Ăn dặm kiểu Nhật có thể áp dụng được ở Việt Nam hay không?

Ăn dặm kiểu Nhật là một trong những vấn đề được không ít mẹ bầu quan tâm. Hầu hết người Việt Nam đều biết Nhật Bản là một quốc gia phát triển. Chính vì vậy, trình độ dân trí của quốc gia này sẽ cao hơn so với những nước đang phát triển. Vậy thì cách ăn dặm dành cho bé của người Nhật có thể áp dụng cho trẻ em Việt Nam hay không? Bài viết sau đây sẽ giải đáp giúp bạn đọc thắc mắc này.

1. Thế nào là ăn dặm kiểu Nhật?

Ăn dặm kiểu Nhật chính là phương pháp phối hợp các loại thực phẩm đa dạng khác nhau. Mục đích là để tạo nên thực đơn ăn dặm ngon miệng, đồng thời phù hợp với trẻ trong từng giai đoạn phát triển đặc trưng. Nhờ vậy, việc ăn dặm sẽ kích thích trẻ ăn ngon, tiêu hóa tốt. Hơn nữa, trẻ sẽ hấp thu đầy đủ những chất dinh dưỡng cần thiết.

Ăn dặm kiểu Nhật quan tâm nhiều đến hương vị ban đầu của từng loại thực phẩm. Các loại thức ăn dành cho trẻ sẽ được để riêng, không trộn lẫn vào nhau. Đặc điểm này giúp trẻ dễ cảm nhận hương vị của các loại thực phẩm. Đồng thời, nó kích thích sự phát triển vị giác và sự thèm ăn ở trẻ.

2. Đặc điểm ăn dặm kiểu Nhật là như thế nào?

Thức ăn theo chế độ ăn dặm kiểu Nhật thường thô hơn. Bởi vì người Nhật quan niệm rằng ăn như thế giúp kích thích động tác nhai ở trẻ. Hơn nữa, trẻ sẽ cảm nhận đầy đủ sự ngon của các món ăn. Động tác nhai thức ăn cũng kích thích dịch tiêu hóa tiết ra nhiều hơn. Đặc điểm này giúp trẻ cảm thấy ngon miệng hơn.

Đơn giản hơn, cho bé ăn dặm kiểu Nhật nghĩa là bố mẹ sẽ không sử dụng cối xay trong việc chế biến thức ăn. Thay vào đó, cối giã và rây sẽ được sử dụng để làm thức trở nên mịn hơn. Điều này giúp trẻ dễ nuốt và cảm nhận được đầy đủ hương vị của từng món ăn.

Lúc đầu, bố mẹ nên cho trẻ ăn cháo lỏng để giúp bé quen dần với việc ăn dặm. Sau một vài tuần, bạn hãy cho bé ăn cháo kèm theo những thực phẩm nghiền. Chẳng hạn như rau, củ, thịt, cá, trứng… Sau đó, hãy cho trẻ tập ăn dần cơm nghiền, cơm nhão.

>> Không phải lúc nào việc trẻ ăn được nhiều hơn cũng tốt. Bạn có thể tìm hiểu trong bài viết: Trẻ ăn quá nhiều, phải làm sao?

3. Ưu điểm và nhược điểm

Ưu điểm của ăn dặm theo kiểu người Nhật

Cách ăn dặm kiểu Nhật có ưu điểm là bé sẽ được ăn từ lỏng đến đặc, từ mức độ mịn đến thô. Nhờ vậy, bé nhanh chóng hình thành được khả năng nhai nuốt tốt hơn.

Phương pháp cho bé tự múc thức ăn giúp trẻ phát triển kỹ năng cầm nắm. Nhờ vậy, bé sẽ biết múc thức ăn bằng thìa, ghim bằng nĩa, chọn thức ăn theo ý thích.

Cho bé ăn từng món riêng biệt giúp con ghi nhớ và làm quen với các hương vị thức ăn một cách dễ dàng. Tất cả những ưu điểm trên giúp bé cảm thấy bữa ăn trở nên hấp dẫn và thú vị hơn. Trẻ không có cảm giác bị gò bó, bị ép ăn. Đồng thời, bố mẹ cũng sẽ cảm thấy thoải mái và yên tâm hơn.

Một số nhược điểm nhất định

Nhược điểm của phương pháp ăn dặm kiểu Nhật đó là khá mất thời gian. Mẹ sẽ tốn nhiều công sức hơn trong hoạt động cho bé ăn. Các món ăn cũng phải đúng theo từng tỉ lệ nhất định. Đồng thời, món phải xoay vòng thường xuyên để bé không thấy ngán.

Nhược điểm tiếp theo là phương pháp ăn dặm này không dùng các loại gia vị. Chính vì vậy, mẹ phải tận dụng hương vị từ rau củ. Do đó, mẹ sẽ phải có nhiều kiến thức về việc kết hợp các loại thực phẩm đa dạng.

Ngoài ra, một nhược điểm nữa của phương pháp ăn dặm kiểu người Nhật là hơi tốn kém. Mẹ sẽ phải chi ra một số tiền để trang bị bộ dụng cụ chế biến bữa ăn dặm. Hơn nữa, phương pháp này không giúp trẻ ăn được nhiều do tùy thuộc vào nhu cầu ăn của trẻ. Nhiều mẹ sẽ rất dễ bỏ cuộc.

4. Mục tiêu của việc ăn dặm kiểu Nhật

Khi đã xác định cho bé ăn dặm theo kiểu Nhật, bố mẹ cần phải tận dụng những thực phẩm hoàn toàn tự nhiên. Các loại thực phẩm đóng hộp, thực phẩm nhiều gia vị sẽ không được sử dụng trong quá trình chế biến bữa ăn cho trẻ.

Nguyên tắc của phương pháp cho bé ăn dặm kiểu Nhật đó là:

• Cho trẻ ăn từ ít đến nhiều, từ loãng đến đặc.
• Ăn theo trình tự từ mịn đến thô.
• Cho bé ăn theo thứ tự từ nhạt đến đậm đà hương vị dần dần.

Người Nhật không khuyến khích cho trẻ ăn nhiều bột, đường và dầu mỡ. Thay vào đó, họ ưa chuộng sự hài hòa giữa các thành phần protein, vitamin và chất xơ, rau củ. Như vậy, trẻ sẽ không bị suy dinh dưỡng cũng như béo phì.

Mặt khác, người Nhật ưa chuộng việc rèn luyện phong cách ăn cho trẻ từ lúc nhỏ. Nhờ vậy, trẻ sẽ chủ động hơn trong ăn uống, đồng thời sớm hình thành kỹ năng ăn uống. Trẻ sẽ sớm biết yêu cầu và từ chối đối với khẩu phần ăn của mình hằng ngày.

5. Phương pháp ăn dặm kiểu người Nhật đúng cách cho trẻ

Nói chung, Nhật Bản là một quốc gia châu Á nên cách cho trẻ ăn dặm cũng không quá khác so với người Việt. Chính vì vậy, chúng ta hoàn toàn có thể áp dụng phương pháp này cho trẻ em Việt Nam. Tuy nhiên, bạn có thể linh hoạt thay đổi trong từng hoàn cảnh cụ thể.

Một số điều bạn cần chú ý khi cho trẻ ăn dặm theo kiểu người Nhật đó là:

• Tận dụng cá khô bào và rong biển để nấu nước súp thay vì ninh xương và hầm thịt.
• Có thể thay thế bằng bí đỏ, củ dền, củ cải, cải bó xôi…
• Vẫn cho bé ăn dặm theo ô vuông thức ăn như quan điểm của chuyên gia y tế Việt Nam. Trong đó, sữa mẹ là chính. Bốn nhóm chất còn lại nên cân đối cho phù hợp gồm: đường, đạm, chất béo, chất xơ.

Thời điểm cho bé ăn dặm tốt nhất vẫn là 6 tháng, phù hợp với quan điểm của Bộ Y tế Việt Nam. Một số bé khỏe hơn, cứng cáp hơn có thể ăn dặm từ 4 tháng tuổi.

6. Ăn dặm kiểu người Nhật theo từng lứa tuổi của bé

Giai đoạn bé 6 đến 7 tháng tuổi

Đây là thời điểm bắt đầu cho bé ăn dặm. Mẹ hãy cho bé ăn từ cháo loãng, nhuyễn và mịn. Hạn chế nêm nếm gia vị. Sau khi bé đã quen dần, mẹ có thể thêm vào những loại rau củ rây nhuyễn, mịn và đã được hấp chín. Chẳng hạn như bí đỏ, cà rốt, khoai tây, củ su, chuối chín, đu đủ chín…

Mỗi ngày bạn nên cho bé ăn 1 đến 2 cữ, xen kẽ với những lần bú sữa mẹ. Trẻ 6 đến 7 tháng tuổi có thể ăn được sữa chua. Vì vậy, hãy tập cho bé ăn sữa chua dần dần nhé các mẹ!

Đọc thêm: Dinh dưỡng cho trẻ 2 tuổi: Bố mẹ nên lưu ý những gì?

Giai đoạn bé 8 đến 11 tháng tuổi

Lúc này, bé đã đến giai đoạn mọc răng. Chính vì vậy, mẹ hãy cho bé ăn đặc dần như cháo đặc, cơm nhão. Rau củ quả nên được thay đổi thường xuyên để kích thích vị giác và không làm cho bé cảm thấy ngán.

Bên cạnh cháo và cơm nhão, mẹ có thể cho bé ăn những món khác như: miến, bún, nuôi, mì, phở… Số cữ ăn dặm trong ngày nên tăng lên từ 2 đến 3 lần. Giai đoạn này, mẹ nên tập cho bé tự múc thức ăn.

Giai đoạn bé 12 đến 18 tháng tuổi

Lúc này, bạn có thể cho bé ăn cháo thô hơn và có nêm nếm chút gia vị. Rau củ quả vẫn đa dạng và thay đổi thường xuyên. Số cữ ăn dặm nên tăng từ 4 đến 5 lần trong ngày. Đồng thời, số cữ bú nên giảm lại.

Ngoài 3 bữa chính, bạn có thể cho bé ăn thêm 2 bữa phụ. Giai đoạn này, bạn nên chú ý trẻ thích ăn gì và không thích ăn gì. Mục đích là để điều chỉnh bữa ăn cho phù hợp với khẩu vị của bé.

Ăn dặm kiểu Nhật tuy hơi khó nhưng có tác dụng rất tốt trong việc giáo dục thói quen ăn uống của trẻ. Chính vì vậy, bố mẹ hãy tập cho bé ăn dặm kiểu này. Đồng thời, bố mẹ cũng nên linh hoạt thay đổi để phù hợp với nền văn hóa ẩm thực của Việt Nam nhé!

Bác sĩ Nguyễn Lâm Giang