Viêm da cơ địa và các biểu hiện: Liệu bạn đã biết?

Viêm da cơ địa hay tiếng anh còn có tên gọi là Atopic dermatitis. Là một bệnh phổ biến ảnh hưởng đến khoảng 10% dân số. Tuy nhiên, có rất nhiều bạn vẫn còn chưa thật sự biết rõ đây là một bệnh lý như thế nào. cũng như các biểu hiện của bệnh viêm da cơ địa. Vậy đâu là các biểu hiện của bệnh viêm da cơ địa mà chúng ta cần phải biết? Hãy cùng bác sĩ Nguyễn Thị Thảo tìm hiểu rõ hơn thông qua bài viết dưới đây nhé!

Viêm da cơ địa là bệnh gì?

Viêm da cơ địa vốn là một bệnh viêm da mãn tính phổ biến. Bệnh thường xảy ra nhất là ở trẻ em nhưng vẫn có thể ảnh hưởng đến cả người lớn. 

Các biểu hiện của bệnh viêm da cơ địa theo từng giai đoạn

Các biểu hiện đặc trưng của bệnh viêm da cơ địa là mảng hồng ban, mụn nước, kèm theo ngứa dữ dội, dễ trở thành mãn tính. Bệnh thường tiến triển từng đợt và gây ảnh hưởng rất nhiều đến cuộc sống của người bệnh.

Các vị trí biểu hiện thường gặp nhất của bệnh viêm da cơ địa là vùng da đầu, mặt, bàn tay, bàn chân, bìu, âm hộ,…

Các triệu chứng của bệnh sẽ khác nhau tùy theo giai đoạn của bệnh viêm da cơ địa. 

Bệnh viêm da cơ địa sẽ tiến triển qua 6 giai đoạn, bao gồm: 

• Hồng ban.
• Mụn nước. 
• Chảy nước, đóng mài. 
• Lên da non. 
• Tróc vẩy. 
• Lichen hóa, vết hằn cổ trâu.

6 giai đoạn trên sẽ ứng với 3 giai đoạn lâm sàng là cấp, bán cấp và mạn tính: 

Giai đoạn cấp tính

Trong giai đoạn cấp tính viêm da cơ địa sẽ biểu hiện chủ yếu là những vùng đỏ da, nổi mụn nước hoặc bóng nước. Kèm theo rịn, chảy nước.

Tuy nhiên trên thực tế, các bệnh nhân có biểu hiện viêm da cơ địa có thể sẽ có giai đoạn mụn nước thoáng qua cực nhanh (đặc biệt là ở trẻ em). 

Mà nhiều biểu hiện của viêm da cơ địa thấy ở giai đoạn cấp đa phần sẽ là bề mặt ửng đỏ lên và lấm tấm rỉ dịch. 

Giai đoạn bán cấp

Trong giai đoạn bán cấp các biểu hiện chủ yếu là những vảy da, da non lên, và vùng sang thương da sẽ khô hơn so với giai đoạn cấp tính. 

Ngoài ra trong giai đoạn này các bạn có thể thấy các sang thương biểu hiện của bệnh viêm da cơ địa không còn mụn nước li ti, đã khô. Và đặc biệt là khác với mụn nước bị cào gãi ở giai đoạn cấp còn rịn nước. 

Giai đoạn mãn tính

Trong bệnh viêm da cơ địa biểu hiện ngứa là triệu chứng xuyên suốt.

Do đó trong giai đoạn mãn tính của bệnh vùng da bị cào gãi nhiều lần sẽ tiến triển thành những mảng da dày lên với bề mặt da có những nếp da hằn rõ ra (hay còn gọi là vết lichen hoá, hằn cổ trâu).

Các dạng của bệnh viêm da cơ địa và biểu hiện của chúng

Bệnh viêm da cơ địa hay còn được gọi là bệnh chàm. Bao gồm 2 dạng chính là chàm nội sinh và chàm ngoại sinh: 

Chàm nội sinh

Chàm nội sinh là do stress chủ yếu gây ra. Và chàm thể tạng là dạng thường gặp nhất. 

Biểu hiện lâm sàng của bệnh chàm thể tạng sẽ thay đổi tùy theo độ tuổi, và có 3 dạng chính: 

• Ở thời kỳ ấu thơ hay còn gọi là chàm sữa (thường gặp ở trẻ nhỏ hơn 2 tuổi): biểu hiện của bệnh là các thương tổn cơ bản là mụn nước kèm tiến triển qua những giai đoạn (hồng ban, mụn nước, chảy nước, đóng mài, bong vảy). Vị trí của các tổn thương thường khu trú 2 má, trán, cằm, thành hình móng ngựa, có khi cổ, tay, miệng,…. Bệnh thường biến mất trước 4 tuổi.
• Ở thời kỳ trẻ em (từ 2-12 tuổi và phần lớn là 2-5 tuổi) viêm da cơ địa thường biểu hiện bằng các mảng lichen hóa phân bố ở nếp gấp hay mặt duỗi của chi. Đặc biệt là ở cổ tay và cổ chân, mắt cá chân và cổ .
• Ở thời kỳ thanh thiếu niên và người lớn (trên 12 tuổi): các vùng da bị ảnh hưởng thường khu trú hơn và chủ yếu là các mảng lichen hóa. Nhưng cũng có thể thấy các thương tổn căn bản khác như hồng ban, mụn nước, vảy mài, vết cào xước,…

Ngoài ra các dạng khác của chàm nội sinh cũng có thể kể đến như: 

• Viêm da tiết bã.
• Chàm dạng đồng tiền. 
• Lichen simplex chronic.
• Chàm dạng tổ đỉa.
• Chàm ứ đọng.
• Chàm tiết bã.
• Viêm da thần kinh khu trú.

Các dạng khác này của bệnh chàm nội sinh tương đối ít gặp hơn so với chàm thể tạng. Và các biểu hiện cũng sẽ có sự khác biệt ít nhiều.    

Chàm ngoại sinh

Các dạng thường gặp của chàm ngoại sinh như: 

• Chàm tiếp xúc: thường xuất hiện đầu tiên ở vùng tiếp xúc với vật gây kích ứng (ví dụ hình quai dép, đồng hồ đeo tay, dây nịt). Biểu hiện là hồng ban xung huyết, hơi nề, bề mặt có mụn nước. Sau khi ngưng tiếp xúc bệnh sẽ thuyên giảm.
• Chàm vi trùng: thường do liên cầu trùng. Biểu hiện các mảng hồng ban, mụn nước chủ yếu ở các nếp gấp như sau tai, dưới vú, bẹn & được giới hạn bởi viền thượng bì. 
• Chàm do ký sinh trùng: nguyên nhân do chấy, rận, vi nấm, ghẻ. Biểu hiện ngoài sang thương điển hình của bệnh còn có sang thương chàm ở cùng hay ngoài vị trí đặc hiệu (thường ở sau gáy). 

Điều trị bệnh viêm da cơ địa

Các phương pháp chủ yếu để giúp điều trị bệnh viêm da cơ địa là:  

• Chăm sóc da để tăng chức năng của hàng rào bảo vệ, không dùng quá nhiều các chất tẩy rửa, hóa chất, xà phòng 
• Hạn chế tiếp xúc yếu tố bộc phát bệnh (các kích thích, sạch bụi, lông động vật, thức ăn,…) 
• Tránh cào gãi, chà xát .
• Chống nhiễm trùng, bội nhiễm: Tắm thuốc tím.
• kháng viêm tại chỗ tùy theo giai đoạn (cấp-bán cấp-mạn). 
• Chống ngứa: Kháng histamin. 
• Bổ sung Vit C, E, Kẽm. 
• Kháng sinh khi có nhiễm trùng. 
• Kháng viêm.
• ….

Các bạn có thể thấy biểu hiện bệnh viêm da cơ địa còn rất phụ thuộc vào nguyên nhân, giai đoạn cũng như dạng lâm sàng của bệnh. Chính vì vậy khi nghi ngờ mắc bệnh các bạn hãy đến ngay các bác sĩ chuyên khoa để được điều trị đúng cách và kịp thời. Tuyệt đối không được tự mua thuốc điều trị bằng các loại thuốc đông y không rõ nguồn gốc trên thị trường.