Các cách nhận diện triệu chứng bướu tuyến giáp đơn giản

Bướu tuyến giáp là nỗi lo của nhiều người, nhất là những ai đang mắc các bệnh lý tuyến giáp. Nhưng liệu rằng bạn đã hiểu rõ về bệnh lý này, làm sao để biết mình có đang mắc bướu tuyến giáp? Bài viết dưới đây của ThS.BS Vũ Thành Đô  giúp bạn nhận ra triệu chứng bướu tuyến giáp tại nhà đơn giản nhất.

Bướu tuyến giáp là gì?

Bướu tuyến giáp là sự phát triển to ra bất thường của tuyến giáp. Sự xuất hiện của bướu thường kèm theo sự rối loạn chức năng của tuyến giáp. Các triệu chứng gây ra do lượng hormone giáp tăng quá mức trong máu gọi là cường giáp. Ngược lại, nếu lượng hormone giảm thì sẽ gây ra triệu chứng suy giáp. Vậy suy giáp, cường giáp gồm những gì?

Triệu chứng bướu tuyến giáp

Triệu chứng bướu tuyến giáp nào bạn đang mắc còn tùy thuộc vào nguyên nhân của bệnh lý đó. Nhìn chung các triệu chứng người bệnh thường mắc là cường giáp, suy giáp, tuyến giáp to hay viêm.

Triệu chứng cường giáp

Cường giáp gây triệu chứng lên rất nhiều cơ quan trong cơ thể như tim mạch, tiêu hóa, thần kinh,…

• Sụt cân mặc dù không ăn kiêng, thậm chí ngay cả khi ăn nhiều hơn bình thường.
• Nhịp tim nhanh, người bệnh tự đếm hơn 100 lần/phút, có khi cảm giác nhịp không đều.
• Hồi hộp, đánh trống ngực, người bệnh cảm giác tim đập mạnh trong lồng ngực.
• Chán ăn hoặc ăn rất nhiều.
• Lo lắng, kích động quá mức, bệnh nhân rất khó giữ cho mình trạng thái tĩnh lặng.
• Run, thường run nhẹ ở bàn tay, ngón tay.
• Đổ mồ hôi rất nhiều, ngay cả trong điều kiện thời tiết mát.
• Thay đổi kinh nguyệt.
• Sợ nóng.
• Tiêu chảy do đường ruột tăng hoạt động.
• Mệt mỏi, yếu cơ.
• Khó ngủ dù điều kiện phù hợp.
• Da mỏng.
• Tóc giòn, dễ gãy hay rụng tóc.
• Các triệu chứng về mắt nếu mắc bệnh Graves như khô mắt, đỏ mắt, chảy nước mắt nhiều, mờ mắt,…

  

Triệu chứng suy giáp

Triệu chứng bướu tuyến giáp cũng có thể bao gồm suy giáp, gây ra rất nhiều triệu chứng trong các cơ quan nhưng ngược lại với cường giáp.

• Dễ mệt dù hoạt động ít.
• Sợ lạnh.
• Táo bón do đường ruột giảm hoạt động.
• Khô da.
• Tăng cân dù ăn uống bình thường, có khi ăn ít.
• Yếu cơ, đau cơ, có thể sưng và cứng cơ.
• Kinh nguyệt không đều.
• Đau, sưng, cứng khớp.
• Nhịp tim chậm.
• Tóc mỏng.
• Trầm cảm hoặc có khi chỉ là giảm hứng thú với công việc, sinh hoạt hàng ngày.
• Khuôn mặt tròn.
• Giảm trí nhớ.
• Ngủ rất nhiều.
• Lưỡi to.
• Chậm dậy thì ở trẻ em.

  

Triệu chứng do tuyến giáp to

Khi các triệu chứng bướu tuyến giáp này xuất hiện, bạn nên nghi ngờ một bướu giáp ác tính. Tuyến giáp quá to đơn thuần cũng có thể là nguyên nhân gây ra các triệu chứng này.

• Ho khan, có khi có đờm.
• Khàn giọng do tuyến giáp làm biến dạng dây thanh âm.
• Khó nuốt vì tuyến giáp đè vào thực quản làm nó hẹp lại.
• Khó thở rất nguy hiểm, khí quản bị ép nhỏ, người bệnh dễ bị thiếu oxy mạn tính.
• Tuyến giáp to làm mất thẩm mỹ.
• Chóng mặt khi nâng tay lên cao.
• Sờ thấy nhân giáp.
• Sở thấy các hạch xung quanh thì nguy cơ cao là triệu chứng bướu tuyến giáp ác tính.

Triệu chứng bướu tuyến giáp bị viêm

Viêm tuyến giáp thường do một số bệnh lý đặc biệt gây sưng, nóng, đỏ vùng cổ. Viêm nặng có thể gây đau đớn cho bệnh nhân khi nuốt, nói, ho hoặc đau dù không làm gì.

Biến chứng nguy hiểm của bướu tuyến giáp

Nếu các triệu chứng bướu tuyến giáp không được phát hiện và điều trị kịp thời, có thể gây ra các hậu quả rất nghiêm trọng.

• Cơn bão giáp do cường giáp tiến triển nặng gây rối loạn nhiều cơ quan trong cơ thể. Bệnh nhân có thể tử vong do suy gan, suy tim cấp tính.
• Hôn mê do suy giáp cấp do suy giáp dẫn đến suy đa cơ quan. Người bệnh thường có hạ thân nhiệt, suy hô hấp, rối loạn điện giải,…
• Suy hô hấp mãn do bệnh nhân thiếu oxy lâu ngày vì tuyến giáp chèn ép khí quản. Bệnh tuy không gây tử vong ngay nhưng có thể để lại nhiều di chứng cho bệnh nhân.

Đối tượng dễ mắc bướu tuyến giáp

Ai cũng có thể mắc bướu tuyến giáp, tuy nhiên có một số đối tượng dễ mắc hơn là:

• Ăn thiếu iod là nhóm bệnh nhân thường gặp nhất.
• Nữ giới có nguy cơ mắc gấp 4 lần nam giới.
• Tuổi tác > 40 thường mắc mắc hơn người trẻ.
• Người có tiền căn gia đình hay bản thân có bệnh lý tự miễn như đái tháo đường type 1,…
• Phụ nữ có thai và sau mãn kinh vì đây là những người dễ bị thiếu iod.
• Người tiếp xúc với các chất phóng xạ, hóa chất độc hại.
• Một số thuốc có thể gây ra bướu tuyến giáp như thuốc kháng virus, thuốc điều trị tâm thần,…

Nguyên nhân gây ra bướu tuyến giáp

Có rất nhiều nguyên nhân gây ra triệu chứng bướu tuyến giáp. Bệnh nhân mắc triệu chứng bướu tuyến giáp gì phụ thuộc rất nhiều vào nguyên nhân bệnh lý. Một số nguyên nhân được sắp xếp từ thường gặp đến ít gặp là:

• Thiếu iod – nguyên nhân hàng đầu gây bướu tuyến giáp.
• Bệnh giáp Basedow – Graves.
• Viêm giáp Hashimoto.
• Bệnh giáp nhân.
• Ung thư giáp.

Chẩn đoán bướu tuyến giáp

Bác sĩ sau khi sờ thấy tuyến giáp to sẽ chỉ định một số xét nghiệm và hình ảnh để chẩn đoán như:

• Xét nghiệm hormone tuyến giáp T3, T4 trong máu.
• Xét nghiệm hormone kiểm soát tuyến giáp TSH.
• Xét nghiệm tự kháng thể tuyến giáp.
• Định lượng iod nước tiểu.
• Siêu âm tuyến giáp.
• CT hoặc MRI tuyến giáp.
• Xạ hình tuyến giáp.
• Nội soi thanh – khí quản.
• Sinh thiết tuyến giáp.

  

Bác sĩ sẽ dựa trên triệu chứng bướu tuyến giáp và thăm khám lựa chọn phương pháp chẩn đoán phù hợp nhất.

Phương pháp điều trị bướu cổ tuyến giáp

Có nhiều cách điều trị bướu tuyến giáp khác nhau cho bệnh nhân. Hiện nay có ba cách phổ biến trong điều trị là:

• Thuốc điều trị.
• Xạ trị tuyến giáp.
• Phẫu thuật tuyến giáp.

Đa phần bệnh nhân suy giáp sẽ phải dùng thuốc uống. Trong khi người mắc cường giáp có thể lựa chọn một trong những phương pháp điều trị trên.

Trên đây là những triệu chứng bướu tuyến giáp mà bạn cần biết để tầm soát bệnh. Hãy tự kiểm tra và đến khám bác sĩ sớm nếu có bất cứ nghi ngờ gì. Hi vọng, bạn đã tích lũy được nhiều kiến thức bổ ích về triệu chứng bướu tuyến giáp.