Thông tin về bấm huyệt chữa suy giảm trí nhớ

Ngày nay, trong thực tế, vấn đề suy giảm trí nhớ có thể gặp ở bất kỳ độ tuổi nào. Tình trạng này ảnh hưởng đáng kể đến năng suất và hiệu quả của các hoạt động hằng ngày như làm việc, học tập,… Nhờ sự tiến bộ của nền y học mà nhiều phương pháp cải thiện tình trạng này được ứng dụng rộng rãi và mang lại lợi ích cao. Trong đó, liệu pháp bấm huyệt của đông y cũng đang dần chiếm được sự tin tưởng bởi những tác động tích cực mà chúng mang lại. Sau đây, mời bạn cùng bác sĩ Y học cổ truyền Phạm Lê Phương Mai tìm hiểu về bấm huyệt chữa suy giảm trí nhớ nhé.

Suy giảm trí nhớ dưới góc nhìn y học cổ truyền

Người bị suy giảm trí nhớ thường biểu hiện như hay quên, kém tập trung, không thể nhớ những sự kiện mới hoặc đã qua, nói trước quên sau… Đông y mô tả các dấu hiệu trên trong phạm vi các chứng Kiện vong, Thiện vong, Hỉ vong…¹

Theo quan niệm y học cổ truyền, suy giảm trí nhớ có quan hệ với các yếu tố sau:

• Lo nghĩ quá mức làm tổn thương tạng Tâm, Tỳ.
• Khí huyết suy giảm khiến não, Tâm thần không được nuôi dưỡng.
• Lao lực quá độ, già yếu khiến Thận tinh hao tổn mà Thận tàng tinh, tinh sinh tủy, tủy thông lên não. Từ đó ảnh hưởng đến công năng của bộ phận này.

Như vậy, dựa vào nguyên nhân và triệu chứng, điều trị suy giảm trí nhớ thường phải dưỡng Tâm, an thần, bổ não, bổ ích Tỳ Thận…¹

Vì sao bấm huyệt có thể hỗ trợ suy giảm trí nhớ? Hiệu quả như thế nào?

Theo các tài liệu, bấm huyệt là phương pháp đông y mang đến nhiều công dụng cho người bệnh. Điều này đã được chứng minh qua lịch sử lâu dài cũng như các nghiên cứu khoa học hiện đại. Trong đó, bấm huyệt chữa suy giảm trí nhớ có tác động tích cực đến cơ thể như:

• Tăng cường tuần hoàn máu lưu thông dễ dàng, nuôi dưỡng bộ phận và tạng phủ trong cơ thể.²
• Cải thiện tuần hoàn tại chỗ, tạo điều kiện nhanh phục hồi các dấu hiệu tổn thương thần kinh…²
• Đả thông kinh mạch tại chỗ và vùng lân cận được thao tác…
• Cân bằng âm dương, bồi bổ khí huyết, thư giãn, an thần, điều hòa giấc ngủ…

Thực tế, “bấm huyệt chữa suy giảm trí nhớ” là phương pháp hỗ trợ để cải thiện triệu chứng. Do đó, bệnh nhân không thể chỉ trông chờ vào liệu pháp để trị tận gốc bệnh lý hoàn toàn. Để nâng cao lợi ích, nên phối hợp đa dạng cách thức trị liệu dưới chỉ định của thầy thuốc. Ngoài ra, kết quả đạt được cũng phụ thuộc vào nhiều yếu tố khách quan và chủ quan khác.

Xem thêm: Những cách bấm huyệt chữa mất ngủ hiệu quả

Cách bấm huyệt hỗ trợ chứng suy giảm trí nhớ

Chỉ định, chống chỉ định

Những đối tượng có dấu hiệu suy giảm trí nhớ, hoặc muốn tăng cường trí nhớ đều có thể áp dụng phương pháp bấm huyệt này.

Mặt khác, một số đối tượng đang gặp vấn đề sau cần tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên môn:

• Đang trong tình trạng cấp cứu, bệnh ngoại khoa, có khối u vùng não, áp xe não…
• Đối tượng đang có bệnh lý da liễu, ngoài da tại khu vực thực hiện xoa bóp.

Các huyệt thường dùng để tăng cường trí nhớ³

Ở người bệnh suy giảm trí nhớ, việc thu thập thông tin có thể sẽ gặp đôi chút khó khăn. Vì vậy, thầy thuốc phải biết vận dụng thêm những kỹ năng khác trong tứ chẩn. Cũng như kinh nghiệm của bản thân để đưa ra chẩn đoán và chỉ định phù hợp. Theo đó, mỗi bệnh nhân có thể gặp thể lâm sàng khác nhau. Mời bạn đọc tham khảo qua phương huyệt sau:

• Bổ Thận, ích tinh: Tứ thần thông, Thần đình, Chi câu, Thái khê, Tam âm giao, Nội quan, Thần môn,…
• Ích khí bổ huyết, dưỡng Tâm an thần: Tứ thần thông, Thần đình, Thần môn, Chi câu, Nội quan, Huyết hải, Túc tam lý, Tam âm giao, Thái khê…
• Ngoài ra, có thể xen kẽ thêm các huyệt sau Phong phủ, Bách hội, Ấn đường,…

Xen kẽ các huyệt kể trên với mỗi huyệt khoảng 2 – 3 phút, tổng thời gian là 20 – 30 phút/ngày. Sau 15 – 20 ngày, tùy theo mức độ diễn biến và phục hồi của bệnh, bác sĩ có thể tư vấn thêm liệu trình.

Vị trí và tác dụng của một số huyệt thường dùng trong bấm huyệt chữa suy giảm trí nhớ

Huyệt Bách hội²

Vị trí: nằm ở đỉnh đầu, là giao điểm của 2 đường thẳng gồm một đường thẳng đi ngang qua đỉnh vành tai; và một đường thẳng dọc qua giữa đầu.

Công dụng: là nơi hội tụ của các đường kinh dương, giúp cân bằng âm dương, hỗ trợ lưu thông khí huyết. Nhiều báo cáo khoa học nhận định, khi kích thích huyệt này sẽ làm giảm trương lực mạch máu, tăng tính đàn hồi thành mạch và thúc đẩy lưu lượng tuần hoàn máu não.

Huyệt Tứ thần thông

Vị trí: lấy huyệt Bách hội làm chuẩn rồi từ đó đo lên trước, ra sau và hai bên. Mỗi vị trí cách huyệt Bách hội 1 thốn.

Công dụng: tác động vào huyệt này giúp cải thiện tinh thần, tăng cường khí huyết tại chỗ,… Ngoài ra còn hỗ trợ điều trị mất ngủ, đau đầu, hay quên…

Huyệt Thần đình

Vị trí: thuộc đường thẳng dọc qua giữa đầu, cách huyệt Bách hội 4, 5 thốn về phía trước. Hoặc có thể đo từ chân tóc phía trước đo lên 0,5 thốn.

Công dụng: kích thích trí nhớ, cải thiện tinh thần, hỗ trợ giấc ngủ, thông mũi,…

Huyệt Ấn đường

Vị trí: giao điểm chính giữa 2 đầu lông mày và đường thẳng giữa sống mũi.

Công dụng: an thần, định tâm, hỗ trợ giấc ngủ, giảm căng thẳng, cải thiện suy giảm trí nhớ, dịu tâm trí…

Huyệt Phong phủ

Vị trí: chỗ hõm giữa lồi xương chẩm, giữa khớp xương chẩm và xương cổ C1. Hoặc có thể xác định bằng chỗ lõm giữa gáy, ở trên chân tóc gáy 1 thốn.

Công dụng: thanh thần chí, khu phong, lợi khí, tiết khí hỏa… Theo lương y Hoàng Duy Tân, huyệt này còn có tác dụng tăng trí nhớ.

Huyệt Nội quan

Vị trí: ở mặt trong cánh tay, từ nếp gấp cổ tay đo lên 2 thốn, nằm giữa khe gân cơ gan bàn tay bé và lớn.

Công dụng: thanh Tâm, an thần, hỗ trợ hệ thần kinh và giấc ngủ,…

Huyệt Thần môn

Vị trí: trên nếp gấp cổ tay, giữa xương đậu và xương trụ, phía ngoài gân cơ gấp cổ tay trụ.

Công dụng: an thần, định tâm, thanh tâm hỏa, điều khí nghịch… Ngoài ra còn điều trị hay quên, mất ngủ, đau nhức tại chỗ…

Huyệt Tâm du

Vị trí: thuộc kinh Bàng quang, từ giữa đốt sống lưng D5 – D6, đo ra 2 bên, mỗi bên 1,5 thốn.

Công dụng: dưỡng tâm an thần, thanh thần định chí, điều hòa khí huyết…

Các huyệt khác

Chi câu: trên nếp gấp cổ tay 3 thốn, nằm giữa xương trụ và xương quay.

Thái khê: điểm giữa đường nối từ gân cơ Achille đến mỏm cao mắt cá trong.

Tam âm giao: xác định từ đỉnh cao của mắt cá trong 2 bên đo lên 3 thốn, nằm ở bờ sau trong xương chày.

Túc tam lý: hõm dưới ngoài xương bánh chè đo xuống 3 thốn, cách mào chày 1 thốn.

Lưu ý khi bấm huyệt chữa suy giảm trí nhớ

Dù bấm huyệt chữa suy giảm trí nhớ là phương thức bổ trợ điều trị không dùng thuốc tương đối an toàn và ít rủi ro. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện cần xác định chính xác huyệt đạo, cũng như lực thao tác vừa phải tùy theo từng đối tượng.

Điều này có nghĩa là nếu động tác quá nhẹ có thể sẽ không tạo ra lợi ích rõ ràng. Ngược lại, nếu thao tác quá thô bạo có thể sẽ làm tổn thương cơ thể. Đây cũng là lý do bệnh nhân nên tới cơ sở y tế để được thăm khám và trị liệu.

Trong quá trình thực hiện kỹ thuật, nếu không may xảy ra triệu chứng bất thường như chóng mặt, hoa mắt, mạch nhanh, vã mồ hôi… Nên nhanh chóng dừng xoa bóp bấm huyệt rồi lau mồ hôi, ủ ấm, nằm nghỉ tại chỗ và phải theo dõi kỹ càng dấu hiệu sinh tồn để kịp thời xử lý.

Ngày nay, xu hướng kết hợp giữa các phương pháp điều trị với nhau được đánh giá cao. Theo đó, ngoài biện pháp dùng thuốc điều trị, thầy thuốc còn có thể chỉ định thêm những cách không dùng thuốc khác như tâm lý liệu pháp, châm cứu, xoa bóp bấm huyệt,…

Ngoài ra, trong quá trình trị liệu, cần thực hiện những điều tích cực sau:³

• Cung cấp cho bệnh nhân đầy đủ các dưỡng chất như vitamin, vi lượng…
• Động viên người bệnh tham gia hoạt động thể dục nhằm nâng cao sức khỏe, sự dẻo dai.
• Cố gắng giữ tâm trạng vui vẻ, thoải mái, hạn chế căng thẳng, stress…

Những phương pháp đông y khác hỗ trợ tình trạng suy giảm trí nhớ

Châm cứu

Châm cứu là một phương pháp kích thích huyệt đạo của y học cổ truyền thông qua kim châm. Liệu pháp này đòi hỏi kỹ thuật và chuyên môn nên người bệnh không nên tự ý thao tác mà không có sự hướng dẫn của thầy thuốc. Dựa vào tình trạng bệnh lý mà bác sĩ sẽ chỉ định kỹ thuật khác nhau như hào châm, ôn châm, điện châm, nhĩ châm…

Xoa bóp

Xoa bóp là phương pháp thường xuyên kết hợp với bấm huyệt nhằm phát huy tối đa lợi ích. Thực hiện những động tác cơ bản như xoa, xát, miết, day,… tại vùng cần trị liệu như đầu, cổ gáy, mặt, tứ chi…

Dược liệu y học cổ truyền⁴

Xung quanh chúng ta luôn tồn tại đa dạng loại thảo mộc vừa gần gũi và mang lại giá trị. Chúng là sự bổ sung hiệu quả giúp tăng khả năng ghi nhớ, bổ thần kinh, cải thiện các vấn đề khó ngủ… Có thể kể đến như: Viễn chí, Long nhãn, Nhân sâm, Ích trí nhân, Hạt sen…

Lưu ý: Người bệnh cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng những loại thảo mộc giúp cải thiện tình trạng suy giảm trí nhớ. Điều này nhằm mang lại hiệu quả tốt nhất trong quá trình điều trị, cũng như tránh những rủi ro nguy hiểm có thể xảy ra.

Khí công – dưỡng sinh³

Các động tác luyện ý, luyện thở, luyện hình thể hằng ngày phù hợp với thực trạng của sức khỏe sẽ giúp tinh thần thư thái, và cơ thể khỏe mạnh hơn. Từ đó mà trí nhớ được tăng cường, cũng như cải thiện chứng hay quên, khó tập trung…

Xem thêm: 11 cách giảm stress giúp bạn bảo vệ sức khỏe tinh thần!

Có thể nói rằng, bấm huyệt chữa suy giảm trí nhớ là liệu pháp hỗ trợ trị bệnh ít rủi ro và an toàn. Thế nhưng, để đạt được hiệu quả cao, người bệnh nên đến cơ sở y tế uy tín để được nhận định chính xác, cũng như phác đồ điều trị phù hợp nhé.