Bệnh bạch biến: Nguyên nhân gây bệnh, triệu chứng, chẩn đoán

Bạch biến là một bệnh lý ở da thường gặp. Khi đó người bệnh có những mảng da nhạt màu hơn những vùng còn lại của cơ thể. Mặc dù bệnh bạch biến là bệnh lý lành tính và không lây. Tuy nhiên nó gây ảnh hưởng lớn về mặt thẩm mỹ, tâm lý cũng như chất lượng cuộc sống của người bệnh. Trong bài viết này, bác sĩ Võ Thị Ngọc Hiền sẽ cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về căn bệnh trên.

1. Bệnh bạch biến là gì?

Bệnh bạch biến là một bệnh giảm sắc tố ở da, biểu hiện bằng những vùng da nhạt màu hơn so với những vùng còn lại của cơ thể. Tại những khu vực da bị bạch biến, lông và tóc có thể bạc màu theo. Tuy nhiên người bệnh vẫn còn cảm giác như các vùng da lành.

Bạch biến là bệnh lý lành tính. Bệnh có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, trong đó 25-30% khởi phát bệnh trước 12 tuổi. Nam và nữ đều có tỷ lệ mắc bệnh như nhau. Theo quan sát thấy được rằng bệnh xuất hiện nhiều hơn ở những nước nhiệt đới và trên những người da màu.

2. Nguyên nhân gây bệnh bạch biến?

Nguyên nhân chính gây nên bệnh bạch biến là do có sự giảm số lượng và chất lượng của các tế bào sắc tố ở da. Bình thường, các tế bào sắc tố có nhiệm vụ sản xuất ra các hạt melanin là sắc tố tạo nên màu của da của một người.

Khi bị bạch biến, số lượng tế bào sắc tố của người bệnh sẽ ít hơn so với người bình thường. Đôi khi số lượng tế bào không thay đổi nhưng các tế bào này làm việc không hiệu quả. Dẫn đến tạo ra ít các hạt sắc tố hơn. Hậu quả là một vài vùng da bị nhạt màu hơn so với những vùng còn lại của cơ thể.

Hiện nay, vẫn chưa tìm ra được nguyên nhân khiến cho số lượng và chất lượng tế bào sắc tố bị suy giảm. Một vài giả thuyết được đề ra bao gồm:

Miễn dịch

Một số người mắc các bệnh lý về tuyến giáp, tuyến thượng thận, tuyến sinh dục hay gan tụy sẽ tồn tại trong cơ thể loại kháng thể có thể tiêu hủy các tế bào sắc tố ở da. Các tế bào này gây nên bạch biến. Vì thế, người bệnh có thể mắc kèm theo các bệnh lý ở các cơ quan kể trên.

Di truyền

Bạch biến có thể liên quan đến di truyền và tỷ lệ này khoảng 20%. Khi cha, mẹ hoặc anh chị mắc bệnh thì con của họ có nhiều khả năng bị bạch biến hơn.

Nguyên nhân khác

• Một số giả thiết cho rằng tiếp xúc với các hóa chất từ bên ngoài như Phenol, Thiol… có thể tác động trực tiếp lên tế bào sắc tố và gây bệnh.
• Một số thuốc ức chế hệ miễn dịch của cơ thể như pembrolizumab, nivolumab… cũng có thể khởi phát bệnh bạch biến.
• Ngoài ra, bệnh lý nhiễm trùng, nhiễm siêu vi cũng được coi là nguyên nhân có thể gây nên bệnh bạch biến.

3. Biểu hiện của bệnh bạch biến?

Biểu hiện của bệnh bạch biến rất dễ nhận biết nhờ vào các đặc điểm sau:

Dát, mảng nhạt màu

• Trên da người bệnh xuất hiện những mảng có màu trắng, hơi hồng, có giới hạn rõ và nhạt màu hơn hẳn so với vùng da xung quanh.
• Da vùng bị bạch biến không có vảy, không đau, ngứa và vẫn có cảm giác bình thường giống như vùng da lành.
• Trên các mảng nhạt màu này, lông và tóc cũng có thể bị bạc màu.
• Các mảng nhạt màu này rất nhạy cảm với tia cực tím của ánh nắng mặt trời. Nếu không che chắn kỹ, tại các vị trí bạch biến sẽ bị bỏng nắng và có một vài trường hợp sau khi bị bỏng nắng lại khởi phát bệnh.

Vị trí

1. Các dát hay mảng nhạt màu này thường xuất hiện ở những vùng phơi bày dưới ánh sáng như tay, chân, mặt.

2. Người bệnh có thể bị một vài mảng ở một vài vị trí trên cơ thể hoặc có thể bị lan tỏa, đối xứng khắp cơ thể và phân loại thành:

• Bạch biến thể phân đoạn: có thể xuất hiện một mảng ở một đoạn cơ thể, hai đoạn hay nhiều đoạn không liên tiếp nhau.
• Bạch biến không phải thể phân đoạn: các mảng xuất hiện lan tỏa khắp cơ thể và có xu hướng phân bố đối xứng hai bên cơ thể.
• Thể bạch biến hỗn hợp: kết hợp của bạch biến thể phân đoạn và bạch biến không phải thể phân đoạn.
• Trường hợp bạch biến không phân loại được: xuất hiện các điểm bạch biến không đối xứng nhau và không phân đoạn như trường hợp kể trên.

4. Chẩn đoán bệnh bạch biến?

Chẩn đoán bệnh bạch biến dựa vào yếu tố gợi ý, biểu hiện bệnh và các xét nghiệm.

Yếu tố gợi ý

• Người thân trong gia đình bị mắc bạch biến gợi ý bệnh liên quan đến di truyền.
• Có các bệnh lý về tuyến giáp, tuyến thượng thận, tuyến sinh dục, gan, tụy gợi ý bệnh liên quan đến tự miễn.

Biểu hiện

Xuất hiện những dát, mảng nhạt màu giới hạn rõ, không có vảy, không đau, không ngứa và nhạy cảm với ánh nắng mặt trời.

Xét nghiệm

• Chẩn đoán chính xác bệnh bằng phương pháp sinh thiết vùng da nghi ngờ bị bạch biến.
• Kiểm tra các bệnh tự miễn có liên quan ở các cơ quan tuyến giáp, tuyến thượng thận, tuyến sinh dục, gan tụy…

Bệnh bạch biến là một bệnh lý da lành tính. Tuy nhiên, nguyên nhân của bệnh chưa được xác định rõ dẫn đến khó khăn trong điều trị.

Tìm hiểu thêm: Phương pháp chăm sóc và điều trị cho người bệnh bạch biến