Dậy thì sớm: Chế độ dinh dưỡng và vận động

Việc trẻ bước vào giai đoạn dậy thì ở độ tuổi nào phụ thuộc vào nhiều yếu tố như giới tính (nữ dậy thì sớm hơn nam), mức độ hoạt động thể chất (trẻ béo phì dậy thì sớm hơn các bạn thể trạng bình thường), hàm lượng các hormone sinh dục ngoại lai đưa vào cơ thể… Ngoài điều trị bằng thuốc, việc xây dựng chế độ ăn uống cũng như sinh hoạt hợp lý cũng giúp rất nhiều trong việc trì hoãn dậy thì sớm ở trẻ.

1. Chế độ ăn uống ảnh hưởng có ảnh hưởng đến thời điểm dậy thì?

Một số nghiên cứu đã gợi ý mối liên quan đáng chú ý giữa chế độ ăn uống và thời gian dậy thì. Trẻ em có lượng đạm thực vật cao nhất bước vào giai đoạn dậy thì 7 tháng sau đó. Trong khi, những trẻ có lượng đạm động vật cao nhất đã trải qua 7 tháng trước đó. Độ tuổi mãn kinh muộn hơn ở những phụ nữ từng sử dụng lượng chất xơ cao hơn từ nhỏ.

Đối với trẻ em, béo phì là vấn đề đáng được quan tâm vì có xu hướng ngày càng tăng. Béo phì có liên quan đến sự tăng trưởng xương cao hơn (ví dụ trẻ 7 tuổi có hình ảnh xương phát triển của trẻ 12 tuổi). Điều này khiến trẻ có nguy cơ thấp hơn chiều cao dự tính của trẻ khi trưởng thành. Béo phì cũng làm tăng sự phát triển của lông mu và lông nách hay các đặc tính sinh dục khác của dậy thì.

Tuy nhiên, chế độ ăn ở trẻ em là một yếu tố có thể thay đổi. Vậy nên, nếu kiểm soát được chúng, thời điểm khởi phát tuổi dậy thì có thể xảy ra muộn hơn.

Có rất nhiều yếu tố nguy cơ khiến trẻ dậy thì sớm. Bạn có thể tham khảo bài: Dậy thì sớm: Nguyên nhân, yếu tố nguy cơ, tác hại.

2. Nên cho trẻ ăn uống như thế nào khi dậy thì sớm?

Một phần của việc cân bằng lượng là cung cấp cho trẻ thực phẩm có đầy đủ dinh dưỡng và một lượng calo thích hợp. Bạn có thể giúp trẻ học cách nhận thức những gì chúng ăn bằng cách hướng dẫn thói quen ăn uống lành mạnh, tìm cách làm phong phú các món ăn ít calo trở thành món ăn yêu thích của trẻ.

Cung cấp bữa ăn với nhiều trái cây, rau quả giàu vitamin và các sản phẩm ngũ cốc. Nên chuẩn bị những bữa ăn gia đình thay vì mua thức ăn từ ngoài. Lưu ý chọn các thực phẩm an toàn, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, tránh mua thực phẩm không uy tín, thực phẩm chứa hormone tăng trưởng sẽ ảnh hưởng tới sinh lý của trẻ.

Hạn chế thực phẩm chứa nhiều chất béo như bơ, phô mai, thức ăn nhanh như gà rán, hamburger, khoai tây chiên… Đối với các sản phẩm từ sữa, chọn cho trẻ loại ít béo hoặc không béo. Tránh những thức ăn nhiều đường như bánh kẹo, kem, nước ngọt. Tuy nhiên, bạn có thể cho trẻ những thức ăn trên với các phần nhỏ ở mức hợp lý.

Không để tivi trong phòng ngủ của trẻ. Không riêng gì với trẻ dậy thì sớm, hãy giới hạn thời gian trẻ tiếp xúc với màn hình, bao gồm cả máy tính và trò chơi điện tử, không quá 1 đến 2 giờ.

Khuyến khích trẻ tham gia các hoạt động thể chất phù hợp với lứa tuổi và thú vị trong khoảng 30 phút đến 1 giờ mỗi ngày. Có thể kết hợp hay thay đổi nhiều hoạt động mang lại sự đa dạng, giúp trẻ hứng thú hơn. Cách tốt nhất là bạn hãy dành thời gian tham gia những hoạt động ngoài trời cùng với trẻ.

Ngủ sớm và đủ giấc sẽ giúp trẻ phát triển toàn diện về thể chất và tinh thần. Trong độ tuổi dậy thì, trẻ được khuyến cáo nên ngủ từ 9 đến 12 giờ mỗi ngày.                       

3. Sữa công thức có là yếu tố gây dậy thì sớm ở trẻ?

Sữa công thức trên thị trường hiện nay đa số là từ sữa bò. Các hormone tăng trưởng trong sữa có cấu tạo phù hợp cho sự phát triển của bò. Thế nên, khi trẻ uống sữa công thức, hormone tăng trưởng ấy không có tác dụng.

Sữa công thức hay sữa tươi không phải là nguyên nhân khiến trẻ dậy thì sớm. Nhiều cha mẹ không cho trẻ uống sữa công thức vì lo lắng về điều này, khiến trẻ chậm tăng trưởng hơn so với bạn cùng trang lứa.

Trong giai đoạn dậy thì, chế độ dinh dưỡng hợp lý và tăng cường vận động không chỉ giúp trẻ rèn luyện sức khỏe mà còn có ích cho việc trau dồi kỹ năng sống sau này. Bên cạnh đó, việc tuân thủ những liệu pháp điều trị sẽ giúp trẻ cải thiện triệu chứng và ổn định về mặt tâm lý.