Ung thư phổi di căn hạch ở cổ: dấu hiệu, chẩn đoán và điều trị

Ung thư phổi là một căn bệnh nguy hiểm phổ biến trên toàn thế giới. Theo GLOBOCAN 2020, ung thư phổi xếp hạng thứ 2 trong top các loại ung thư. Trong đó, ung thư phổi không tế bào nhỏ chiếm khoảng 80%. Nhóm này phổ biến nhất là carcinom tế bào tuyến (40%) và tế bào gai (20%). Vậy thì dấu hiệu, chẩn đoán và cách điều trị của bệnh ung thư phổi di căn hạch ở cổ như thế nào?. Hãy cùng tìm hiểu bên dưới nhé.

Triệu chứng của ung thư phổi di căn hạch ở cổ

Thực tế bằng cách sờ hoặc nhìn có thể phát hiện hạch nổi to ở cổ. Trong ung thư phổi di căn đây là dấu hiệu thường thấy. Tuy nhiên chưa thể đưa ra kết luận được liệu đây có phải là ung thư phổi di căn đến hay không. Muốn xác định đây có phải là hạch ung thư phổi di căn cần dựa trên các triệu chứng lâm sàng và xét nghiệm.

Một số triệu chứng gợi ý đến ung thư phổi:

Các triệu chứng hô hấp

Ho dai dẳng, ho máu, thở rít, khó thở, nhiễm trùng hô hấp, đau ngực…Trong ung thư phổi nhu mô phổi bị tổn thương gây nên các biểu hiện.

Hội chứng cận ung

Bên cạnh các triệu chứng gây ra bởi khối bướu, ở người bệnh ung thư phổi đôi khi có những hội chứng cận ung đi kèm. Các triệu chứng có thể xảy ra ở bất kỳ cơ quan hoặc hệ cơ quan nào. Có đến 20% bệnh nhân ung thư có hội chứng cận u, nhưng chúng thường bị bỏ qua. Ung thư phổi đặc trưng với biểu hiện hội chứng cận u như sau:

• Biểu hiện triệu chứng hệ Nội tiết: Hội chứng Cushing, Hạ đường huyết, Rối loạn nước điện giải, tăng huyết áp…
• Biểu hiện triệu chứng hệ Thần kinh: Bệnh lý thần kinh ngoại biên là hội chứng cận u biểu hiện ở hệ thần kinh phổ biến nhất, Hội chứng Guillain Barre, Hội chứng Eaton-Lambert…
• Biểu hiện triệu chứng Huyết học: người bệnh ung thư phổi có thể bị thiếu máu bất sản dòng hồng cầu, thiếu máu trong bệnh lý mạn tính. Hoặc ung thư phổi cũng gây tăng bạch cầu (tăng phản ứng), tăng bạch cầu ưa acid, tăng bạch cầu ưa base, đông máu nội mạch rải rác…
• Biểu hiện triệu chứng hệ Xương khớp: Bệnh khớp phì đại hay gặp trong một số ung thư phổi, với biểu hiện sưng đau nhiều khớp và tràn dịch…

Đôi khi cũng có thể nhầm lẫn lạch ở cổ nổi trong ung thư phổi với các bệnh khác. Viêm nhiễm ở khu vực hầu hòng làm hạch lympho phản ứng to lên. Cần phân biệt kỹ lưỡng với hạch di căn do ung thư phổi.

Làm thế nào để chẩn đoán ung thư phổi di căn hạch ở cổ

Để chẩn đoán ung thư phổi di căn hạch ở cổ cần căn cứ vào lâm sàng và cận lâm sàng. Bên cạnh các triệu chứng, ung thư phổi di căn hạch được chẩn đoán nhờ các phương tiện hỗ trợ như:

Các phương pháp xác định vị trí khối bướu

Các phương pháp xác định vị trí khối bướu được thực hiện sau khi bác sĩ khám lâm sàng và nghi ngờ có triệu chứng của ung thư phổi di căn hạch.

Chụp X-quang phổi tư thế thẳng hoặc nghiêng

Chụp X-quang phổi tư thế thẳng hoặc nghiêng. Một khối bướu ở phổi sẽ được phát hiện khi chụp X-quang nếu có kích thước đủ lớn. Trong ung thư phổi, đây là phương pháp được thực hiện thường quy. X-quang giúp phát hiện các khối bướu ngoại vi phổi, sang thương tắc nghẽn trung tâm và tràn dịch ở màng phổi có khả năng là ung thư phổi.

Chụp cắt lớp vi tính

Chụp cắt lớp vi tính là phương tiện quan trọng để chẩn đoán ung thư phổi di căn hạch. Phương pháp giúp khảo sát vị trí bướu, độ lan rộng, xâm lấn vào các cấu trúc trong lồng ngực. Bên cạnh đó khi ung thư phổi di căn sẽ giúp xác định vị trí, kích thước các hạch lympho.

Các phương pháp chẩn đoán bản chất bướu

Để biết chính xác bản chất của ung thư phổi di căn hạch là gì có thể thực hiện các thủ thuật sau:

Tế bào học đàm

Người bệnh nghi ngờ ung thư phổi được lấy đàm trong 3 ngày liên tiếp. Mẫu đàm sẽ được xử lý và dùng kỹ thuật để phát hiện các tế bào bất thường. Nếu là ung thư phổi sẽ có những đặc điểm tế bào đặc trưng. Đây là cơ sở để đưa ra chẩn đoán người bệnh có bị ung thư hay không. Độ nhạy của phương pháp này phát hiện ung thư phổi là 65%. Độ nhạy tăng lên khi bướu nằm ở vùng trung tâm, bướu lớn, carcinom tế bào gai.

Chọc hút tế bào bằng kim nhỏ (FNA)

Đây là phương tiện tốt để giúp chẩn đoán mô học trong ung thư phổi. Kết quả sẽ chính xác hơn nếu thực hiện dưới hướng dẫn của chụp cắt lớp vi tính.

Nội soi phế quản bằng ống soi mềm

Nội soi phế quản bằng ống soi mềm trên người bệnh ung thư phổi giúp quan sát rõ ràng đường dẫn khí, các hạch bạch huyết tại đây. Phương pháp này giúp chẩn đoán khi ung thư phổi có hạch di căn rốn phổi, trung thất mà không cần phải nội soi trung thất hay lồng ngực.

Nội soi trung thất

Được chỉ định khi người bệnh ung thư phổi tiến triển tại vùng và lan rộng của bướu đến trung thất.

Nội soi lồng ngực dưới hướng dẫn của video

Đặc biệt có ý nghĩa trong chẩn đoán ung thư phổi, xếp giai đoạn xem có di căn chưa và điều trị cắt phổi.

PET-CT

Là phương pháp hiện đại giúp phát hiện sớm ung thư phổi di căn hạch. Bên cạnh đó giúp hỗ trợ đánh giá xếp loại giai đoạn ung thư phổi di căn hạch ở cổ.

Khi phát hiện có hạch ở cổ, ngoài việc định hướng nguyên nhân từ phổi cũng cần xem xét yếu tố khác. Xét nghiệm Tế bào học ở hạch cổ để xác định hạch di căn từ phổi hay ung thư hạch nguyên phát.

Các phương pháp điều trị ung thư phổi di căn hạch ở cổ

Ung thư phổi di căn hạch ở cổ xếp vào N3 theo hệ thống phân loại TNM. Dựa vào di căn nhóm hạch này, ung thư phổi được xếp vào giai đoạn 3b hoặc muộn hơn.

Ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn 3b trở đi có nhiều phương pháp điều trị. Phương án tối ưu đưa ra phụ thuộc vào tổng trạng người bệnh, tế bào học, điều kiện kinh tế…

Xạ trị

Xạ trị chỉ định trong những trường hợp ung thư phổi di căn hạch  ở cổ tổng trạng kém. Xạ trị nhằm giảm nhẹ triệu chứng liên quan đến bướu. Ngoài ra còn hỗ trợ kiểm soát tại vùng sau khi phẫu thuật. Có thể xạ trị vào các vị trí hạch cổ để kiểm soát tiến triển bệnh.

Hóa trị

Hoá trị được thực hiện nhằm hỗ trợ sau phẫu thuật. Đặc biệt đối ung thư phổi di căn hạch ở cổ mà không có chỉ định dùng thuốc nhắm trúng đích. Hóa trị giúp giảm tỷ lệ phát triển và di căn của bướu. Tuy nhiên, hóa trị gây nên nhiều tác dụng phụ cho người bệnh. Cần được cân nhắc và theo dõi sát người bệnh trong khi điều trị.

Hoá trị và xạ trị đồng thời hoặc lần lượt: cho đáp ứng khá tốt trên bệnh nhân ung thư phổi di căn hạch cổ. Bên cạnh đó, độc tính trên người bệnh sẽ gia tăng gây nhiều bất lợi. Khi thực hiện trên người bệnh ung thư phổi di căn hạch cổ cần được theo dõi chặt chẽ.

Liệu pháp nhắm trúng đích

Liệu pháp nhắm trúng đích đối với người bệnh ung thư phổi di căn hạch cổ cho hiệu quả khá tốt. Liệu pháp được dùng khi kết quả tế bào học có kết quả phù hợp. Đặc biệt ung thư phổi di căn hạch cổ có yếu tố tăng trưởng biểu bì EGFR (+). Hai loại liệu pháp nhắm mục đích phổ biến nhất là thuốc phân tử nhỏ và kháng thể đơn dòng. Liệu pháp ít độc tính so với hoá và xạ trị nhưng chi phí điều trị khá cao.

Liệu pháp miễn dịch

Liệu pháp miễn dịch áp dụng trên người bệnh ung thư phổi không tế bào nhỏ có thụ thể PDL-1(+). Liệu pháp mới này cho mức độ an toàn cao hơn và hiệu quả đáp ứng tốt. Nhược điểm của liệu pháp này là giá thành cao.

Điều trị giảm nhẹ

Điều trị giảm nhẹ thực hiện khi người mắc bệnh có tràn dịch màng phổi ác tính tái lập nhanh. Phương pháp thường dùng là dẫn lưu khoang màng phổi và làm xơ hoá màng phổi. Khi ung thư phổi di căn hạch có tắc nghẽn phế quản hay xẹp phổi làm khó thở có thể đốt bằng tia laser, áp đông phối hợp xạ trị ngoài.

Ung thư phổi di cặn hạch cổ sống được bao lâu?

•  Ung thư phổi di căn hạch ở cổ được xếp vào giai đoạn 3b trở đi. Điều trị và chăm sóc phù hợp quyết định đến thời gian sống của người bệnh. Có nhiều tiên lượng khác nhau tuỳ vào thể trạng, đáp ứng của người bệnh và khả năng của gia đình.
• Người mắc bệnh có thể trạng còn tốt sẽ có tiên lượng khả quan hơn. Vì người bệnh còn khả năng, cơ hội điều trị bởi các phương pháp điều trị tối ưu. Đặc biệt, liệu pháp nhắm trúng đích giúp ung thư phổi di căn hạch cổ đáp ứng tốt. Ngoài ra, thể trạng tốt giúp hạn chế tác dụng phụ của các phương pháp điều trị.
• Người bệnh ung thư phổi di căn hạch ở cổ có diễn tiến lâm sàng xấu tiên lượng sẽ kém hơn. Các phương pháp điều trị triệt căn sẽ khó áp dụng. Người bệnh sẽ được xem xét chỉ định chăm sóc giảm nhẹ. Các phương pháp nâng đỡ thể trạng, tâm lý tạm bợ cho người bệnh sẽ được ưu tiên.

Diễn tiến của ung thư phổi khá phức tạp. Phần lớn ung thư phổi hướng di căn theo mô, đường máu và bạch huyết. Với di căn hạch cổ được coi là đã đi đến giai đoạn tiến xa. Khi khám và chẩn đoán được bệnh ở giai đoạn này sẽ có nhiều phương pháp điều trị. Lựa chọn được đưa ra căn cứ vào đánh giá của thầy thuốc và khả năng đáp ứng của người bệnh.