Bạn đã thực sự hiểu đúng về bản chất của bảo hiểm?

Bảo hiểm là một thuật ngữ khá thông dụng trong đời sống hiện nay của chúng ta. Tuy nhiên, nhiều người vẫn chưa thực sự hiểu về bản chất của bảo hiểm và các khía cạnh thể hiện rõ điều này. Tất cả sẽ được giải đáp trong bài viết dưới đây. Mời bạn cùng tìm hiểu nhé!

Bảo hiểm là gì?

Bảo hiểm là một hoạt động mà tại đó người tham gia sẽ đóng góp một khoản cho mình hoặc cho người thứ 3. Nhờ đó, có quyền được hưởng các khoản trợ cấp bảo hiểm khi rủi ro xảy ra. Khoản trợ cấp này do một tổ chức trả. Tổ chức này có trách nhiệm thực hiện đền bù thiệt hại cho người tham gia bảo hiểm của họ theo một chế độ cụ thể nào đó.

Các loại bảo hiểm đều có vai trò chính là giúp giảm thiểu thiệt hại do rủi ro gây ra, bao gồm:

• Chuyển giao và giảm thiểu nhất có thể các khó khăn, tổn thất, thiệt hại cho người tham gia bảo hiểm.
• Hỗ trợ ổn định tài chính, giúp người tham gia an tâm hơn. Vì họ sẽ không phải trả một khoản tiền lớn khi các rủi ro xảy ra.
• Đóng góp vào quỹ dự trữ tài chính của các doanh nghiệp bảo hiểm. Người tham gia không chỉ bảo vệ mình trước những bất trắc trong tương lai. Mà còn giúp bù đắp cho những mất mát và sự không may mắn của những người tham gia khác.

Nguyên tắc của bảo hiểm

Dưới đây là các nguyên tắc cơ bản của bảo hiểm người tham gia cần biết đến:

Nguyên tắc chỉ bảo hiểm sự rủi ro, không bảo hiểm sự chắc chắn

Nguyên tắc này thể hiện bên bán bảo hiểm chỉ bảo hiểm cho rủi ro. Cụ thể như một sự cố, một tai nạn hoặc tai hoạ xảy ra một cách bất ngờ, ngẫu nhiên, ngoài ý muốn của con người. Và không bảo hiểm cho một thứ chắc chắn hay đương nhiên sẽ xảy ra.

Nguyên tắc trung thực tuyệt đối

Nguyên tắc này thể hiện rằng từ doanh nghiệp bảo hiểm đến người được bảo hiểm và cả các giao dịch kinh doanh đều phải trung thực. Các bên sẽ chịu trách nhiệm về tính trung thực và độ chính xác của thông tin đã được cung cấp cho bên kia. Nếu một bên vi phạm thì hợp đồng bảo hiểm sẽ trở nên vô hiệu lực và không có giá trị pháp lý.

Nguyên tắc quyền lợi có thể được bảo hiểm

Quyền lợi có thể được bảo hiểm nghĩa là quyền sở hữu, chiếm hữu, sử dụng, tài sản; quyền, nghĩa vụ nuôi dưỡng, cấp dưỡng đối với đối tượng được bảo hiểm.

Trong bảo hiểm, quyền lợi có thể được bảo hiểm có ý nghĩa cực kỳ quan trọng. Bởi quyền lợi có thể được bảo hiểm là lợi ích hoặc quyền lợi liên quan đến, gắn liền với, hay phụ thuộc vào sự an toàn hay không an toàn của đối tượng bảo hiểm. Có quyền lợi có thể được bảo hiểm thì mới được ký kết hợp đồng bảo hiểm.

Nguyên tắc bồi thường

Nguyên tắc bồi thường chỉ ra rằng khi sự kiện bảo hiểm xảy ra. Số tiền bồi thường mà người được bảo hiểm có thể nhận được trong mọi trường hợp sẽ không được lớn hơn thiệt hại của họ. Nhờ đó, tránh được việc trục lợi từ hợp đồng bảo hiểm.

Nguyên tắc thế quyền

Nguyên tắc thế quyền được đem ra xem xét khi có bên thứ ba cần chịu trách nhiệm cho những thiệt hại của đối tượng. Nghĩa là, sau khi doanh nghiệp bảo hiểm hoàn tất bồi thường cho người được bảo hiểm. Họ sẽ có quyền thế quyền để yêu cầu bên thứ ba có trách nhiệm bồi thường theo giới hạn đặt ra.

Thế quyền có thể được thực hiện trước hoặc sau khi bồi thường tổn thất. Và nguyên tắc này thường áp dụng cho các loại hình bảo hiểm tài sản và trách nhiệm dân sự.

Bản chất của bảo hiểm là gì?

Bảo hiểm có bản chất là một quỹ chung do nhiều người cùng nhau đóng góp để đề phòng rủi ro của các thành viên. Quỹ này sẽ do một người đứng ra quản lý và hoạt động trên nguyên tắc công khai minh bạch. Họ cũng sẽ có trách nhiệm quản lý và thu phí bảo hiểm hàng tháng của các thành viên tham gia. Đó chính là doanh nghiệp bảo hiểm.

Khi gặp rủi ro, người tham gia quỹ sẽ được bồi thường một khoản tiền nhất định dựa trên những cam kết ban đầu. Khoản tiền bồi thường này được lấy ra từ số phí mà tất cả những người tham gia bảo hiểm đã nộp.

Có thể thấy, thực chất bảo hiểm là việc phân chia tổn thất của một hoặc một số người cho tất cả những người tham gia bảo hiểm cùng chịu. Do đó, bảo hiểm chỉ hoạt động được trên cơ sở luật số đông. Doanh nghiệp bảo hiểm có nhiệm vụ tập hợp những người có cùng quan điểm về việc chia sẻ rủi ro cùng nhau. Càng nhiều người tham gia thì xác suất xảy ra rủi ro đối với mỗi người càng nhỏ. Nhờ đó doanh nghiệp bảo hiểm càng có nhiều lợi nhuận.

Như vậy, bản chất của bảo hiểm chính là tổng thể các mối quan hệ kinh tế giữa những người được bảo hiểm trong cộng đồng. Được hình thành trong quá trình phân phối giá trị tổng sản phẩm xã hội. Với mục đích là giảm bớt gánh nặng về tài chính cho người được bảo hiểm. Và đảm bảo hoạt động sản xuất được diễn ra liên tục, không bị ngắt quãng.

Các khía cạnh thể hiện rõ bản chất của bảo hiểm

• Bảo hiểm có nguồn gốc từ rủi ro và sự tồn tại của rủi ro.
• Cơ chế chuyển giao rủi ro trong bảo hiểm được thực hiện giữa bên tham gia bảo hiểm và bên bán bảo hiểm dựa trên các cam kết bảo hiểm. Do đó, người cần sự bảo hiểm phải nộp phí bảo hiểm để tham gia.
• Phí bảo hiểm phải được đóng trước khi rủi ro hay sự kiện bảo hiểm xảy ra.
• Công ty bảo hiểm cần giúp đỡ, tư vấn hỗ trợ và kết nối càng nhiều người tham gia bảo hiểm càng tốt. 
• Mối quan hệ hỗ trợ trong bảo hiểm là tổng thể các mối quan hệ giữa những người được bảo hiểm trong cộng đồng. Xoay quanh việc hình thành và sử dụng quỹ bảo hiểm. Doanh nghiệp bảo hiểm đóng vai trò là một đơn vị thứ ba đứng ra bảo lãnh, bảo trợ trong mối quan hệ này.
• Nếu các thành viên trong nhóm tham gia bảo hiểm không gặp phải rủi ro. Khi đó, tổng số tiền này sẽ là một khoản lớn tạo nên nguồn vốn đầu tư cho doanh nghiệp và xã hội. Nghĩa là, mọi người cũng sẽ được hưởng lợi tức từ khoản đầu tư đó.
• Niềm tin giữa các bên là cơ sở để bảo hiểm hoạt động. 
• Bảo hiểm là một hoạt động dịch vụ tài chính. Do đó, lợi ích của các bên phải được luật hoá rất cụ thể. Đồng thời, đối với mỗi quốc gia, vai trò quản lý Nhà nước trong lĩnh vực này là rất quan trọng.

Xem thêm: Sử dụng bảo hiểm y tế (BHYT) 5 năm liên tục: Bạn đã biết chưa?

Thông qua bài viết này, hy vọng bạn đã hiểu được bản chất của bảo hiểm là gì. Cũng như dựa vào những nguyên tắc nào để doanh nghiệp bảo hiểm có thể bồi thường cho bạn khi rủi ro xảy ra. Quan trọng nhất, là giúp bạn có góc nhìn đúng đắn hơn về bảo hiểm. Từ đó có những giải pháp tối ưu để bảo vệ sức khoẻ của mình và gia đình thân yêu.