Gù cột sống: Là bệnh lý hay chỉ là tư thế?

Gù cột sống là tình trạng lưng bị to, tròn ra phía sau, thường xảy ra ở người nữ lớn tuổi. Gù lưng khi đến tuổi thường do xương sống yếu gây đè ép hoặc gãy đốt sống. Các dạng khác của gù cột sống có thể xảy ra ở trẻ sơ sinh và thiếu niên. Vậy làm thế nào để điều trị? Hãy theo dõi bài viết dưới đây của Bác sĩ Đào Thu Hương để có được thông tin hữu ích nhất.

Dấu hiệu nhận biết gù cột sống là gì?

Gù lưng nhẹ có thể không gây ra triệu chứng. Nhưng một số người có đau lưng và cứng cột sống kèm với cột sống cong bất thường.

Nguyên nhân nào gây ra gù cột sống?

Bình thường các đốt sống sắp xếp với nhau thành một ống hình trụ gọi là cột sống. Gù cột sống xảy ra khi đốt sống ngực trở thành hình thang.

Nguyên nhân gây bất thường đốt sống có thể do:

• Gãy xương. Gãy hoặc nát đốt sống (gãy nén) có thể gây cong vẹo cột sống. Nếu gãy nhẹ thì thường không có triệu chứng rõ ràng.
• Loãng xương. Bệnh loãng xương có thể gây cong cột sống, đặc biệt nếu đốt sống yếu gây gãy nén cột sống. Loãng xương thường gặp nhất ở phụ nữ lớn tuổi và người sử dụng corticoid kéo dài.
• Thoái hóa đĩa đệm. Đĩa đệm có vai trò như miếng đệm nằm giữa hai đốt sống. Theo thời gian, đĩa đệm sẽ khô đi và co lại, gây gù lưng nặng hơn.
• Bệnh Scheuermann (gù thiếu niên). Còn gọi là gù Scheuermann. Thường xảy ra trong quá trình phát triển trước khi dậy thì. Nam bị ảnh hưởng nhiều hơn nữ.
• Dị tật bẩm sinh. Xương sống không phát triển bình thường trước khi sinh có thể gây gù cột sống.
• Các hội chứng khác. Như hội chứng Ehlers-Danlos, hội chứng Marfan.
• Ung thư và điều trị ung thư. Ung thư cột sống có thể làm các đốt sống yếu đi và dễ bị gãy do đè nén. Hóa trị và xạ trị cũng có thể gây yếu đốt sống.

Gù cột sống gây ra biến chứng gì?

• Vấn đề hô hấp. Tình trạng nặng có thể đè ép lên phổi.
• Giới hạn chức năng vận động. Gù cột sống đi kèm với yếu cơ lưng và gây khó khăn khi hoạt động như đi bộ, đứng lên sau khi ngồi. Cột sống cong cũng gây khó nhìn thẳng khi lái xe và gây đau khi nằm xuống.
• Vấn đề tiêu hóa. Gù cột sống nặng có thể chèn ép đường tiêu hóa, gây trào ngược acid dạ dày và nuốt khó.
• Vấn đề về ngoại hình. Gù cột sống, đặc biệt ở thanh thiếu niên, gây mặc cảm về ngoại hình và xa lánh xã hội.

Chẩn đoán bằng cách nào?

Khám lâm sàng:

• Đo chiều cao.
• Cúi lưng ra trước để đánh giá gù.
• Khám thần kinh đánh giá phản xạ và sức cơ.

Các xét nghiệm cần làm bao gồm:

• X-quang hoặc CT scan. X-quang giúp xác định mức độ cong cột sống và phát hiện dị tật đốt sống. CT scan giúp đánh giá hình ảnh chi tiết hơn.
• MRI. Phát hiện nhiễm trùng hoặc u cột sống.
• Test thần kinh. Khi có tê hoặc yếu cơ, giúp đánh giá dẫn truyền thần kinh giữa tủy sống và các chi.
• Đo mật độ xương. Mật độ xương thấp có thể làm nặng thêm tình trạng gù cột sống.

Điều trị gù cột sống như thế nào?

Việc điều trị tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ triệu chứng.

Có nhiều bệnh lý gây ảnh hưởng đến cột sống của bạn. Tìm hiểu thêm: Y học thường thức: Chấn thương cột sống

1. Thuốc

• Giảm đau. Các thuốc không kê toa bao gồm acetaminophen, ibuprofen hoặc naproxen sodium. Nếu không giảm triệu chứng, cần dùng đến các thuốc mạnh hơn được bác sĩ kê toa.
• Thuốc điều trị loãng xương. Giúp ngăn ngừa gãy đốt sống về sau, ngăn bệnh nặng hơn.

2. Trị liệu

Các phương pháp trị liệu có thể giúp kiểm soát được một số loại gù cột sống.

• Tập thể dục. Các bài tập kéo giãn giúp cải thiện độ linh hoạt của cột sống và giảm đau lưng.
• Đeo nẹp. Trẻ em mắc bệnh Scheuermann có thể ngăn gù cột sống tiến triển bằng cách đeo nẹp vai, lưng.

3. Phẫu thuật

Phẫu thuật có thể được đề nghị khi gù cột sống nặng gây chèn ép tủy sống hoặc rễ thần kinh. Hàn xương sống là thủ thuật thường dùng nhất để giảm gù. Nhà phẫu thuật sẽ chèn các mảnh xương vào giữa các đốt sống và cố định bằng vít.

Để duy trì mật độ xương tối ưu, bác sĩ sẽ đề nghị:

• Chế độ ăn giàu canxi và vitamin D.
• Không hút thuốc lá.
• Hạn chế uống rượu bia.

Chuẩn bị gì trước khi đi khám?

Bạn cần làm gì?

• Nhớ những lưu ý trước khi khám. Ví dụ như nhịn ăn trước khi khám.
• Liệt kê các triệu chứng.
• Các thuốc đang dùng. Bao gồm cả vitamin và thuốc bổ sung.
• Liệt kê các bệnh lý hiện có.
• Viết ra các thông tin quan trọng như các thay đổi hoặc căng thẳng gần đây.
• Liệt kê các câu hỏi muốn thắc mắc với bác sĩ.
• Đi cùng người thân hoặc bạn bè để giúp bạn ghi nhớ lời dặn của bác sĩ.

Điều mà bạn thắc mắc?

• Xét nghiệm nào cần làm? Cần chuẩn bị gì trước?
• Điều trị như thế nào? Nguy cơ, lợi ích của từng phương pháp?
• Làm thế nào để quản lý bệnh khi đang có bệnh lý khác?

Bác sĩ sẽ hỏi những gì?

• Khi nào các triệu chứng xuất hiện? Mức độ như thế nào?
• Triệu chứng diễn ra liên tục hay ngắt quãng?
• Điều gì làm tăng hay giảm triệu chứng?

Gù cột sống mức độ nhẹ có thể ít hoặc không có triệu chứng. Mức độ nặng gây đau và biến dạng cột sống. Điều trị tùy thuộc vào tuổi, nguyên nhân và biến chứng. Nếu bạn phát hiện phần lưng trên cong hơn bình thường hoặc con bạn bị cong cột sống, hãy liên hệ với bác sĩ để được khám và điều trị kịp thời.