Nhân xơ tử cung khi mang thai có nguy hiểm hay không?

Nhân xơ tử cung khi mang thai là một tình trạng bệnh lý gặp ở không ít các trường hợp. Mặc dù nhân xơ hầu hết là lành tính nhưng nó có thể ảnh hưởng đến thai kỳ. Việc phát hiện sớm nhân xơ tử cung trong quá trình mang thai sẽ giúp thai phụ có hướng xử trí phù hợp. Vì vậy, các bạn hãy đọc qua bài viết sau đây của Ths. Bác sĩ Phan Lê Nam để hiểu rõ hơn về bệnh lý này trong quá trình mang thai nhé!

Nhân xơ tử cung khi mang thai là bệnh lý như thế nào?

Nhân xơ tử cung khi mang thai (hay u xơ tử cung) là một bệnh lý xảy ra ở không ít các thai phụ. Bệnh lý này có thể ảnh hưởng từ ít đến nhiều cho mẹ bầu và thai nhi. U xơ được hình thành từ các mô và sợi cơ tại tử cung. Nhân xơ có bản chất là sự phát triển dưới ảnh hưởng của hormon estrogen.

Phần lớn các khối nhân xơ không thay đổi kích thước của chúng trong suốt thai kỳ. Tuy nhiên, một phần ba các trường hợp có thể tăng kích thước trong tam cá nguyệt đầu tiên.

U xơ tử cung là khối u sinh dục lành tính thường gặp nhất ở phụ nữ. U xơ tử cung thường tồn tại thầm lặng và không gây bất kì triệu chứng nào. Việc chẩn đoán sớm và điều trị u xơ tử cung giúp giảm tỷ lệ các biến cố bất lợi này. 

Hiện nay, dữ liệu thống kê về bệnh lý này không được thống nhất và phần lớn phụ nữ bị nhân xơ không nằm trong giai đoạn thai kỳ. Nhiều bằng chứng thuyết phục cho thấy rằng nhân xơ tử cung có ảnh hưởng đến thai kỳ. Chẳng hạn như nó làm tăng nguy cơ sảy thai, sinh non, xuất huyết trong và sau khi sinh.

Tình hình mắc bệnh nhân xơ tử cung khi mang thai

Nhân xơ tử cung là khối u tế bào cơ trơn lành tính của tử cung. Bệnh lý này khá phổ biến. Với tỷ lệ mắc chung từ 40 – 60% ở độ tuổi 35 và 70 – 80% ở độ tuổi 50. Mặc dù vậy, nguyên nhân chính xác của nhân xơ tử cung vẫn chưa được biết rõ.

Việc chẩn đoán u xơ tử cung khi mang thai cũng không hề đơn giản. Chỉ có 42% u xơ lớn trên 5 cm và 12,5% u xơ nhỏ hơn (3 – 5 cm). Những khối nhân này có thể được chẩn đoán khi khám thực thể.

Bên cạnh đó, khả năng siêu âm phát hiện nhân xơ trong quá trình mang thai thậm chí còn hạn chế hơn (chỉ 1,4%). Chủ yếu là do sự nhầm lẫn giữa nhân xơ với sự dày lên về mặt sinh lý của nội mạc tử cung.

Tỷ lệ mắc nhân xơ tử cung khi mang thai có thể bị đánh giá thấp. Tỷ lệ mắc u xơ ở phụ nữ lớn tuổi đang điều trị vô sinh dao động từ 12 – 27%. Mặc dù tỷ lệ mắc bệnh ngày càng tăng, mối quan hệ giữa nhân xơ tử cung và thai kỳ bất lợi chưa được chứng minh rõ ràng.

Nhân xơ ảnh hưởng đến thai kỳ như thế nào?

Hầu hết thai phụ sẽ không gặp phải ảnh hưởng nghiêm trọng nào từ u xơ trong thai kỳ. Tuy nhiên, một đánh giá năm 2010 cho thấy có từ 10 – 30% thai phụ bị u xơ tử cung phát triển các biến chứng khi mang thai.

Các nhà nghiên cứu cho rằng ảnh hưởng thường gặp nhất của u xơ khi mang thai là đau. Triệu chứng này xuất hiện phổ biến nhất ở những thai phụ có u xơ lớn hơn 5 cm trong hai tam cá nguyệt sau cùng.

U xơ có thể làm tăng nguy cơ mắc phải một số biến chứng trong khi mang thai và sinh nở. Bao gồm:

• Hạn chế sự tăng trưởng của thai nhi. U xơ lớn ngăn cản thai nhi phát hoàn thiện do giảm diện tích trong bụng mẹ.
• Nhau bong non. Điều này làm giảm oxy và chất dinh dưỡng cần thiết cho thai nhi.
• Sinh non. Đau do nhân xơ tử cung khi mang thai có thể dẫn đến co bóp tử cung và gây hậu quả sinh non.
• Sinh mổ. Nhiều nghiên cứu cho thấy thai phụ bị nhân xơ có nguy cơ sinh mổ tăng gấp 6 lần so với thai phụ không bị.
• Ngôi thai bất thường. Do hình dạng bất thường của tử cung, em bé có thể có ngôi thai bất thường mà không phải ngôi đầu.
• Sảy thai. Nhiều nghiên cứu cho thấy rằng thai phụ bị nhân xơ có nguy cơ sảy thai gấp hai lần thai phụ không bị.

Ảnh hưởng của thai kỳ đến nhân xơ tử cung

Phần lớn các khối nhân xơ không thay đổi kích thước khi mang thai, nhưng một trường hợp vẫn thay đổi. Sự phát triển của nhân xơ có thể bị ảnh hưởng bởi sự tăng nồng độ estrogen trong thai kỳ. Điều này có thể dẫn đến tăng kích thước nhân xơ.

Tuy nhiên, đối với những phụ nữ khác, u xơ vẫn có thể co lại trong thai kỳ. Trong một nghiên cứu năm 2010, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng: 79% các trường hợp nhân xơ có mặt trước khi mang thai sẽ giảm kích thước sau khi sinh.

Ảnh hưởng của nhân xơ đến khả năng sinh sản

Nhiều phụ nữ bị nhân xơ có thể mang thai một cách tự nhiên. Điều trị nhân xơ thậm chí không sự cần thiết cho vấn đề thụ thai. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, u xơ có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của phụ nữ. Chẳng hạn như loại u xơ dưới niêm mạc.

Một số trường hợp có thể bị vô sinh do nhân xơ tử cung. Vì vậy, nếu bạn gặp khó khăn trong việc có thai hoặc duy trì thai kỳ, hãy đi khám ngay. Các bác sĩ sẽ tìm hiểu những nguyên nhân khác có thể trước khi đưa ra nguyên nhân của u xơ.

Điều trị bệnh như thế nào?

Khi mang thai, việc điều trị nhân xơ tử cung bị hạn chế do có nguy cơ cho thai nhi. Nghỉ ngơi tại giường, uống nhiều nước và dùng thuốc giảm đau nhẹ có thể được chỉ định. Mục đích là để giúp các thai phụ kiểm soát các triệu chứng khó chịu của nhân xơ.

Trong rất hiếm các trường hợp, phẫu thuật cắt bỏ nhân xơ tử cung khi mang thai có thể được thực hiện. Tốt nhất là vào khoảng nửa sau của thai kỳ. Phương pháp này giúp loại bỏ u xơ từ bên ngoài tử cung. Hoặc có thể từ bên trong thành tử cung trong khi tử cung vẫn được bảo tồn 100%.

Làm sao để nhận biết mình bị nhân xơ tử cung khi mang thai?

Thai phụ có thể không có triệu chứng nào khi bị u xơ tử cung. Ngoài ra, một số triệu chứng phổ biến nhất có thể xuất hiện bao gồm:

• Cảm giác nặng bụng, đau bụng.
• Xuất huyết trong thai kỳ.
• Thiếu máu do chảy máu nhiều hoặc chảy rỉ rả.
• Thai kỳ kéo dài.
• Cảm thấy áp lực nhẹ ở vùng bụng dưới.
• Bị đau khi quan hệ
• Đau vùng lưng phía dưới.
• Táo bón.
• Đi tiểu thường xuyên.
• Khó khăn trong việc làm trống bàng quang của bạn.

U xơ có thể được cảm nhận thông qua kiểm tra vùng chậu. Nếu các bác sĩ nghi ngờ bạn có khối u lành tính, họ có thể yêu cầu bạn kiểm tra hình ảnh. Chẳng hạn như siêu âm để xác nhận sự tăng trưởng thực sự là nhân xơ chứ không phải nguyên nhân khác.

Làm sao để phòng bệnh nhân xơ khi mang thai?

Để phòng bệnh nhân xơ tử cung trong quá trình mang thai, chị em phụ nữ nên thực hiện những biện pháp sau:

• Tập thể dục thường xuyên. Hạn chế lối sống ít vận động.
• Giữ cân nặng chuẩn, tránh thừa cân, béo phì.
• Hạn chế những thức ăn giàu cholesterol như: da động vật, thức ăn nhanh, các loại kem,…
• Uống trà xanh có công dụng làm giảm nguy cơ bị nhân xơ tử cung ở chị em nói chung.
• Nên uống sữa và dùng các thực phẩm chế biến từ sữa như sữa chua, phô mai, sữa tươi,…
• Phụ nữ có nguy cơ bị nhân xơ tử cung nên đi khám và điều trị ổn trước khi có thai. Chẳng hạn như trên 30 tuổi, thừa cân, béo phì, có kinh nguyệt sớm,…

Trên đây là những thông tin về nhân xơ tử cung khi mang thai mà Ths. BS Phan Lê Nam muốn chia sẻ với chị em. Hy vọng các bạn sẽ biết cách xử trí đúng khi bị bệnh này. Đồng thời biết cách phòng bệnh để hạn chế những rủi ro mà bệnh có thể gây ra trong quá trình mang thai.