Bệnh chốc lây: Nguyên nhân gây bệnh, triệu chứng, chẩn đoán

Chốc lây là một bệnh lý nhiễm khuẩn ở da thường gặp. Khi đó, người bệnh bị nổi mụn nước, bóng nước trên da, sau đó vỡ ra và đóng vảy màu vàng mật ong. Như tên gọi, bệnh chốc lây có thể lan truyền từ người này sang người khác nhanh chóng khi tiếp xúc trực tiếp với dịch rỉ ra từ các mụn nước hay bóng nước.

Đây là một bệnh nhiễm khuẩn nông ở ngoài da không quá nguy hiểm. Những điều cần lưu ý khi bị bệnh là chăm sóc sao cho da phục hồi nhanh nhất, tránh bị nhiễm khuẩn nặng thêm và phòng ngừa lây lan bệnh trong tập thể. Hãy cùng YouMed tìm hiểu những thông tin hữu ích về bệnh chốc lây nhé!

1. Bệnh chốc lây là gì?

Chốc là một tình trạng nhiễm trùng nông ở ngoài da gây ra bởi vi khuẩn. Bệnh có thể gặp ở bất kỳ vùng da nào trên cơ thể nhưng thường xuất hiện ở mặt, mép môi, tay chân và da đầu.

Bệnh chốc có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi và mọi đối tượng. Tuy nhiên, đa số các trường hợp bị bệnh là trẻ em ở độ tuổi mẫu giáo, còn đi học. Bệnh gặp ở bé trai nhiều hơn các bé gái.

2. Nguyên nhân 

Nguyên nhân chính gây nên bệnh chốc là do vi khuẩn có tên tụ cầu vàng hay liên cầu gây ra tùy vào thể mắc bệnh.

Thể chốc bóng nước

Thể bệnh này do tụ cầu (S. aureus) gây ra. Bệnh thường xảy ra ở các nước phát triển.

Thể chốc không bóng nước

Thể bệnh này do tụ cầu (S. aureus) và liên cầu (streptococcus nhóm A) gây ra. Bệnh cũng thường xảy ra ở các nước đang phát triển.

3. Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh chốc lây

• Điều kiện vệ sinh: Môi trường sống không sạch sẽ, sống ở nơi đông đúc, vệ sinh kém sẽ dễ mắc bệnh hơn.
• Tổn thương da: Một cá nhân đã bị tổn thương da trước đó như thủy đậu, bỏng, viêm da, vết đốt do côn trùng… sẽ dễ bị bệnh chốc hơn.
• Suy giảm miễn dịch: Hệ miễn dịch của cơ thể bị suy giảm cũng tạo điều kiện để khởi phát bệnh chốc. Trường hợp mắc bệnh chốc do hệ miễn dịch bị suy yếu thường hay xảy ra ở người lớn tuổi.

4. Biểu hiện của bệnh chốc lây

Bệnh chốc lây có các biểu hiện là những mụn nước, bóng nước, sau đó vỡ ra để lại các vết trợt có vảy màu vàng mật ong ở trên da. Bệnh hay gặp ở những vùng da hở như mặt, tay, chân nhưng cũng có thể gặp ở thân mình và các phần khác của cơ thể. Với các thể bệnh khác nhau của chốc sẽ có những triệu chứng nổi bật riêng.

Chốc không bóng nước

Thể bệnh này rất thường gặp, chiếm 70% trường hợp và hay gặp ở trẻ em. Ban đầu, trên da người bệnh xuất hiện những dát, mảng màu hồng có kích thước 2 – 4 mm. Sau đó, tại các vị trí này phát triển thành mụn nước hay mụn mủ. Các mụn nước hay mụn mủ không lớn lên thành bóng nước mà vỡ tạo thành vết trợt có vảy màu vàng mật ong. Khi lành, các vết trợt này không để lại sẹo.

Bất kỳ vùng da nào trên cơ thể đều có thể bị nhưng mặt và tay chân hay bị nhất. Khi bị chốc ở da đầu, các mảng tóc có thể bong ra và để lại các vảy kèm theo đau da đầu. Người bệnh thường nổi hạch kèm theo các mụn nước, mụn mủ hay vết trợt.

Chốc bóng nước

Thể bệnh này ít gặp hơn thể chốc không bóng nước và thường gặp ở trẻ sơ sinh. Ban đầu, trên da người bệnh nổi những mụn nước nhỏ. Sau đó, các mụn nước này lớn dần thành bóng nước có kích thước 1 – 2 cm. Các bóng nước chứa dịch vàng trong, sau đó chuyển sang màu vàng đậm và rất dễ vỡ.

Sau 1 – 3 ngày, các bóng nước thường tự vỡ và để lại một dát màu đỏ có viền da mỏng xung quanh và khi lành không để lại sẹo. Các bóng nước có thể gặp ở mặt, thân mình, tay, chân nhưng ít gặp ở da đầu. Người bệnh thường không có các triệu chứng nào khác ngoài các bóng nước. Một vài trường hợp có sốt, mệt mỏi hay tiêu chảy nhưng không bị nổi hạch.

>> Khi mụn nước, bóng nước xuất hiện trên da, chúng có thể báo hiệu cơ thể đang gặp một số bệnh nhất định. Tìm hiểu qua bài viết: Nổi mụn nước, bóng nước: Báo hiệu bạn đã mắc bệnh gì?

5. Chẩn đoán bệnh chốc lây như thế nào?

Chẩn đoán bệnh chốc không quá khó khăn. Có thể dựa vào các biểu hiện trên da, các yếu tố gợi ý cùng với xét nghiệm để có thể chẩn đoán bệnh chính xác.

Yếu tố gợi ý

Nhà trẻ, tập thể có trường hợp bị nổi mụn nước và để lại các vết trợt có vảy màu vàng mật ong gợi ý khả năng bị lây nhiễm bệnh.

Biểu hiện bệnh chốc

Xuất hiện trên da những vết trợt có vảy màu vàng mật ong và trước đó có nổi mụn nước, mụn mủ hay bóng nước.

Người bệnh có thể bị nổi hạch hoặc không.

Xét nghiệm

Thường chẩn đoán bệnh chủ yếu dựa vào quan sát tổn thương là chính. Ngoài ra, có thể làm một số xét nghiệm như xét nghiệm máu, lấy dịch ở vết trợt, mụn nước để soi tìm vi khuẩn.

Bệnh chốc lây là một bệnh lý nhiễm khuẩn ở da lành tính. Điều trị bệnh tương đối đơn giản, quan trọng là cách chăm sóc để hạn chế để lại sẹo và dự phòng lây nhiễm cho những người xung quanh. Xem thêm bài viết về điều trị và cách phòng ngừa bệnh: Bệnh chốc lây và những điều bác sĩ muốn bạn biết