Vắc-xin phòng Covid-19 Moderna (Spikevax): Những điều cần biết

Trong bối cảnh đại dịch làm hàng triệu người trên thế giới mất đi do Covid-19, Vắc-xin phòng Covid-19 Moderna được tổ chức Y tế Thế giới thông qua chấp thuận sử dụng trong trường hợp khẩn cấp vào ngày 30/4/2021. Hãy cùng YouMed tìm hiểu rõ về vắc-xin Moderna này nhé!

Cơ chế tác dụng vắc-xin Moderna

Vắc-xin phòng Covid-19 Moderna là vắc-xin mRNA-1273 được nghiên cứu dựa trên công nghệ dùng vật liệu di truyền (axit nucleic) gọi là RNA thông tin (mRNA). Khi chúng ta tiêm chích vắc-xin mRNA ở bắp tay, chúng ta sẽ nhận được vật liệu di truyền mRNA giúp mã hóa protein vi rút và các tế bào cơ sẽ giải mã chúng để tạo ra protein vi rút trực tiếp trong cơ thể.

Cách tiếp cận này bắt chước cơ chế của SARS-CoV-2 trong tự nhiên. Tuy nhiên, mRNA của vắc-xin chỉ mã hóa cho các đoạn quan trọng của protein vi rút nhờ vậy giúp cho hệ thống miễn dịch biết được vi rút thật trông như thế nào mà không cần phải nhiễm bệnh. Đồng thời giúp cho hệ thống miễn dịch có thời gian tạo ra các kháng thể mạnh mẽ để có thể vô hiệu hóa vi rút thật nếu người này bị nhiễm bệnh trong tương lai.

Sau khi tiêm mRNA, nồng độ protein vi rút đạt mức cao nhất trong khoảng 24 – 48 giờ và có thể kéo dài vài ngày sau tiêm.

Hiện nay trên thế giới, chỉ có 2 hãng dược là Moderna và Pfizer ứng dụng công nghệ mRNA để sản xuất vắc-xin Covid-19. Ngoài ra, dạng mRNA này còn có khả năng bền hơn trong việc chống lại mầm bệnh có xu hướng đột biến nhanh điển hình như SARS-CoV-2.

Nguồn gốc của vắc-xin Moderna

Vắc-xin phòng Covid-19 Moderna của công ty công nghệ sinh học của Mỹ được thành lập vào năm 2010. Công ty này sở hữu nhiều bản quyền liên quan đến vắc xin phòng chủng vi rút corona. Phương pháp bào chế của công ty Moderna dùng công nghệ mới chưa từng được sử dụng.

Vaccine Moderna (mRNA-1273) là một trong những ứng cử viên hàng đầu trong “cuộc đua” sản xuất vắc-xin phòng đại dịch Covid-19. Vắc-xin này có tính an toàn cao và hiệu quả trong việc phòng ngừa Covid-19 .

Cần tiêm mấy mũi vắc-xin Moderna?

Vắc-xin Moderna phòng Covid-19 được chỉ định tiêm bắp với phác đồ tiêm 2 mũi cụ thể như sau:

• Mũi 1: lần tiêm đầu tiên.
• Mũi 2: 28 ngày sau mũi tiêm đầu.

Hiệu quả của vắc-xin Moderna

Dựa vào các bằng chứng từ những thử nghiệm lâm sàng ở nhóm người có độ tuổi từ 18 tuổi trở lên, Vắc-xin phòng Covid-19 Moderna có độ hiệu quả 94.1% trong việc ngăn ngừa lây truyền vi-rút gây bệnh COVID-19 được phòng thí nghiệm xác nhận ở những người đã tiêm hai liều và không có bằng chứng của việc bị nhiễm bệnh trước đó.

Bên cạnh đó, vắc-xin vẫn có hiệu quả cao trong các thử nghiệm lâm sàng giúp ngăn ngừa COVID-19 ở những người ở nhiều độ tuổi, giới tính, chủng tộc và dân tộc cũng như những người có sẵn bệnh nền.

CDC sẽ tiếp tục cung cấp thông tin cập nhật khi chúng tôi tìm hiểu thêm về mức độ hiệu quả của vắc-xin trong điều kiện thực tế.

Độ an toàn của vắc-xin Moderna

Vắc-xin phòng Covid-19 Moderna được kiểm chứng là an toàn, dung nạp tốt, tạo ra phản ứng miễn dịch tốt trong cơ thể và không có tác dụng phụ nào quá nghiêm trọng.

Ngoài ra, vắc-xin này còn được nghiên cứu chứng minh có hiệu quả trong việc chống lại biến thể vi rút SARS-CoV-2. Vắc-xin Moderna kích thích tạo kháng thể tồn tại trong cơ thể 6 tháng sau khi tiêm mũi thứ 2 chống lại biến chủng Delta ở Ấn Độ.

Vắc-xin Moderna được khuyên dùng vì có độ an toàn cao cũng như độ hiệu quả cao lên đến 94.1%.

Đối tượng cần lưu ý khi tiêm vắc-xin Moderna

Theo hướng dẫn sử dụng từ nhà sản xuất:

Đối tượng nên tiêm ngừa vắc-xin Moderna

• Vắc-xin phòng Covid-19 của Moderna được khuyến cáo sử dụng từ 18 tuổi trở lên.

Đối tượng không tiêm vắc-xin phòng Covid-19 Moderna

• Người dị ứng nặng sau khi tiêm mũi đầu tiên của Moderna.
• Người dị ứng với bất kì thành phần nào có trong vắc-xin.

Theo Quyết định 3802/QĐ-BYT của Bộ Y tế về Hướng dẫn tạm thời Khám sàng lọc trước khi tiêm vắc xin phòng COVID-19, Bộ Y tế đã điều chỉnh về các nhóm đối tượng trong khám sàng lọc trước tiêm chủng vắc-xin Covid-19.

• Phụ nữ từ 13 tuần trở lên/ phụ nữ đang cho con bú vẫn tiêm được. Tuy nhiên, khi tiêm vắc-xin cho thai phụ cần giải thích rõ giữa lợi ích và nguy cơ.

Các chuyên gia  khẳng định vắc-xin Moderna không ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, sinh dục.

Khuyến cáo của Bộ Y Tế

Theo khuyến cáo của Bộ Y Tế vắc-xin phòng Covid-19 Moderna  được ưu tiên tiêm cho người cao tuổi.

Người mắc các bệnh nền sau có thể tiêm vaccine Moderna:

• Bệnh phổi mạn tính
• Bệnh lý tim mạch
• Béo phì, đái tháo đường
• Bệnh gan
• Những người bị HIV

Những người từng mắc Covid-19 vẫn có thể tiêm vắc-xin này nếu thời gian bị nhiễm cách 6 tháng.

Những lưu ý khi tiêm vắc-xin Moderna

Các tác dụng không mong muốn

Tác dụng phụ thường xảy ra sau khi tiêm mũi thứ 2. Các tác dụng không mong muốn này thường xảy ra sau khoảng 2 – 3 ngày sau khi tiêm vắc-xin phòng Covid-19 Moderna. Các tác dụng phụ bao gồm:

• Đau vị trí tiêm
• Mệt mỏi
• Đau đầu
• Đau cơ, khớp
• Nôn, buồn nôn
• Sốt

Tỷ lệ sốc phản vệ của vắc-xin ghi nhận được là 2.8 ca/ 1 triệu liều.

Các tác dụng phụ này chỉ xuất hiện từ 1 – 2 ngày sau khi tiêm vắc-xin.

Lưu ý sau khi tiêm chủng:

Ở lại 30 phút sau khi tiêm vắc-xin phòng Covid-19 Moderna để các cán bộ y tế theo dõi, phát hiện các triệu chứng bất thường (nếu có). Theo dõi sức khỏe ít nhất 7 ngày sau khi tiêm. Bổ sung nhiều nước và thực phẩm giàu dinh dưỡng. Không được dùng các chất kích thích để nâng cao sức khỏe.

Dưới đây là một số dấu hiệu nghiêm trọng có thể xảy ra. Các triệu chứng này xuất hiện sau vài giờ/ trong vòng 1 ngày đầu tiêm vắc-xin:

• Ngứa miệng, sưng môi, sưng lưỡi
• Phát ban, sưng da
• Ngứa họng, cứng họng, khàn đặc
• Nôn, tiêu chảy
• Thở khò khè, thở dốc, khó thở, nghẹt thở
• Mạch yếu, chống mặt, chân tay co quắp….
• Sốt trên 39 độ C, sưng đỏ lan rộng chỗ tiêm, đau cơ dữ dội, tăng/ tụt huyết áp…

Khi có các biểu hiện trên, liên lạc ngay đến cơ sở y tế để cấp cứu kịp thời.

Trên đây, là những thông tin cơ bản về vắc-xin Moderna đã được phê duyệt sử dụng. Nếu có vấn đề thắc mắc hãy liên lạc đến đội ngũ cán bộ y tế để được hỗ trợ.