Bài thuốc chữa mất ngủ kinh niên bằng thuốc Đông y

Theo Đông y, mất ngủ là bệnh lí chỉ tình trạng lâm sàng không có khả năng đạt được giấc ngủ bình thường. Trong đó, thời gian ngủ hoặc độ sâu giấc ngủ không đủ. Khiến cho cơ thể không thể hồi phục thể lực, tinh lực, gây mệt mỏi. Vậy có thể chữa bệnh mất ngủ bằng thuốc Đông y nào? Mời các bạn cùng Bác sĩ Y học cổ truyền Nguyễn Vũ Thu Thảo tham khảo thêm một số bài thuốc chữa mất ngủ kinh niên qua bài viết sau đây nhé! 

Chứng mất ngủ kinh niên theo Đông y

Theo Đông y, mất ngủ còn được gọi là “thất miên”, “bất mị” hoặc “bất đắc miên”. Có nhiều nguyên nhân gây ra mất ngủ: ngoại tà, tình chí (căng thẳng, suy nghĩ quá nhiều), ăn uống thất điều,… Để dễ dàng trong việc điều trị, người ta chia nguyên nhân gây thất miên thành 2 nhóm; bao gồm thực chứng và hư chứng.

Thực chứng gồm các bệnh cảnh lâm sàng sau:

• Đàm nhiệt nội nhiễu.
• Can uất hóa hỏa.
• Vị khí bất hòa.
• Phục nhiệt hung cách.

Hư chứng gồm các bệnh cảnh lâm sàng do khí huyết hư như:

• Tâm tỳ lưỡng hư.
• Tâm thận bất giao.
• Tâm đởm khí hư.

Dựa vào từng bệnh cảnh mà thầy thuốc Đông y sẽ đưa ra pháp trị và bài thuốc tương ứng.

Cơ chế gây mất ngủ kinh niên

Số lượng và chất lượng của giấc ngủ phụ thuộc vào tình trạng của thần. Tâm chủ thần minh, Tâm tàng thần; nếu Tâm hoạt động bình thường, thần được yên tĩnh thì sẽ có giấc ngủ tốt. Ngoài ra, Tâm thần còn chịu sự nuôi dưỡng của Tâm huyết. Hoạt động của thần dựa trên tinh và khí, tinh sinh khí, tinh và khí đầy đủ thì thần được nuôi dưỡng tốt.

Xem thêm: Mất ngủ và các vấn đề gây nên mất ngủ

Những bài thuốc chữa mất ngủ kinh niên

Ôn đởm thang gia giảm

Công dụng

Chủ trị mất ngủ do đàm nhiệt nội nhiễu. Khi ăn uống thất điều, đàm tắc trở trung tiêu làm vị thất hòa giáng. Bài thuốc có tác dụng an thần, điều hòa tỳ vị, thanh nhiệt hóa đờm.

Thành phần

Bài thuốc này bao gồm các vị thuốc sau:

• Chỉ thực.
• Chích cam thảo.
• Phục linh.
• Trần bì.
• Trúc nhự.
• Viễn chí.
• Xương bồ.

Lưu ý khi sử dụng

Chọn loại thuốc đạt chất lượng tốt.

Sắc thuốc còn lại 1 chén để uống.

Long đởm tả can thang

Công dụng

Dùng để điều trị mất ngủ trong trường hợp can uất hóa hỏa. Người bệnh thường có cảm giác khó chịu, hay tức giận, cáu gắt. Để khí cơ uất trệ lâu ngày hóa hỏa. Làm nhiễu loạn thần minh.

Thành phần

Bài thuốc này bao gồm các vị thuốc sau:

• Chi tử.
• Hoàng cầm.
• Long đởm thảo.
• Sài hồ.
• Đương quy.
• Sinh địa.
• Trạch tả.
• Xa tiền.
• Mộc thông.
• Cam thảo.¹

Quy tỳ thang

Công dụng

Chủ trị mất ngủ do tâm tỳ lưỡng hư. Bên cạnh mất ngủ, ngủ hay mơ nhiều, dễ tỉnh giấc. Người bệnh còn mệt mỏi, chân tay rã rời, ăn uống không ngon miệng, đầy bụng, chán ăn. Sắc mặt nhợt nhạt; chất lưỡi nhợt, rêu nhờn dày hoặc rêu trắng mỏng; mạch tế nhược hoặc nhu hoạt.

Thành phần

• Nhân sâm 12 gam (hoặc Đảng sâm).
• Phục linh.
• Bạch truật.
• Cam thảo.
• Hoàng kỳ.
• Gia thêm Táo nhân, Viễn chí, Quế viên để dưỡng tâm an thần.

Hoàng liên a giao thang gia giảm

Công dụng

Chủ trị mất ngủ do âm hư hỏa vượng. Người nóng bức rức, khó chịu, táo bón, tâm phiền, hay khát.

Thành phần

• Bạch thược.
• A giao.
• Hoàng cầm.
• Hoàng liên.
• Kê tử hoàng (2 cái).
• Thuốc lúc còn ấm thì bỏ trứng gà vào, quậy đều rồi uống.

Lưu ý khi sử dụng

Chọn lựa loại thuốc tốt để bài thuốc phát huy tác dụng.

Khi dùng chung Bạch thược với Lê lô sẽ phát sinh chất độc nguy hiểm. Nên chú ý không xài chung.

Khi uống thuốc, tránh ăn thịt heo vì Hoàng liên kỵ thịt heo.

Những phương pháp Đông y khác trị mất ngủ kinh niên

Tinh dầu

Bên cạnh những bài thuốc chữa mất ngủ kinh niên, thì tinh dầu là một liệu pháp thay thế trong điều trị tình trạng này. Trên thị trường, có nhiều loại tinh dầu giúp ngủ ngon; đem lại cảm giác thư giãn, thoải mái như:

• Tinh dầu hoa oải hương (Lavender): Lavender là loại tinh dầu khá phổ biến². Nhờ thành phần linalool và linalyl acetate cao, tinh dầu này có thể tác động lên hệ thần kinh trung ương và làm giảm căng thẳng. Một lợi ích của tinh dầu lavender đối với giấc ngủ là giúp ngủ ngon và giảm tình trạng buồn ngủ sau khi thức dậy.

• Tinh dầu hoa nhài: Nếu bạn thích mùi ngọt, thì hoa nhài là sự lựa chọn phù hợp. Nó giúp giảm tình trạng trằn trọc khi ngủ. Nên bạn sẽ có một giấc ngủ sâu hơn, tinh thần cũng sẽ phấn chấn hơn vào buổi sáng. Lợi ích hoa nhài vượt trội hơn hoa oải hương trong việc tạo ra giấc ngủ ngon. Ngoài ra, hoa nhài có thể làm giảm lo lắng, và thư giãn.
• Tinh dầu gỗ đàn hương: Cedrol trong gỗ đàn hương giúp làm giảm triệu chứng lo âu và giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ. Mặc khác, theo các nhà khoa học, khi cedrol trong gỗ vào nhận cảm khướu giác; nó kích hoạt hệ thần kinh phó giao cảm.

Châm cứu

Vì mất ngủ do tâm thần không yên, nên châm cứu chữa mất ngủ tập trung vào các huyệt thuộc kinh Tâm. Các huyệt trị mất ngủ hay được sử dụng là: Nội quan, Thần môn, Thiếu phủ, An miên, Thái xung, Tam âm giao.

Xoa bóp bấm huyệt

Cũng giống như châm cứu, xoa bóp bấm huyệt giúp lưu thông chỗ tắc. Thực hiện thường xuyên xoa bóp, bấm huyệt sẽ đạt hiệu quả nhất định trong điều trị mất ngủ. Đồng thời cần giữ cho tinh thần thoải mái và hạn chế dùng chất kích thích trước khi đi ngủ.

Xem thêm: Những cách bấm huyệt chữa mất ngủ hiệu quả

Ngâm chân bằng thảo dược

Trước khi đi ngủ, ngâm chân trong thau nước ấm, có chứa cây sả, cây quế, gừng, tía tô,… Các loại thảo dược này vừa dễ tìm lại mang lại cảm giác thư giãn thoải mái dễ chịu. Lưu ý khi ngâm chân xong phải lau chân và giữ ấm chân để tránh nhiễm hàn khí.

Hiện nay, có nhiều phương pháp và vị thuốc điều trị mất ngủ theo Đông y mà bạn có thể lựa chọn; để đảm bảo giấc ngủ ngon và có một ngày làm việc tràn đầy năng lượng. Song, bạn cũng nên tham khảo thêm ý kiến từ bác sĩ để có được hiệu quả điều trị tốt nhất. Hy vọng thông qua bài viết trên, bạn đã biết thêm nhiều bài thuốc chữa mất ngủ kinh niên; cải thiện giấc ngủ của mình. Nếu các bạn có bất kỳ câu hỏi hay thắc mắc cần tư vấn thì hãy liên hệ với chúng tôi nhé!