Bổ sung vitamin C trong mùa dịch sốt xuất huyết

Vitamin C là một vitamin tan trong nước, đảm nhiệm rất nhiều chức năng. Nổi bật trong số đó là giúp cơ thể chống lại các gốc tự do, tăng cường hệ miễn dịch. Liệu Vitamin C có giúp cơ thể chống lại bệnh sốt xuất huyết, đặc biệt là khi tình hình dịch bệnh ngày càng gia tăng? Hãy cùng dược sĩ Lương Triệu Vĩ tìm hiểu thông tin về việc bổ sung vitamin C cũng như những lưu ý khi dùng để đảm bảo hiệu quả và độ an toàn nhé.

Sốt xuất huyết và các biến chứng

Sốt xuất huyết là một bệnh truyền nhiễm cấp tính, do virus Dengue gây ra thông qua vết đốt từ các trung gian truyền bệnh như muỗi Aedes aegypti hay muỗi Aedes albopictus. Hiện tại chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu bệnh sốt xuất huyết. Phương thức chủ yếu là điều trị triệu chứng, ngăn ngừa biến chứng và nâng cao sức đề kháng.

Ở thể nhẹ, người bệnh có thể bị sốt cao (lên đến 40°C) và các triệu chứng giống như cảm cúm. Hầu hết các trường hợp sẽ khỏi trong vòng 2 tuần. Trong một số trường hợp, diễn biến của bệnh có thể nặng hơn, gây chảy máu. Nghiêm trọng nhất là hội chứng sốc Dengue, do rò rỉ huyết tương gây chảy máu ồ ạt trong và ngoài cơ thể. Điều này có thể dẫn đến sốc, trụy tuần hoàn và tử vong.

Bệnh học của bệnh sốt xuất huyết

Sinh lý bệnh học của sốt xuất huyết chảy máu và hội chứng sốc Dengue rất phức tạp. Một phần cơ chế được cho là do phản ứng quá mức của các cytokine, làm tăng tính thấm thành mạch, gây rò rỉ mạch máu và sốc sau đó. Nhiều bằng chứng cũng cho thấy rằng stress oxy hóa đóng vai trò trong bệnh sinh sốt xuất huyết.

Vitmin C giúp ngăn ngừa bệnh sốt xuất huyết như thế nào?

Vitamin C hay acid ascorbic, là một vitamin tan trong nước, đóng vai trò quan trọng tham gia nhiều quá trình trong cơ thể:¹

• Tổng hợp các sợi collagen.
• Giúp cơ thể chống lại các gốc tự do.
• Tăng cường miễn dịch.
• Ngăn ngừa nguy cơ bệnh gout.

Vitamin C có khả năng loại bỏ các gốc tự do, tăng sản xuất interferon, tạo điều kiện thuận lợi cho bạch cầu trung tính đến ổ viêm, giúp tăng cường quá trình thực bào. Các nghiên cứu đã được tiến hành nhằm nghiên cứu tác dụng có lợi của vitamin C trong việc bổ trợ điều trị sốt xuất huyết.

Mặc dù các nghiên cứu còn rất nhiều hạn chế, nhưng kết quả thu được cho thấy sự khả quan về tác dụng của vitamin C trong việc bổ trợ điều trị sốt xuất huyết. Kết quả cho thấy có sự gia tăng trung bình tiểu cầu và bạch cầu, giảm thời gian nằm viện ở nhóm sử dụng vitamin C so với nhóm không dùng.²

Nhu cầu hằng ngày đối với vitamin C

Trên thực tế, gần như không thể nhận được quá nhiều vitamin C từ chế độ ăn uống. Theo Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ (NIH), hàm lượng vitamin C được khuyến nghị hàng ngày từ 75 mg – 90 mg một ngày.³ Bệnh nhân mắc các bệnh mãn tính như ung thư hoặc tiểu đường, những người hút thuốc cần liều cao hơn trong chế độ ăn uống thông thường.

Có rất nhiều cách để bổ sung vitamin C cho cơ thể, trong đó phổ biến nhất là qua thực phẩm và thực phẩm bổ sung dạng viên uống, viên sủi:

Bổ sung qua thực phẩm

Để bổ sung vitamin C an toàn, cần ăn các thực phẩm có chứa vitamin C để đáp ứng nhu cầu hàng ngày. Một số thực phẩm giàu vitamin C bao gồm: Bông cải xanh, rau ngót, mồng tơi, cam, quýt, chanh, đu đủ, dâu tây, cà chua,…

Đặc biệt, hàm lượng vitamin C có trong nước cam, chanh rất cao. Các loại nước này giúp tăng cường hệ miễn dịch để điều hòa chức năng cơ thể chống lại tác nhân gây sốt. Không những thế, nó còn đào thải độc tố gây sốt ra ngoài cơ thể, điều hòa nhiệt độ giúp hạ sốt dễ hơn.

Bổ sung vitamin C bằng viên uống, viên sủi

Viên sủi vitamin C là dạng sủi bọt thông dụng nhất hiện nay. Trong thành phần viên sủi, ngoài vitamin C viên sủi còn bổ sung thêm một số thành phần vitamin và khoáng chất khác giúp cơ thể giảm mệt mỏi.

Trên thị trường hiện nay có nhiều loại chứa hàm lượng vitamin C khác nhau từ 100 mg cho đến 1000 mg. Liều thông dụng nhất hay được mọi người sử dụng là 1000 mg. Liều này cao hơn gấp nhiều lần nhu cầu vitamin C cơ thể cần hằng ngày.

Những lưu ý khi bổ sung vitamin C tăng cường sức đề kháng

Thời điểm sử dụng

Thời gian tốt nhất để uống vitamin C là khi đói bụng. Lý tướng nhất là bổ sung trước bữa ăn 30 – 45 phút, hoặc sau bữa ăn 2 giờ. Vitamin C là một loại vitamin tan trong nước giúp cơ thể dễ dàng hấp thụ. Cơ thể chỉ hấp thụ lượng vitamin cần thiết. Lượng dư thừa sẽ được thải ra ngoài qua nước tiểu. Do đó, vitamin này không được lưu trữ trong cơ thể.³

Liều sử dụng cho người bình thường, trẻ em, mẹ bầu

Liều lượng vitamin C cần mỗi ngày tùy thuộc vào độ tuổi:³

Trẻ em:

• 6 tháng: 40 mg.
• 7-12 tháng: 50 mg.
• 1-3 tuổi: 15 mg.
• 4-8 tuổi: 25 mg.
• 9-13 tuổi: 45 mg.

Người lớn:

• Nam: 90 mg.
• Nữ: 75 mg.

Phụ nữ có thai: 80 – 85 mg.

Phụ nữ cho con bú: 115 – 120 mg.

Tác dụng phụ và quá liều khi sử dụng vitamin C

Mặc dù vitamin C mang lại rất nhiều tác dụng tốt, nhưng uống quá liều vitamin C sẽ gây hại cho cơ thể. Một số nghiên cứu cho thấy, liều vitamin C trên 2000 mg có thể gây ra các tác dụng không mong muốn như tiêu chảy, buồn nôn, đau bụng. Việc dùng vitamin C liều cao kéo dài có thể tác dụng phụ nghiêm trọng như khó tiêu, ứ sắt, tăng nguy cơ sỏi thận,…⁴

Trên đây là tất cả thông tin việc bổ sung vitamin C có giúp chống lại bệnh sốt xuất huyết và các vấn đề liên quan. Vitamin C là thành phần dinh dưỡng thiết yếu, mang lại nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe người dùng. Tuy nhiên, không nên làm dụng sử dụng liều cao liên tục trong thời gian dài, sẽ gây ảnh hưởng xấu với cơ thể.