Hội chứng trái tim tan vỡ: Trái tim có thực sự tan vỡ?

Hội chứng trái tim tan vỡ – bạn đã từng nghe đến hội chứng này bao giờ chưa. Hội chứng này thường nhầm lẫn với cơn đau tim và không dễ dàng để phân biệt. Và không một bác sĩ nào dám chắc chắn rằng bạn sẽ ổn, mà bạn cần phải nhập viện. Vậy đâu là đặc điểm, dấu hiệu giúp bạn nhận biết hội chứng này. Cùng Thạc sĩ, Bác sĩ Vũ Thành Đô tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!

Hội chứng trái tim tan vỡ là gì?

Hội chứng trái tim tan vỡ là một tình trạng tạm thời của trái tim, thường diễn ra khi đối mặt với tình huống căng thẳng và cảm xúc cực độ. Tình trạng này cũng có thể gặp do bệnh lý nội khoa nặng hay trải qua một cuộc phẫu thuật. Tình trạng này còn có nhiều tên gọi khác như bệnh cơ tim căng thẳng, bệnh cơ tim Takotsubo.

Những người gặp hội chứng trái tim tan vỡ thường gặp tình trạng đau thắt ngực hoặc cảm thấy như đang trải qua một cơn đau tim. Hội chứng trái tim tan vỡ chỉ tác động cách đột ngột lên một phần của trái tim, làm rối loạn tạm thời chức năng co bóp bình thường của trái tim. Phần còn lại của trái tim vẫn tiếp tục hoạt động cách bình thường hoặc thậm chí có thể tăng hoạt động để bù lại.

Các triệu chứng của hội chứng trái tim tan vỡ có thể điều trị được, và tình trạng y khoa này có thể tự khỏi sau vài ngày hoặc vài tuần.

Xem thêm: Suy tim: Trạm dừng cuối cùng của các bệnh về tim.

Nguyên nhân

Nguyên nhân chính xác của hội chứng trái tim tan vỡ vẫn chưa được rõ ràng. Các nhà khoa học cho rằng sự gia tăng các hóc-môn gây căng thẳng, như Adrenaline, có thể làm tổn thương tim tạm thời. Tuy nhiên, liệu có phải hormone làm tổn thương tim cấp tính hay là có một yếu tố khác là nguyên nhân của hội chứng này. Và giải phẫu tim có gì khác biệt so với những người bình thường không.

Những yếu tố khởi phát

Hội chứng trái tim tan vỡ thường xảy ra khi có những căng thẳng về thể chất và tinh thần. Dưới đây là một số tác nhân có khả năng khởi phát hội chứng trái tim tan vỡ:

• Sự ra đi của người thân.
• Bệnh lý y khoa nặng.
• Mất thậm chí có thể là kiếm được nhiều tiền.
• Cuộc tranh luận mãnh liệt.
• Một bữa tiệc bất ngờ.
• Buổi thuyết trinh trước đám đông.
• Mất việc hoặc gặp khó khăn trong tài chính.
• Ly hôn.
• Các yếu tố gây căng thẳng như lên cơn hen cấp, nhiễm COVID19, chấn thương nặng,…

Các hormone và thuốc

Tuy hiếm gặp, nhưng một số thuốc cũng có thể gây ra hội chứng trái tim tan vỡ do sự tăng mạnh các hóc-môn gây căng thẳng. Một số loại thuốc có khả năng gây ra hội chứng trái tim tan vỡ như:

• Epinephrine – một thuốc được sử dụng để điều trị các phản ứng dị ứng nặng hay lên cơn hen nặng.
• Duloxetine – một lọai thuốc được sử dụng để điều trị biến chứng thần kinh trên người mắc đái tháo đường hay để điều trị trầm cảm.
• Venlafaxine – một thuốc cũng được sử dụng để điều trị trầm cảm.
• Levothyroxine – một thuốc sử dụng cho những người có rối loạn về chức năng tuyến giáp.
• Một số chất kích thích gây nghiện như methamphetamine và cocaine.

Triệu chứng

Hội chứng trái tim tan vỡ có các triệu chứng và dấu hiệu có thể bị nhầm lẫn với một cơn đau tim. Các triệu chứng và dấu hiệu thường gặp là:

• Đau thắt ngực.
• Khó thở.

Bất kỳ cơn đau thắt ngực kéo dài nào cũng có thể là dấu hiệu của một cơn đau tim, vì vậy điều quan trọng là thật nghiêm túc và gọi 115 nếu như bạn trải qua cơn đau thắt ngực.

Nếu bạn trải qua cơn đau tim, nhịp tim của bạn trở nên rất nhanh hoặc không đều hay khó thở sau stress, hãy gọi 115 hoặc cấp cứu để được hỗ trợ y tế khẩn cấp.

Điểm khác biệt giữa hội chứng trái tim tan vỡ và cơn đau tim

Các cơn đau tim xảy ra do sự tắc nghẽn hoàn toàn hay gần hoàn toàn động mạch nuôi tim. Sự tắc nghẽn này là do cục máu đông hình thành tại vị trí hẹp lòng động mạch do xơ vữa động mạch, tích tụ mỡ trong thành động mạch tại tim. Trong hội chứng trái tim tan vỡ, động mạnh vành – động mạch nuôi tim hầu như không có sự tắc nghẽn của dòng màu, mặc dù lưu lượng mái chảy trong lòng mạch có thể bị giảm.

Yếu tố nguy cơ

Dưới đây là một số yêu tố có khả năng liên quan đến hội chứng trái tim tan vỡ, bao gồm:

• Giới tính. Hội chứng này thường gặp trên phụ nữ hơn nam giới.
• Tuổi. Dường như hầu hết những người mắc hội chứng trái tim tan vỡ đều trên 50 tuổi.
• Tiền căn mắc bệnh về thần kinh. Những người từng gặp các rối loạn liên quan đến thần kinh, như chấn thương đầu hay rối loạn co giật (động kinh) có nguy cơ mắc hội chứng trái tim tan vỡ cao hơn.
• Rối loạn tâm thần đã từng hay đang mắc. Nếu bạn bị rối loạn liên quan đến tâm thần, như rối loạn lo âu hay rối loạn trầm cảm, bạn có thể có nguy cơ cao mắc hội chứng trái tim tan vỡ hơn những người khác.

Biến chứng

Rất hiếm gặp, tuy nhiên, hội chứng trái tim tan vỡ vẫn có khả năng gây tử vong. Nhưng, hầu hết những trường hợp mắc hội chứng trái tim tan vỡ thường hồi phục rất nhanh và hầu như không ghi nhận được bất kỳ rối loạn hay thay đổi nào sau khi mắc hội chứng này.

Một số biến chứng có thể gặp khi mắc hội chứng trái tim tan vỡ, bao gồm:

• Tồn đọng dịch trong phổi của bạn (phù phổi).
• Huyết áp thấp (hạ huyết áp).
• Rối loạn nhịp tim.
• Suy tim.

Bạn vẫn có khả năng trải qua hội chứng trái tim tan vỡ một lần nữa, nếu bạn trải qua một vấn đề gây căng thẳng khác. Tuy nhiên, tỷ lệ này khá là thấp.

Chẩn đoán

Nếu bác sĩ nghi ngờ bạn mắc hội chứng trái tim tan vỡ, bác sĩ có thể sẽ cần thực hiện một số xét nghiệm để có thể đưa ra được kết luận cuối cùng, dưới đây là một số xét nghiệm:

Xét nghiệm tổng quát

• Tiền căn y khoa và khám tổng quát. Ngoài việc khám cơ bản, bác sĩ cần biết về tiền căn sử sử dụng thuốc của bạn. Đặc biệt là bạn đã từng mắc hay gặp các triệu chứng về tim mạch hay chưa. Hầu hết những người mắc hội chứng trái tim tan vỡ thường không có bệnh lý về tim mạch cho đến khi họ được chẩn đoán hội chứng trái tim tan vỡ. Ngoài ra, bạn cũng cần nói về những căng thẳng gần đây trong cuộc sống của bạn.
• Đo điện tim (ECG). Đây là một xét nghiệm không xâm lấn, các điện cực sẽ đặt trên ngực của bạn. Thông qua đó, sẽ ghi nhận được các xung động giúp tim bạn đập. Điện tâm đồ ghi nhận lại và có thể giúp bác sĩ phát hiện các rối loạn nhịp tim.
• Siêu âm tim. Bác sĩ sẽ đề nghị siêu âm tim nếu như ghi nhận được những bất thường qua thăm khám. Ví dụ như trái tim của bạn to hơn bình thường, hay có hình dáng bất thường. Đây cũng là xét nghiệm không xâm lấn, sẽ giúp xác định cấu trúc và chức năng tim của bạn.
• Xét nghiệm máu. Những người mắc hội chứng trái tim tan vỡ thường sẽ có nồng độ một số chất nhất định tăng cao trong máu, những chất đó được gọi là dấu chỉ sinh học của cơ tim.

Xét nghiệm cao cấp

• Chụp cộng hưởng từ tim (MRI). Đối với xét nghiệm cao cấp này, bạn sẽ được đưa vào một chiếc máy tạo ra từ trường. Từ trường sẽ giúp đưa ra những hình ảnh chi tiết giúp đánh giá trái tim của bạn.
• Chụp mạch vành. Đây là một xét nghiệm có tính xâm lấn. Một loại thuốc cản quang sẽ được bơm vào mạch máu trong tim của bạn. Sau đó, máy X-quang sẽ chụp những hình ảnh của chất cản quang tái tạo hình ảnh mạch máu nuôi tim bạn, giúp bác sĩ có cái nhìn chi tiết bên trong mạch máu của bạn.

Bởi vì hội chứng trái tim tan vỡ thường có các triệu chứng và dấu hiệu trùng lấp với các cơn đau tim, chụp động mạch vành được sử dụng để loại trừ cơn đau tim này. Những người mắc hội chứng trái tim tan vỡ thường sẽ không có tắc động mạch nuôi tim. Trong khi đó, nhồi máu cơ tim sẽ cho thấy hình ảnh tắc hoàn toàn động mạch nuôi tim. Khi đã loại trừ được cơn đau tim, bác sĩ sẽ xem xét có phải hội chứng trái tim tan vỡ là nguyên nhân gây ra những triệu chứng và dấu hiệu của bạn hay không.

Phương pháp điều trị

Vẫn chưa có điều trị tiêu chuẩn cho hội chứng trái tim tan vỡ. Bạn sẽ được điều trị như mắc cơn đau tim cho đến khi loại trừ được bệnh này. Hầu hết mọi người sẽ điều trị tại bệnh viện cho đến khi họ hồi phục hoàn toàn.

Điều trị nội khoa

Khi đã xác định được nguyên nhân gây ra các triệu chứng là hội chứng trái tim tan vỡ. Bác sĩ sẽ kê toa cho bạn một số loại thuốc tác động lên tim mạch như thuốc ức chế men chuyển, ức chế thụ thể angiotensin II, chẹn beta giao cảm hay thuốc lợi tiểu. Các thuốc này có tác dụng giảm công việc của trái tim bạn. Nhằm mục địch giúp bạn hồi phục và có khả năng ngăn ngừa các cơn tái diễn trong tương lai.

Hầu hết những người mắc hội chứng này sẽ hồi phục hoàn toàn sau khoảng 1 tháng. Bạn sẽ cần được siêu âm tim lại sau khoảng 4 – 6 tuần sau khi xuất viện. Việc siêu âm tim này giúp xác nhận rằng tim bạn đã hồi phục. Hãy hỏi bác sĩ về việc điều trị thuốc cần kéo dài bao lâu. Đa số trường hợp, bạn sẽ ngưng thuốc sau 3 tháng điều trị.

Thủ thuật xâm lấn

Các thủ thuật xâm lấn hay phẫu thuật trong điều trị đặc hiệu cho cơn đau tim thường không có lợi cho hội chứng trái tim tan vỡ. Những điều trị trên chỉ dùng để điều trị tắc nghẽn trong động mạch nuôi tim. Và đó không phải là nguyên nhân gây ra hội chứng trái tim tan vỡ. Tuy nhiên, chụp mạch vành cần được sử dụng xác định nguyên nhân đau ngực.

Biện pháp phòng ngừa

Hội chứng trái tim tan vỡ đôi khi xảy ra lần thứ hai. Mặc dù, hầu hết mọi người sẽ không trải qua hội chứng này lần thứ hai. Nhiều bác sĩ khuyên bạn nên sử dụng thuốc chẹn beta hay những thuốc tương tự. Với mục đích là hạn chế, ngăn chặn tác động gây hại của các căng thẳng lên tim. Nhận biết và kiểm soát căng thẳng trong cuộc sống cũng giúp ích trong việc ngăn chặn hội chứng trái tim tan vỡ, mặc dù vẫn chưa có bằng chứng rõ ràng chứng minh hiệu quả của phương pháp này.

Hội chứng trái tim tan vỡ dường như không quá nguy hiểm. Tuy nhiên, các triệu chứng và dấu hiệu lại tương tự bệnh nhồi máu cơ tim. Một bệnh lý gây tử vong nếu không được chẩn đoán và điều trị sớm. Vì vậy, hãy đến bệnh viện ngay khi bạn có triệu chứng đau ngực, đặc biệt là khi bạn có nhiều yếu tố nguy cơ của bệnh lý tim mạch. Hãy cùng YouMed bảo vệ sức khỏe của mình nhé!