Viêm loét đại tràng: Hiểu đúng để chữa khỏi

Viêm loét đại tràng là một tình trạng viêm ruột. Đây là một bệnh mạn tính, tuy nhiên lại có nhiều mức độ nghiêm trọng khác nhau. Bệnh có thể tạo nên các vết loét ở trong ruột, gây chảy máu hay rò rỉ mủ, gây lại nhiều bất tiện trong cuộc sống. Hiện tại vẫn chưa có nghiên cứu nào rõ ràng về nguyên nhân của bệnh và được cho là một tình trạng tự miễn dịch của cơ thể chính bạn.

Chúng ta hãy cùng tìm hiểu thêm về bệnh lý hay gặp này trong bài chia sẻ sau đây nhé!

1. Viêm loét đại tràng là gì?

Viêm loét đại tràng là một bệnh viêm ruột. Đó là một bệnh kéo dài, tuy nhiên lại có rất nhiều mức độ nghiêm trong khác nhau của nó. Viêm loét đại tràng xảy ra khi niêm mạc ruột già của bạn (còn gọi là đại tràng), trực tràng hoặc cả hai bị viêm. Viêm này tạo ra vết loét nhỏ gọi là loét trên niêm mạc đại tràng. Nó thường bắt đầu ở trực tràng và lan lên trên hay có thể liên quan đến toàn bộ đại tràng của bạn.

Tình trạng viêm làm cho ruột của bạn co bóp nhiều và làm trống thường xuyên. Khi các tế bào trên bề mặt niêm mạc ruột của bạn chết sẽ tạo thành vết loét. Các vết loét này có thể gây chảy máu và chảy dịch nhầy và mủ cùng với phân.

>> Xem thêm: Viêm đại tràng có nguy hiểm không?

2. Các triệu chứng Viêm loét đại tràng

Các triệu chứng phổ biến nhất của viêm loét đại tràng là:

• Tiêu chảy thường có máu
• Chảy máu từ trực tràng
• Đau bụng âm ỉ thời gian dài.

Trong thời gian bùng phát, một số người bị viêm loét đại tràng cũng gặp các triệu chứng ở những nơi khác trong cơ thể :

• Đau và sưng khớp (viêm khớp)
• Loét miệng
• Vùng da đau, đỏ và sưng
• Mắt bị kích thích và đỏ.

Trong trường hợp nghiêm trọng, được xác định là phải làm rỗng ruột của bạn 6 lần trở lên mỗi ngày, các triệu chứng bổ sung có thể bao gồm:

• Khó thở
• Nhịp tim nhanh hoặc không đều
• Nhiệt độ cao (sốt)
• Máu trong phân của bạn trở nên rõ ràng hơn

Ở hầu hết mọi người, không có tác nhân cụ thể nào cho việc bùng phát được xác định. Mặc dù, stress hay nhiễm trùng đường ruột đôi khi có thể là nguyên nhân khiến bệnh diễn tiến nặng.

>> Xem thêm: Viêm đại tràng giả mạc và những điều cần biết

3. Chẩn đoán bệnh có khó không?

Nếu bác sĩ của bạn nghĩ rằng bạn có thể bị viêm loét đại tràng, họ sẽ đề nghị một hoặc nhiều xét nghiệm có thể giúp chẩn đoán rõ ràng hơn. Chúng có thể bao gồm:

• Xét nghiệm phân: Một mẫu phân của bạn được kiểm tra sự hiện diện của một số chất. Ví dụ, nếu bạn có các tế bào bạch cầu hoặc một số protein trong phân, điều này cho thấy bạn có thể bị viêm loét đại tràng.
• Xét nghiệm máu: Giúp đánh giá tình trạng nhiễm trùng của bạn.
• Nội soi đại tràng: Một máy ảnh nhỏ được đưa vào trực tràng bằng một ống mỏng. Điều này có thể cho thấy nếu bạn bị loét và sưng ở ruột. Nếu chỉ nhìn vào phần dưới của ruột, nó được gọi là nội soi đại tràng sigma.
• Sinh thiết: Điều này có nghĩa là một mẫu mô được lấy từ niêm mạc ruột để xét nghiệm. Điều này sẽ được thực hiện cùng lúc với nội soi đại tràng hoặc soi đại tràng sigma.

4. Chuyện gì sẽ xảy ra nếu bạn không điều trị bệnh?

Viêm loét đại tràng rất hiếm khi đe dọa tính mạng, nhưng nó có thể gây khó chịu, và nếu các triệu chứng của bạn nghiêm trọng, nó có thể ảnh hưởng lớn đến cuộc sống của bạn. Việc điều trị để kiểm soát tình trạng là quan trọng. 

Viêm loét đại tràng làm tăng nguy cơ ung thư ruột kết. Bạn càng mắc bệnh lâu, nguy cơ mắc bệnh ung thư này càng cao. Do nguy cơ gia tăng này, bác sĩ sẽ tiến hành nội soi và kiểm tra ung thư khi bạn nhận được chẩn đoán. Kiểm tra thường xuyên giúp giảm nguy cơ ung thư ruột kết. Lặp lại sàng lọc cứ sau một đến ba năm được khuyến nghị sau đó. Kiểm tra theo dõi có thể phát hiện sớm các tế bào tiền ung thư.

Các biến chứng khác của viêm loét đại tràng bao gồm:

• Dày lên của thành ruột
• Nhiễm trùng huyết 
• Mất nước nghiêm trọng
• Đại tràng dãn rộng (Megacolon) độc hại, hoặc đại tràng sưng nhanh
• Vỡ đại tràng
• Chảy máu đường ruột
• Sỏi thận
• Viêm da, khớp và mắt của bạn
• Viêm cột sống dính khớp, liên quan đến viêm khớp giữa xương cột sống của bạn

Biến chứng viêm loét đại tràng nặng hơn nếu tình trạng này được điều trị đúng cách.     

5. Viêm loét đại tràng có chữa được không?

Hiện tại, không có phương pháp chữa bệnh nào cho bệnh viêm loét đại tràng. Phương pháp điều trị cho bệnh viêm nhằm mục đích kéo dài thời gian thuyên giảm và làm bùng phát bớt nghiêm trọng.

Ở hầu hết mọi người, điều này đạt được bằng cách dùng thuốc, chẳng hạn như:

•  Aminosalicylates (ASA)
• Corticosteroid
• Ức chế miễn dịch

Thường bùng phát nhẹ đến trung bình thường có thể điều trị tại nhà. Nhưng bùng phát nặng hơn cần được điều trị tại bệnh viện.

Đối với những người bị viêm loét nặng, phẫu thuật là một điều trị có thể. Loại bỏ toàn bộ ruột già (cắt đại tràng toàn bộ) sẽ chấm dứt các triệu chứng của bệnh. Phẫu thuật này yêu cầu các bác sĩ phải tạo một hậu môn nhân tạo trên thành bụng, để có thể tống phân ra ngoài. Tuy nhiên, một thời gian dài, da vị trí này có thể bị viêm và gây ra một vài tác dụng phụ. Vì lý do đó, một số bệnh nhân chọn chỉ phẫu thuật cắt bỏ một phần. Trong phẫu thuật này, các bác sĩ chỉ loại bỏ các phần của ruột kết bị ảnh hưởng bởi bệnh.

Mặc dù các phẫu thuật này có thể giúp giảm bớt hoặc chấm dứt các triệu chứng của viêm loét đại tràng , nhưng chúng có tác dụng phụ và các biến chứng lâu dài có thể xảy ra. Hãy tư vấn với các bác sĩ về những vấn đề này để xác định xem phẫu thuật là một lựa chọn cho bạn.

>> Xem thêm: Ung thư đại tràng: Tìm hiểu nguyên nhân và lí do tại sao nên tầm soát?

6. Các phương pháp tự nhiên giúp kiểm soát bệnh viêm loét đại tràng

Một số loại thuốc được kê toa để điều trị viêm loét đại tràng có thể có tác dụng phụ nghiêm trọng. Khi các phương pháp điều trị truyền thống không được dung nạp tốt, bạn có thể tham khảo các phương pháp tự nhiên sau để làm giảm triệu chứng bệnh :

• Cây nhũ hương (Boswellia): Loại thảo dược này được tìm thấy trong vỏ cây , và nghiên cứu cho thấy nó ngăn chặn một số phản ứng hóa học trong cơ thể có thể gây viêm.
• Dứa : Những enzyme Bromelain được tìm thấy tự nhiên trong dứa nhưng cũng được bán dưới dạng bổ sung. Chúng có thể làm giảm các triệu chứng viêm loét đại tràng và giảm đợt bùng phát.
• Men vi sinh : Ruột và dạ dày của bạn là nơi cư trú của hàng tỷ vi khuẩn. Khi vi khuẩn khỏe mạnh, cơ thể bạn có khả năng tránh viêm và các triệu chứng viêm loét đại tràng tốt hơn. Ăn thực phẩm có men vi sinh hoặc uống bổ sung men vi sinh có thể giúp tăng cường sức khỏe của hệ vi khuẩn trong ruột của bạn.
• Hạt / vỏ mã đề (psyllium) : Bổ sung chất xơ này có thể giúp giữ cho nhu động ruột thường xuyên. Điều này có thể làm giảm bớt các triệu chứng, ngăn ngừa táo bón và giúp loại bỏ chất thải dễ dàng hơn.
• Củ nghệ: Loại gia vị màu vàng vàng này chứa đầy curcumin. Đây là  một chất chống oxy hóa đã được chứng minh là làm giảm viêm.

7. Kiểm soát các triệu chứng nhẹ của bệnh

Chúng ta có thể kiểm soát các triệu chứng nhẹ của bệnh bằng cách tránh các thực phẩm gây khó chịu cho đường tiêu hóa.

Không có chế độ ăn uống cụ thể cho viêm loét đại tràng. Mỗi người phản ứng với thức ăn và đồ uống khác nhau. Tuy nhiên, một vài quy tắc chung có thể hữu ích cho những người đang cố gắng tránh bùng phát:

• Ăn chế độ ăn ít chất béo

Hiện không rõ tại sao chế độ ăn ít chất béo có lợi, nhưng nghiên cứu cho thấy ăn nhiều thực phẩm ít chất béo có thể trì hoãn đợt bùng phát. Khi bạn ăn chất béo, hãy chọn các lựa chọn lành mạnh hơn như dầu ô liu và axit béo omega-3.

• Uống nhiều vitamin C

Vitamin này có thể có tác dụng bảo vệ ruột của bạn. Những người ăn chế độ ăn giàu vitamin C có thời gian thuyên giảm viêm loét kéo dài. Thực phẩm giàu vitamin C bao gồm rau mùi tây, ớt chuông, rau bina và quả mọng.

• Ăn nhiều chất xơ

Trong thời gian bùng phát, chất xơ cồng kềnh, di chuyển chậm là điều cuối cùng bạn muốn trong ruột. Trong thời gian thuyên giảm, chất xơ có thể giúp bạn sinh hoạt bình thường. Nó cũng có thể cải thiện cách bạn có thể dễ dàng làm trống ruột trong khi đi tiêu.

• Theo dõi những gì mình ăn

Tạo nhật ký thực phẩm là một cách thông minh để bắt đầu hiểu thực phẩm nào có thể ảnh hưởng đến bạn. Trong vài tuần, theo dõi chặt chẽ những gì bạn ăn và cảm giác của bạn trong những giờ sau đó. Ghi lại chi tiết về nhu động ruột hoặc bất kỳ triệu chứng nào bạn có thể gặp phải. Trong khoảng thời gian đó, bạn có thể phát hiện xu hướng giữa khó chịu hoặc đau dạ dày và một số thực phẩm có vấn đề. Hãy thử loại bỏ những thực phẩm đó để xem các triệu chứng được cải thiện.

Đối với hầu hết mọi người, viêm loét đại tràng là một tình trạng mãn tính hoặc lâu dài. Bạn sẽ có những đợt bùng phát  và những khoảng thời gian không có triệu chứng gì cả (thời gian thuyên giảm). Một số ít người có một đợt bùng phát và không bao giờ gặp rắc rối nữa.

Một số ít người, khoảng 10% những người bị viêm loét đại tràng, có một đợt bùng phát ban đầu và nhanh chóng trở nên tồi tệ hơn, với các biến chứng nghiêm trọng. Ở nhiều người, bệnh lây lan đến ruột già theo thời gian. Điều này có thể biến thành ung thư ruột kết, nhưng khoảng một nửa số người sống sót nếu các bác sĩ phát hiện bệnh sớm và được loại bỏ ruột kết của họ.

Khi thấy các triệu chứng nghi ngờ, bạn hãy đi gặp các bác sĩ để được thăm khám và tư vấn kĩ hơn về tình trạng này.