Phân biệt viêm mũi dị ứng, viêm mũi thông thường và viêm mũi xoang

Các loại viêm mũi thực chất đều là tình trạng viêm của lớp niêm mạc lót trong hốc mũi. Tình trạng này gây ra những triệu chứng chung của viêm mũi. Đó là chảy mũi, nghẹt mũi, hắt hơi, ngứa mũi. Vì có những triệu chứng giống nhau nên đôi khi ta dễ nhầm lẫn giữa các loại viêm mũi. So sánh viêm mũi dị ứng – viêm mũi thông thường – viêm mũi xoang không phải là khó khăn. Mỗi loại viêm mũi này đều có những dấu hiệu riêng. Hôm nay Thạc sĩ, Bác sĩ Trần Thanh Long sẽ giúp bạn so sánh viêm mũi dị ứng – viêm mũi thông thường – viêm mũi xoang.

Viêm mũi dị ứng

1. Định nghĩa

Có bao giờ bạn ngửi một mùi lạ nào đó rồi bỗng nhiên hắt xì liên tục không? Đó là mũi phản “ứng” của mũi với một cái gì đó “dị dị”. Hiểu nôm na thì viêm mũi dị ứng là tình trạng xuất hiện khi mũi tiếp xúc với những vật thể lạ nhỏ trong không khí, mà những vật thể này khiến cho mũi phải phản ứng lại.

2. Nguyên nhân

Có nhiều tác nhân có thể gây nên tình trạng này như: phấn hoa, lông chó, lông mèo, mùi hương nước hoa… Những người trước đây có những bệnh lý khác liên quan đến dị ứng như: hen suyễn, dị ứng đồ ăn… thì càng có nguy cơ bị viêm mũi dị ứng.

3. Triệu chứng

Bạn chỉ cần nhớ 4 chữ sau: ngứa, nhảy, chảy, nghẹt. Đó là ngứa mũi, nhảy mũi (hắt xì), chảy nước mũi và nghẹt mũi. Rất dễ nhớ phải không nào.

Trong đó, ngứa mũi và hắt xì là 2 dấu hiệu điển hình và thường gặp nhất trong viêm mũi dị ứng. Để so sánh viêm mũi dị ứng – viêm mũi thông thường – viêm mũi xoang thì đây là 2 dấu hiệu đáng lưu tâm. Những người ngứa mũi thường lấy tay quệt mũi và đôi khi tạo nên một lằn ngang rất đặc trưng trên mũi (xem hình).

4. Điều trị

Tùy vào mức độ thường xuyên và độ nặng của triệu chứng mà bác sĩ có thể kê cho bạn các loại thuốc khác nhau. Loại thuốc thường dùng nhất là thuốc kháng dị ứng, hay còn gọi là kháng histamin. Ngoài ra bác sĩ có thể cho bạn sử dụng thuốc xịt mũi có tác dụng kháng viêm. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất vẫn là tránh xa các tác nhân gây dị ứng càng xa càng tốt!

Viêm mũi thông thường

1. Định nghĩa

Đây là bệnh rất rất thường gặp, mà chúng ta hay gọi là sổ mũi do cảm lạnh. Tên chính xác của nó là “nhiễm siêu vi đường hô hấp trên”. Tuy nhiên các bạn nên nhớ cảm lạnh khác với cảm cúm nhé. Cảm cúm do một loại siêu vi đặc biệt khác, gây ra những triệu chứng trầm trọng hơn cảm lạnh thông thường.

2. Nguyên nhân

Có hơn 200 loại siêu vi có thể gây ra viêm mũi thông thường. Mỗi loại siêu vi còn chia thành nhiều nhóm nhỏ hơn. Do đó, cơ thể chúng ta khó lòng sản sinh ra miễn dịch chống lại được tất cả các loại siêu vi trên. Đó là lí do vì sao mà từ nhỏ tới lớn, chúng ta bị cảm lạnh vô cùng nhiều lần không đếm xuể và tự hỏi vì sao cơ thể cứ mãi chịu thua bởi chứng bệnh “thông thường” này.

3. Triệu chứng

Các dấu hiệu ở mũi hay gặp nhất là chảy nước mũi và nghẹt mũi. Ngoài ra, các triệu chứng ở họng cũng rất hay đi kèm như đau họng, ngứa họng, khô họng. Đôi khi các bác sĩ cũng gọi bệnh này là viêm mũi họng. Các cơn ho khan kéo dài thường xuất hiện trễ hơn các dấu hiệu trên.

Ho trong trường hợp này thường không liên quan đến các bệnh lý ở phổi. Những khó chịu khác các bạn có thể dễ dàng hình dung khi bị cảm lạnh đó là mệt mỏi, uể oải, đau nhức cơ, nhức đầu…

4. Điều trị

Viêm mũi thông thường là do siêu vi gây ra, và thường là tự khỏi sau khoảng 3-10 ngày. Vì vậy bạn chỉ cần bổ sung dinh dưỡng, nâng cao thể trạng giúp cơ thể tự chống chọi tốt với bệnh. Ngoài ra bạn có thể sử dụng thêm một số loại thuốc để giảm bớt khó chịu như thuốc giảm đau, thuốc giảm tiết, thuốc giảm sung huyết…

Viêm mũi xoang

1. Định nghĩa

Xung quanh hốc mũi của chúng ta còn có các xoang. Đó là các khoang khí nằm trong các xương vùng mặt. Các xoang này thông với hốc mũi. Vì vậy khi bị viêm mũi, rất dễ dẫn đến viêm xoang.

2. Nguyên nhân

Phần lớn các trường hợp viêm mũi xoang là do siêu vi, tương tự như viêm mũi thông thường. Ngoài ra một số trường hợp có thể là do vi khuẩn gây ra, với những triệu chứng nặng hơn và cần sự can thiệp của kháng sinh.

Một số yếu tố nguy cơ của viêm mũi xoang đó là: hút thuốc lá, lớn tuổi, hen suyễn, dị ứng, bệnh lý răng miệng, miễn dịch kém…

3. Triệu chứng

Triệu chứng của viêm mũi xoang bao gồm chảy nước mũi, nghẹt mũi, nhức nặng mặt và giảm khả năng ngửi. Một điểm cần lưu ý là cần phân biệt viêm mũi xoang là do siêu vi hay do vi khuẩn. Điều này thường dựa vào thời gian bệnh. Viêm mũi xoang do siêu vi thường tự khỏi hoặc cải thiện trong vòng 10 ngày. Viêm mũi xoang do vi khuẩn có thời gian bệnh kéo dài hơn và có khi diễn tiến ngày càng nặng hơn sau 10 ngày.

Đó là lúc bạn cần đến sự giúp đỡ của bác sĩ tai mũi họng. Họ biết rõ cách so sánh viêm mũi dị ứng – viêm mũi thông thường – viêm xoang và giúp bạn xác định được bạn có viêm xoang hay không. Nhờ vào công cụ nội soi mũi, bác sĩ có thể thấy mủ chảy ra từ xoang, hoặc các khối polyp hoặc nhờ Xquang, CT-scan thấy được hình ảnh mờ các xoang. Đó là những dấu hiệu giúp xác định bệnh viêm mũi xoang.

4. Điều trị

Nếu viêm mũi xoang là do siêu vi thì bệnh thường khỏi trong 10 ngày và không cần can thiệp gì. Nếu bệnh không tự khỏi hoặc có dấu hiệu nặng lên, nhiều khả năng bạn đã bị nhiễm vi khuẩn. Đây là lúc cần sử dụng thuốc kháng sinh. Bạn cần sử dụng kháng sinh đủ ngày để điều trị bệnh triệt để và tránh tình trạng bị kháng thuốc. Nếu không điều trị dứt điểm, bệnh có thể diễn tiến lâu dài trong nhiều tháng, nhiều năm.

Khi điều trị bằng thuốc không còn hiệu quả, bác sĩ có thể cân nhắc phải phẫu thuật để mở rộng đường thông cho các xoang. Hết sức chú ý rằng nếu để bệnh diễn tiến quá nặng có thể dẫn đến các biến chứng vô cùng nguy hiểm như viêm ổ mắt, viêm não, nhiễm khuẩn huyết…

Tổng kết lại, sau đây là một số điểm khác biệt của viêm mũi dị ứng, viêm mũi thông thường và viêm xoang.

Xem thêm: Bệnh viêm mũi dị ứng nên chuẩn bị gì trước khi đi khám bác sĩ?

Bài viết trên đã tập trung mô tả những dấu hiệu điển hình nhất, giúp bạn so sánh viêm mũi dị ứng – viêm mũi thông thường – viêm xoang, 3 loại viêm mũi hay gặp nhất. Hi vọng sau khi đọc bài viết này, bạn có thể dễ dàng nhận biết các triệu chứng của mình cũng như của người thân, và có các biện pháp xử lý thích hợp. Luôn nhớ rằng phải hỏi ý bác sĩ trước khi sử dụng bất cứ loại thuốc nào nhé.