U dây thần kinh Morton: Những điều bạn phải biết

Chuyên khoa: Ngoại thần kinh

Cập nhật: 16 Th11, 2020

Nội dung bài viết

Có thể trong số chúng ta đã từng bị hành hạ bởi cơn đau ở bàn chân? Đặc biệt ở vị trí giữa ngón thứ 3 và ngón thứ 4. Nguyên nhân gây nên cơn đau có thể xuất phát từ nhiều vấn đề khác nhau. Một trong các lý do ấy chính là do u dây thần kinh Morton. Vậy thì liệu cơn đau bạn đang gánh chịu có phải do bệnh lý này gây nên. Trong bài này chúng ta sẽ cùng tìm hiểu u dây thần kinh Morton là gì? Nó biểu hiện ra sau? Cũng như điều trị như thế nào?

1. Nguồn gốc của u dây thần kinh Morton

Bệnh lý này được mô tả lần đầu năm 1876. Thực tế đây không phải là một loại u thần kinh thật sự. Nó là kết quả của quá trình xơ hóa, thoái hóa của các tổ chức xung quanh dây thần kinh bàn chân. Do đặc điểm cấu trúc dây thần kinh bắt ngang dưới các dây chằng liên đốt bàn chân nên khi ngón chân gập duỗi lặp đi lặp lại thì dây thần kinh gian cốt bàn chân sẽ bị chèn ép gây nên triệu chứng đau.

u dây thần kinh morton

2. Biểu hiện của u dây thần kinh Morton

Phàn nàn thường gặp nhất là đau và tê ở vùng gan bàn chân ở vị trí ngón chân gần với u. Đau thường được mô tả như cảm giác sắt nhọn, bỏng rát, tương tự cảm giác như bị chuột rút. Tê thường sẽ diễn ra cùng với cơn đau.

Đau thường diễn ra không liên tục mà thành từng đợt. Mỗi đợt kéo dài từ vài phút đến hàng giờ đồng hồ. Mỗi đợt có thể cách nhau vài tuần đến vài tháng.

Một số người bệnh có thể mô tả cảm giác như đi trên đá hoa cương. Việc mát-xa vùng bị ảnh hưởng có thể giảm đau đáng kể. Ngược lại, việc đi giày cao gót quá chật có thể làm tăng triệu chứng.

3. Làm sao để xác định chúng ta có bị u dây thần kinh Morton hay không?

Đa phần các nghiên cứu đều công nhận việc hỏi bệnh sử và thăm khám người bệnh sẽ đạt hiệu quả tốt hơn các phương tiện cận lâm sàng như siêu âm hay chụp cộng hưởng từ. Những dấu hiệu sẽ được tóm tắt dưới đây:

Bóp chặt bàn chân bằng một tay, sau đó dùng tay còn lại đè lên vùng lòng bàn chân và mu bàn chân có thể khởi phát cơn đau. Đây được gọi là nghiệm pháp Mulder.
Việc gập lưng các ngón chân một cách chủ động hoặc bị động có thể khởi phát triệu chứng.
Triệu chứng yếu liệt vận động thường không liên quan với u dây thần kinh Morton. Nếu yếu xảy ra thì cần xem xét một chẩn đoán khác.

4. Nguyên nhân nào gây ra u dây thần kinh Morton?

u dây thần kinh morton

Bệnh lý này được biết do áp lực và kích thích lên dây thần kinh nhiều. Quá trình stress lên dây thần kinh liên tục lặp lại nhiều lần sẽ gây xơ hóa các tổ chức xung quanh thần kinh. Điều này gây nên chèn ép dây thần kinh gây đau tê chân. Vài lý do được đưa ra sau đây:

Các hoạt động liên quan đến gập lưng bàn chân quá nhiều. Ví dụ chạy bộ, squat, múa ba lê.
Đi giày quá chật hoặc đi giày cao gót.

5. Các phương tiện nào giúp ích cho chẩn đoán?

Siêu âm và chụp cộng hưởng từ (MRI) có giá trị gần như nhau trong phát hiện u dây thần kinh Morton. Tuy nhiên, siêu âm nhiều lợi thế hơn về tính dễ tiếp cận, giá thành rẻ hơn MRI.
Chụp cắt lớp vi tính (CT) có thể được sử dụng nhưng giá trị về độ nhạy không cao.
Đo điện cơ không cần thiết trong chẩn đoán u dây thần kinh Morton.
Thủ thuật gây tê thần kinh tại vị trí đau là một cách giúp xác định chẩn đoán.
Việc sinh thiết lấy mẫu mô học là không cần thiết.

6. Tiếp cận điều trị cho người bị u dây thần kinh Morton như thế nào?

Phương thức điều trị chủ yếu là điều trị bảo tồn với thuốc và vật lý trị liệu. Phẫu thuật được xem xét khi điều trị bảo tồn không hiệu quả.

6.1. Vật lý trị liệu

Việc thay đổi lại tư thế, chọn giày vừa vặn với đế mềm, có thể sử dụng thêm đệm bàn chân. Việc dùng đệm bàn chân sẽ giúp nâng cao các đầu xương bàn chân, giúp mở rộng không gian, giúp cho dây thần kinh ít bị chèn ép hơn.

Một số cách như xoa bóp, chườm lạnh, dùng sóng siêu âm lên vùng đau… giúp giảm những cơn đau đáng kể.

u dây thần kinh morton

6.2. Thuốc

Thuốc chống trầm cảm ba vòng như amitryptiline có tác dụng giảm đau. Nếu thất bại có thể bổ sung thêm một số loại thuốc chống động kinh như gabapentin, pregabalin, carbamazepin.

Thuốc điều trị đau thần kinh do đái tháo đường như Duloxetine có thể hiệu quả.

6.3. Phẫu thuật

Khi các phương thức điều trị bảo tồn đã thất bại. Phẫu thuật có thể được xem xét. Đa số các trường hợp được điều trị khỏi, một số có triệu chứng tê sau phẫu thuật.

Có một số phương thức điều trị phẫu thuật như cắt thần kinh; giải phóng dây chằng liên đốt ngang mổ mở hoặc mổ nội soi.

u dây thần kinh morton

Tóm lại, u dây thần kinh Morton không phải là một u thần kinh thật sự. Nó là kết quả của quá trình stress liên tục lên dây thần kinh ở vùng bàn chân. Khi xác định được nguyên nhân và điều trị hợp lý với việc thay đổi hoạt động, thay đổi giày phù hợp. Các triệu chứng do bệnh lý này gây ra sẽ hồi phục tốt.

Bác sĩ Nguyễn Nhật Duy

Đặt khám tiện lợi cùng YouMed

+25 Bệnh viện

+700 Bác sĩ

+89 Phòng khám

Đặt khám
không chờ đợi

Nhắn tin
với bác sĩ

Gọi video
với bác sĩ

Mua sản phẩm
y tế giá tốt

Lưu trữ
hồ sơ y tế

Đọc tin y tế
chính thống

Tải ứng dụng YouMed

Nguồn tham khảo / Source

Trang tin y tế YouMed chỉ sử dụng các nguồn tham khảo có độ uy tín cao, các tổ chức y dược, học thuật chính thống, tài liệu từ các cơ quan chính phủ để hỗ trợ các thông tin trong bài viết của chúng tôi. Tìm hiểu về Quy trình biên tập để hiểu rõ hơn cách chúng tôi đảm bảo nội dung luôn chính xác, minh bạch và tin cậy.