Chứng khó phát âm do co thắt là gì? Có chữa được không?

Chứng khó phát âm do co thắt là bệnh lý liên quan đến giọng nói. Nó gây ra các cử động co thắt không tự chủ của các cơ ở thanh quản. Điều này gây ra vỡ tiếng, méo tiếng, cảm giác căng, bóp nghẹt trong họng. Hãy cùng Youmed tìm hiểu về bệnh lý này trong bài viết sau đây nhé! 

1. Chứng khó phát âm do co thắt có thường gặp không? 

Chứng khó phát âm do co thắt là một bệnh lý thần kinh tác động lên giọng nói. Nó xuất hiện ở mọi lứa tuổi và có thể khởi phát bất cứ lúc nào. Khoảng 50000 người ở Bắc Mỹ có bệnh lý này, chưa có số liệu tại Việt Nam. 

Đôi khi có nhiều trường hợp không được chẩn đoán ra hoặc chẩn đoán lầm với một loại rối loạn giọng nói khác. Ví dụ như, người lớn tuổi có bệnh lý này có thể nghĩ rằng sự thay đổi giọng nói của mình đơn giản là do tuổi tác.

Khi bạn nói chuyện, hơi thở từ phổi được đẩy qua hai dây thanh ở vùng cổ. Dây thanh có tính đàn hồi, nằm căng ngang bên trong thanh quản, có vị trí tương đương trái táo cổ ở nam giới. Khi hơi thở được đẩy ra từ phổi, hai dây thanh khép sát lại và chà xát vào nhau. Áp lực không khí của hơi thở sẽ làm cho dây thanh rung động để bạn có thể phát ra âm thanh. 

Nếu bạn bị chứng khó phát âm do co thắt, các cơ trong dây thanh sẽ nhận các tín hiệu bất thường từ não. Điều này có thể khiến dây thanh đôi khi rung động mất kiểm soát. Giọng nói bình thường có thể trở nên khàn và không đều. 

2. Phân loại khó phát âm do co thắt 

Có 3 loại khó phát âm do co thắt: 

Khó phát âm do co thắt kiểu khép 

Đây là loại khó phát âm do co thắt thường gặp nhất. 

Trong loại này, sự co thắt cơ không kiểm soát làm cho dây thanh cố định lại ở tư thế khép. Điều này khiến cho âm thanh khó được hình thành. Bạn có thể gặp vấn đề khi bắt đầu một câu nói hay bạn thấy lời nói hay bị cắt ngang giữa chừng. 

Bạn có thể chỉ cảm nhận được điều này khi bạn nói chuyện ở tông giọng bình thường, chứ không phải khi la hét hay cười. 

Khó phát âm do co thắt kiểu dạng

Trong loại này, hai dây thanh dạng ra quá xa. Điều này khiến dây thanh không thể chà xát vào nhau tạo rung động. Nó cũng khiến cho hơi thở thoát ra nhiều khi bạn nói. Loại khó phát âm này có thể làm cho giọng của bạn nghe có vẻ yếu. Các dấu hiệu này ít thấy khi bạn la hét, khóc, hay cười. 

Khó phát âm do co thắt kiểu hỗn hợp 

Trong loại này, các cơ làm cho dây thanh bị cả dạng ra lẫn khép vào không chính xác. Đây là loại hiếm gặp nhất. Biểu hiện của loại này cũng là sự pha trộn của cả hai loại trên. 

3. Các triệu chứng của bệnh lý này là gì? 

Triệu chứng chính của khó phát âm do co thắt là sự co thắt không tự chủ của các cơ bên trong dây thanh. Điều này khiến cho giọng nói nghe có vẻ bị căng, gượng gạo. Câu nói của bạn bị ngắt quãng rời rạc khi bạn nói chuyện. 

Giọng nói của bạn nghe: 

• Bị khàn
• Giống như bạn không có đủ hơi để nói chuyện 
• Giống như bạn dùng dư quá nhiều hơi sau mỗi lời nói 

Chứng khó phát âm do co thắt thường bắt đầu với triệu chứng nhẹ xảy ra không thường xuyên. Khi bệnh lý tiến triển, giọng nói của bạn dần trở nên khó hiểu. Mỗi từ hoặc vài từ trong câu bị tác động bởi sự co thắt cơ. 

4. Nguyên nhân gây bệnh là gì? Ai dễ có nguy cơ bị? 

Mặc dù tình trạng này có thể gặp ở bất cứ tuổi nào nhưng dấu hiệu xuất hiện đầu tiên thường vào khoảng tuổi từ 30 đến 50 tuổi. 

Các triệu chứng thường xuất hiện mà không đi kèm với một vấn đề sức khỏe nào khác ví dụ như u hay viêm… Bệnh nhân thường không có vấn đề gì về nuốt hay hít thở. 

Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ của chứng khó phát âm do co thắt vẫn chưa được hiểu rõ. Một số người bị bệnh này có các bất thường hệ thần kinh, làm cho dây thanh bị co thắt. 

Trong một số trường hợp, khó phát âm do co thắt là một biểu hiện của rối loạn trương lực cơ. Rối loạn trương cơ là một bệnh lý thần kinh tác động đến trương lực của cơ. 

5. Làm cách nào để chẩn đoán bệnh?

Sau khi hỏi về các triệu chứng, bác sĩ sẽ lắng nghe giọng nói của bạn để xem cơn co thắt ảnh hưởng giọng nói như thế nào. 

Bác sĩ cũng sẽ dùng ống nội soi để quan sát dây thanh. Ống nội soi là là một ống cứng hoặc mềm tùy loại, có gắn camera nhỏ ở trên để đưa vào trong họng của bạn và hình ảnh dây thanh sẽ được hiển thị lên màn hình. Bằng cách này, bác sĩ có thể đưa ra được chẩn đoán chính xác. 

6. Có những phương án điều trị nào? 

Điều trị thường sẽ tập trung vào việc làm giảm triệu chứng cho bạn. 

Lựa chọn phương án điều trị sẽ tùy thuộc vào một số yếu tố, bao gồm: 

• Tuổi.
• Tổng trạng sức khỏe.
• Độ nặng của bệnh.

Trong phần lớn trường hợp, trị liệu giọng nói sẽ được lựa chọn nhiều hơn là phẫu thuật. Các trị liệu này có thể hướng dẫn bạn cách cải thiện kiểm soát cơ dây thanh và điều chỉnh sự hít thở, giúp cho bạn phát âm rõ ràng hơn. 

Bác sĩ cũng có thể gợi ý một phương pháp gọi là tiêm Botox vào dây thanh. Botox là một loại chất liệu tương tự như các loại dùng trong thẩm mỹ để làm trẻ hóa da. 

Phẫu thuật trên thần kinh của dây thanh hiếm khi được chỉ định. Tác động về lâu dài của phương pháp này cũng chưa được biết rõ. 

Chứng khó phát âm do co thắt có thể gây trở ngại lớn cho cuộc sống người bệnh, đặc biệt nếu họ phải sử dụng giọng nói nhiều trong công việc. Các liệu pháp giọng nói có thể giúp họ kiểm soát tốt hơn và giao tiếp một cách rõ ràng hơn. Hi vọng bạn đã biết thêm được nhiều thông tin bổ tích từ bài viết trên của YouMed. Cám ơn bạn đã đọc và theo dõi!