YouMed

Thừa vitamin D nguy hiểm đến mức độ nào?

Bác sĩ PHAN VĂN GIÁO
Tác giả: Bác sĩ Phan Văn Giáo
Chuyên khoa: Ngoại tổng quát

Vitamin D đóng vai trò quan trọng với cơ thể, đặc biệt trong quá trình hình thành xương. Tuy nhiên, việc bổ sung thừa vitamin D cũng cực kỳ nguy hiểm. Hãy cùng tìm hiểu về tác hại của việc thừa vitamin D cũng như cách điều trị qua bài viết dưới đây cùng YouMed nhé! 

Tại sao thừa vitamin D lại nguy hiểm?

Vitamin D là một loại vitamin tan trong chất béo. Ngược với các vitamin tan trong nước, cơ thể không thể dễ dàng loại bỏ các vitamin tan trong chất béo. Do đó, bổ sung quá nhiều có thể gây tích tụ vitamin D bên trong cơ thể.

Cơ thể không thể dễ dàng loại bỏ các vitamin tan trong chất béo, trong đó có vitamin D
Cơ thể không thể dễ dàng loại bỏ các vitamin tan trong chất béo, trong đó có vitamin D

Cơ chế chính xác về độc tính của vitamin D rất phức tạp và vẫn chưa được hiểu rõ. Nhìn chung, việc này có thể làm nồng độ vitamin D thừa trong cơ thể tăng cao. Nó có thể đi vào bên trong các tế bào và lấn át các quá trình truyền tín hiệu do nó điều khiển.

Một trong số đó liên quan đến việc tăng cường hấp thụ canxi từ hệ tiêu hóa. Chình vì vậy, triệu chứng chính của ngộ độc vitamin D là tăng canxi huyết. Mức canxi cao có thể liên kết với các mô khác và làm hỏng chúng.

Bao nhiêu là thừa vitamin D?

Vitamin D rất quan trọng đối với sức khỏe của xương. Nó cũng có liên quan đến chức năng miễn dịch và bảo vệ chống lại ung thư. Nồng độ vitamin D trong máu được hướng dẫn như sau:

  • Đủ: 20 – 30 ng/ml;
  • Giới hạn trên an toàn: 60 ng/ml;
  • Độc: Trên 150 ng/mL.

Từ đó, lượng vitamin D từ 1.000 – 4.000 IU (25 – 100 microgam)/ngày là đủ để đảm bảo lượng trong máu tối ưu.

Nhiễm độc vitamin D nói chung là do bổ sung quá liều vitamin D, không phải do chế độ ăn uống hoặc tắm nắng. Bổ sung lâu dài một lượng từ 40.000 – 100.000 IU (1.000 – 2.500 microgam)/ngày đã được chứng minh là gây độc cho người. Đây là 10 – 25 lần giới hạn trên được khuyến nghị.

Một số trường hợp cũng có thể do lỗi trong quá trình sản xuất.  Khi các chất bổ sung có lượng vitamin D cao hơn 100 – 4000 lần so với ghi trên bao bì.

Độc tính của vitamin D thường có thể được phục hồi, nhưng những trường hợp nghiêm trọng có thể gây suy thận và vôi hóa động mạch.

5 tác hại của thừa vitamin D

Nồng độ canxi trong máu tăng cao

Vitamin D giúp cơ thể bạn hấp thụ canxi từ thực phẩm. Trên thực tế, đây là một trong những vai trò quan trọng nhất của nó. Tuy nhiên, nếu bổ sung thừa vitamin D, canxi trong máu có thể đạt đến mức gây ra các triệu chứng khó chịu và nguy hiểm.

Vậy, thừa vitamin D gây ra bệnh gì? Đó chính là tăng canxi huyết. Các triệu chứng của tăng canxi huyết bao gồm:

  • Rối loạn tiêu hóa, chẳng hạn như nôn, buồn nôn và đau dạ dày;
  • Mệt mỏi, chóng mặt và lú lẫn;
  • Khát nước;
  • Đi tiểu thường xuyên.

Mức bình thường của canxi trong máu là 8,5–10,2 mg/dl.

Thực tế đã có trường hợp hai người đàn ông uống thuốc bổ sung vitamin D với liều lượng vượt quá hàm lượng nhãn. Từ đó dẫn đến nồng độ canxi trong máu là 13,2–15 mg/dl. Hơn nữa, phải mất một năm sau khi ngừng dùng chất bổ sung để nồng độ của họ trở về bình thường.

Mức bình thường của canxi trong máu là 8,5–10,2 mg/dl
Mức bình thường của canxi trong máu là 8,5–10,2 mg/dl

Buồn nôn, nôn mửa và kém ăn

Tác dụng phụ của thừa vitamin D chủ yếu liên quan đến quá nhiều canxi trong máu. Ở một số người, sử dụng vitamin D liều cao đã được phát hiện là gây buồn nôn, nôn và chán ăn do

nồng độ canxi trong máu cao.

Đau dạ dày, táo bón hoặc tiêu chảy

Đau dạ dày, táo bón, tiêu chảy cũng là dấu hiệu của tăng canxi do quá liều vitamin D. Điều này có thể xảy ra ở những người dùng vitamin D liều cao điều trị việc thiếu hụt. Tác dụng này có thể xảy ra tùy thuộc vào từng cá nhân, ngay cả khi nồng độ vitamin D trong máu của họ tương tự nhau.

Mất xương

Vì vitamin D đóng một vai trò quan trọng trong quá trình hấp thụ canxi và chuyển hóa xương, nên việc bổ sung đủ lượng là rất quan trọng để duy trì xương chắc khỏe.

Tuy nhiên, quá nhiều vitamin D có thể gây hại cho sức khỏe của xương. Bên cạnh việc tăng canxi huyết, một số nhà nghiên cứu cho rằng, liều cao vitamin D có thể dẫn đến giảm lượng vitamin K2 trong máu và hoạt động của nó. Vitamin K2 giúp gắn canxi từ máu vào xương và giữ canxi trong xương. Điều này đặc biệt nguy hiểm hơn với đối tượng trẻ thừa vitamin D. Bởi vì đây là giai đoạn phát triển xương ở trẻ.

Do đó, để bảo vệ chống lại sự mất xương, bạn nên tránh bổ sung thừa vitamin D và cần bổ sung vitamin K2. Bạn cũng có thể ăn các thực phẩm giàu vitamin K2, như sữa và thịt động vật ăn cỏ.

Suy thận

Việc hấp thụ quá nhiều vitamin D lâu dài cũng dẫn đến tổn thương thận. Một nghiên cứu đã tiến hành trên 62 người được tiêm vitamin D liều rất cao. Kết quả cho thấy, tất cả đều bị suy thận, cho dù họ có thận khỏe mạnh hay đang mắc bệnh thận.

Trường hợp suy thận sẽ được điều trị bằng cách uống thuốc hoặc phối hợp truyền tĩnh mạch và thuốc.

Hấp thụ quá nhiều vitamin D lâu dài cũng dẫn đến tổn thương thận
Hấp thụ quá nhiều vitamin D lâu dài cũng dẫn đến tổn thương thận

Điều trị thừa vitamin D

Như vậy, hậu quả chính của thừa vitamin D là tích tụ canxi trong máu, được gọi là tăng canxi huyết. Các triệu chứng ban đầu của tăng calci huyết bao gồm: buồn nôn, nôn, tiêu chảy, táo bón và suy nhược. Ngoài ra, khát quá mức, lú lẫn, tăng huyết áp, vôi hóa trong ống thận, suy thận hoặc mất thính giác cũng có thể xảy ra.

Tình trạng tăng calci huyết có thể mất vài tháng để điều trị. Điều này là do vitamin D tích tụ trong chất béo trong cơ thể và được giải phóng vào máu từ từ. Việc điều trị bao gồm tránh tiếp xúc với ánh nắng mặt trời và loại bỏ tất cả vitamin D trong chế độ ăn uống và bổ sung.

Bác sĩ cũng có thể điều chỉnh nồng độ canxi của bạn bằng cách tăng lượng muối và chất lỏng, thường bằng cách truyền nước muối sinh lý.

Tóm lại, bổ sung thừa vitamin D mang lại rất nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe. Tình trạng này xảy ra chủ yếu là do dùng các thực phẩm bổ sung vitamin D liều cao. Do đó, nếu bạn muốn dùng chúng, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để tránh tình trạng thừa vitamin D bạn nhé!

Đặt khám tiện lợi cùng YouMed

+25 Bệnh viện
+700 Bác sĩ
+89 Phòng khám
Đặt khám không chờ đợi

Đặt khám
không chờ đợi

Nhắn tin với bác sĩ

Nhắn tin
với bác sĩ

Gọi video với bác sĩ

Gọi video
với bác sĩ

Mua sản phẩm y tế giá tốt

Mua sản phẩm
y tế giá tốt

Lưu trữ hồ sơ y tế

Lưu trữ
hồ sơ y tế

Đọc tin y tế chính thống

Đọc tin y tế
chính thống

Tải ứng dụng YouMed

Nguồn tham khảo / Source

Trang tin y tế YouMed chỉ sử dụng các nguồn tham khảo có độ uy tín cao, các tổ chức y dược, học thuật chính thống, tài liệu từ các cơ quan chính phủ để hỗ trợ các thông tin trong bài viết của chúng tôi. Tìm hiểu về Quy trình biên tập để hiểu rõ hơn cách chúng tôi đảm bảo nội dung luôn chính xác, minh bạch và tin cậy.

  1. https://www.healthline.com/nutrition/vitamin-d-side-effects#_noHeaderPrefixedContent
  2. https://www.healthline.com/nutrition/how-much-vitamin-d-is-too-much

Chia sẻ thông tin hữu ích này cho mọi người