuốc hay bất kỳ thành phần nào trong chế phẩm.
- Bôi trên diện da rộng. Dùng trên vùng da bị nứt nẻ, dễ nhạy cảm hoặc bôi trên niêm mạc.
Không dùng các chế phẩm có nồng độ trên 10% cho:1
- Vùng da nhiễm khuẩn, bị viêm, kích ứng.
- Mặt, bộ phận sinh dục, mũi, miệng, trên nốt ruồi, vết chàm, mụn cơm có lông mọc.
- Người bệnh bị đái tháo đường hoặc suy tuần hoàn.
Liều dùng thuốc trị viêm da axit salicylic
Thuốc có nhiều nồng độ, cần tham khảo hướng dẫn của nhà sản xuất. Cần bắt đầu với nồng độ thấp, 1 lần/ngày, sau đó tăng dần nồng độ thuốc và số lần bôi tùy theo đáp ứng bệnh theo chỉ định của bác sĩ.
Ví dụ: có thể bôi 1 lần/ngày, sau tăng 3 lần/ngày. Khởi đầu với dạng 2%, sau tăng lên 6% nếu cần. Axit salicylic nồng độ cao (60%) đã từng được dùng để điều trị mụn cơm hoặc chai ở gan bàn chân nhưng phải được bác sĩ theo dõi chặt chẽ.
Cách dùng thuốc trị viêm da axit salicylic
Đối với từng dạng bào chế mà axit salicylic có từng cách sử dụng khác nhau, cụ thể như sau:1
Dạng thuốc mỡ, kem bôi, thuốc nước: Bôi và xoa nhẹ lượng vừa đủ lên vùng da cần điều trị.
Dạng thuốc gel: Trước khi bôi, làm ẩm vùng da cần điều trị ít nhất 5 phút để tăng tác dụng thuốc.
Dạng thuốc dán: ngâm hoặc đắp ẩm mụn cơm trong nước ấm 5 phút và lau khô da. Cắt miếng dán vừa với vết chai sẹo, mụn cơm.
- Vết chai hoặc sẹo: thay miếng dán 48 giờ/lần, điều trị trong 14 ngày cho đến khi hết vết chai hoặc sẹo. Có thể ngâm hoặc đắp ẩm vết chai sẹo trong nước ấm ít nhất 5 phút để các vết chai dễ tróc ra.
- Mụn cơm: Tùy vào chế phẩm, dán thuốc 2 ngày/lần hoặc khi đi ngủ, để ít nhất 8 giờ, bỏ thuốc dán vào buổi sáng và dán thuốc mới sau 24 giờ. Có thể cần tiếp tục dùng thuốc tới 12 tuần đến khi tẩy được mụn cơm.
Dạng nước gội, xà phòng tắm: Làm ướt tóc và da đầu bằng nước ấm, xoa đủ lượng để tạo bọt và chà kỹ trong 2 – 3 phút, xối rửa, xoa và bôi lại, sau đó xối nước sạch.
Xử trí khi sử dụng quá liều thuốc trị viêm da axit salicylic
Nếu dính thuốc ở mắt, mũi, niêm mạc, phải rửa ngay với nước sạch 15 phút. Nếu quá liều xảy ra khi nuốt phải axit salicylic, triệu chứng ngộ độc thường biểu hiện khác nhau tùy từng người như thở sâu, nhanh, ù tai, điếc, giãn mạch, ra mồ hôi.1 Bạn cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được xử trí khi dùng quá liều thuốc.
Xử trí khi quên một liều thuốc trị viêm da axit salicylic
Axit salicylic được sử dụng khi cần thiết. Nếu bạn đang theo lịch trình dùng thuốc nhưng quên 1 liều, hãy bỏ qua liều đã quên. Không sử dụng hai liều cùng một lúc.2
Tác dụng phụ của thuốc trị viêm da axit salicylic
- Các tác dụng phụ thường gặp của thuốc trên da như kích ứng nhẹ và cảm giác châm chích.
- Ít gặp hơn là kích ứng da trung bình đến nặng như nổi mề đay, ngứa; khó thở, cảm thấy nhẹ đầu; hoặc sưng mặt, môi, lưỡi, cổ họng; loét hoặc ăn mòn da, đặc biệt với sản phẩm chưa axit salicylic nồng độ cao.
- Dùng lâu ngày axit salicylic trên diện rộng có thể bị ngộ độc với các triệu chứng: lú lẫn, chóng mặt, đau đầu nặng hoặc liên tục, thở nhanh, tiếng rung hoặc tiếng vo vo trong tai liên tục.1
Ngừng sử dụng thuốc và nhận trợ giúp y tế khẩn cấp nếu bạn bị phản ứng kích ứng nặng. Để giảm thiểu hấp thu thuốc qua da, cần:1
- Tránh dùng thuốc kéo dài, liều cao, bôi diện rộng và vùng da bị viêm hoặc tổn thương.
- Nếu dính thuốc ở mắt, mũi, niêm mạc, rửa ngay với nước sạch trong 15 phút.
- Rửa tay ngay sau khi bôi thuốc, trừ khi phải bôi thuốc ở tay.
- Có thể bôi dầu parafin lên vùng da lành để bảo vệ vùng da lành tránh bị kích ứng hoặc ăn da.
Những lưu ý quan trọng khi sử dụng thuốc trị viêm da axit salicylic
Thuốc bôi tại chỗ tuy ít hấp thu hơn nhiều so với đường uống nhưng vẫn có thể có phản ứng phụ. Để hạn chế sự hấp thu của thuốc, cần:1
- Tránh bôi vào niêm mạc, miệng, mắt, mặt, vùng hậu môn sinh dục.
- Không bôi trên diện rộng hay trên vùng da đang bị viêm hoặc nứt nẻ.
- Không dùng thời gian dài và với nồng độ cao do có thể gây tác dụng toàn thân.
- Thận trọng khi bôi lên đầu chi của người bệnh suy giảm tuần hoàn ngoại vi, đái tháo đường.
- Thận trọng khi dùng chế phẩm cho người bệnh đa dây thần kinh ngoại vi rõ.
Axit salicylic có thể được hấp thu toàn thân, nhưng rất ít (nếu dùng thận trọng). Có thể dùng thuốc một cách thận trọng trong thời kỳ mang thai và cho con bú. Tuy nhiên, không bôi thuốc vào vùng quanh ngực để tránh trẻ nuốt phải thuốc.1
Tương tác của thuốc trị viêm da axit salicylic với thuốc khác
Thuốc dùng ngoài da ít có khả năng bị ảnh hưởng bởi các loại thuốc khác nhưng vẫn có thể xảy ra tương tác.2 Cho bác sĩ của bạn biết về tất cả các loại thuốc hiện tại bạn đang dùng, bao gồm thuốc theo toa và thuốc không kê đơn, vitamin và các sản phẩm thảo dược trước khi dùng axit salicylic bạn nhé!
Cách bảo quản thuốc trị viêm da axit salicylic
- Bảo quản ở nhiệt độ thích hợp từ 15 – 30°C.1
- Tránh lửa và hơi nóng vì một số thành phẩm axit salicylic có dạng bào chế dễ cháy.2
- Tránh xa tầm tay trẻ em.
Axit salicylic là một chất tiêu sừng làm bong tróc lớp ngoài của da. Thuốc dùng ngoài da để điều trị trứng cá, gàu, tăng tiết bã nhờn và các bệnh da tróc vảy. Trên đây là những thông tin tham khảo của thuốc. Sử dụng quá liều có thể gây ra những phản ứng kích ứng nặng. Do đó, bạn phải dùng thuốc theo đúng liều và hướng dẫn của bác sĩ. Trước khi dùng bất kỳ thuốc gì, bạn hãy hỏi ý kiến bác sĩ để đảm bảo an toàn nhé!
Nguồn tham khảo / Source
Trang tin y tế YouMed chỉ sử dụng các nguồn tham khảo có độ uy tín cao, các tổ chức y dược, học thuật chính thống, tài liệu từ các cơ quan chính phủ để hỗ trợ các thông tin trong bài viết của chúng tôi. Tìm hiểu về Quy trình biên tập để hiểu rõ hơn cách chúng tôi đảm bảo nội dung luôn chính xác, minh bạch và tin cậy.
-
Dược thư quốc gia Việt Nam, (2018, lần xuất bản thứ 2), Tr. 137-138https://youmed.vn/tin-tuc/wp-content/uploads/2022/03/Duoc-thu-quoc-gia-2018.pdf
Ngày tham khảo: 19/12/2021
-
Salicylic acid topicalhttps://www.drugs.com/mtm/salicylic-acid-topical.html
Ngày tham khảo: 19/12/2021