Cách đặt thuốc viêm âm đạo và hướng dẫn từ chuyên gia

Thuốc đặt âm đạo là một trong những phương pháp điều trị viêm âm đạo được nhiều bác sĩ chỉ định. Việc đặt thuốc đúng cách sẽ giúp thuốc hoạt động nhanh chóng và hiệu quả. Để nắm vững cách đặt thuốc viêm âm đạo, chúng ta hãy cùng Thạc sĩ, Bác sĩ Phan Lê Nam (chuyên khoa: Sản Phụ khoa) tìm hiểu trong bài viết sau đây.

Giới thiệu chung về thuốc đặt âm đạo

Thuốc đặt âm đạo (hay còn gọi thuốc đạn) thường có dạng rắn, hình bầu dục. Thuốc được đưa vào âm đạo bằng một dụng cụ chuyên dụng. Dưới tác dụng nhiệt độ của cơ thể, thuốc hóa lỏng bên trong âm đạo.

Thuốc đặt âm đạo thường được sử dụng để làm giảm nhẹ các tình trạng ảnh hưởng đến âm đạo. Do khả năng hấp thụ vào niêm mạc vùng âm đạo nhanh, nên thuốc thường hoạt động nhanh. Tuy nhiên tùy vào mục đích sử dụng, kích thước và thành phần hóa học, tốc độ hấp thụ và phát huy tác dụng của thuốc cũng có sự thay đổi.

Thuốc đặt âm đạo dùng để điều trị viêm âm đạo

Một số tình trạng viêm âm đạo có thể được điều trị bằng cách đặt thuốc viêm âm đạo. Phổ biến nhất là điều trị nhiễm trùng nấm âm đạo, còn được gọi là bệnh nấm Candida âm đạo. Tình trạng này có thể được điều trị bằng cách đặt thuốc viêm âm đạo không kê đơn, hoặc thuốc đạn tự nhiên (acid boric).

1. Thuốc đặt âm đạo không kê đơn (OTC)¹

Một số loại thuốc chống nấm có sẵn dưới dạng kem và thuốc viên đạn, chẳng hạn như Clotrimazole và Miconazole. Chúng có các điểm mạnh khác nhau và thường có sẵn tại các hiệu thuốc. Tùy thuộc vào mức độ, thuốc thường có thể mất từ ​​3 đến 7 ngày để loại bỏ nhiễm trùng hiện có.

Thuốc đạn thường yêu cầu liều lượng ít hơn kem bôi và có xu hướng giảm triệu chứng sớm hơn. Bác sĩ có thể kê toa thuốc đạn 14 ngày cho những trường hợp nhiễm trùng nấm men nặng hơn hoặc phức tạp hơn. Khi sử dụng thuốc, bệnh nhân phải hoàn thành liệu trình được khuyến cáo ngay cả khi các triệu chứng biến mất trước khi dùng hết thuốc.

2. Thuốc đặt âm đạo chứa estrogen¹

Nguyên nhân gây viêm âm đạo còn có thể do thiếu hụt nội tiết tố estrogen. Tình trạng này có thể được điều trị bằng các dạng estrogen bổ sung như gel/kem bôi, vòng âm đạo hay thuốc viên đặt.

Loại thuốc đặt chữa viêm âm đạo này có chứa thành phần estrogen, hữu ích đối với phụ nữ sau mãn kinh hoặc bị suy giảm nội tiết tố do các nguyên nhân khác.

3. Thuốc đặt âm đạo acid boric

Trong nhiều thập kỷ qua, thuốc đạn acid boric được sử dụng như một phương pháp điều trị thay thế cho tình trạng nấm âm đạo tái phát.

Một bài tổng kết các nghiên cứu (2011) về việc kiểm tra hiệu quả của acid boric trong điều trị nấm âm đạo tái phát đã cho thấy, qua 14 nghiên cứu số phụ nữ được chữa khỏi dao động từ 40 – 100%.²

Hướng dẫn cách đặt thuốc viêm âm đạo

Thời điểm tốt nhất theo hướng dẫn cách đặt thuốc viêm âm đạo thường là trước khi đi ngủ. Việc nằm sẽ giúp hạn chế việc rò rỉ thuốc do di chuyển nhiều khi đứng hoặc đi. Các bước sử dụng thuốc đặt chữa viêm âm đạo được thực hiện như sau:³

Bước 1: Làm sạch tay và âm đạo

Làm sạch tay với xà phòng trước khi thực hiện các thao tác. Sau đó, dùng xà phòng dịu nhẹ không gây kích ứng để làm sạch các phần phía bên ngoài và xung quanh âm đạo với nước ấm. Không thụt rửa bên trong âm đạo. Rửa thật sạch tay và vùng âm đạo để loại bỏ hoàn toàn xà phòng dư thừa. Dùng khăn khô sạch vỗ nhẹ để thấm hút sạch nước.

Bước 2: Chuẩn bị thuốc

Kiểm tra hạn sử dụng và sự lành lặn của bao bì để tránh thuốc bị hư hỏng. Tháo bỏ bao bì của thuốc. Kiểm tra cây đưa đã được chứa kem hoặc gắn viên nén vào chưa. Đối với dạng thuốc đã được chuẩn bị sẵn trong dụng cụ bôi, có thể bỏ qua bước này.

Nếu chưa hãy dùng ngón cái và trỏ để giữ cây đưa. Dùng tay còn lại đặt kem hoặc viên nén lên đầu dụng cụ. Đảm bảo thuốc được gắn chặt vào cây đưa. Đối với thuốc dang kem, bóp ống kem để có liều lượng phù hợp chứa trong dụng cụ bôi. Sau đó tháo ống để dành cho lần tiếp theo. Trên dụng cụ bôi thường có dấu hiệu cho biết lượng thuốc (ví dụ: 1 gram, 2 gram…)

Bước 3: Chuẩn bị tư thế đặt thuốc

Bạn có thể lựa chọn tư thế nằm hoặc đứng để đặt thuốc. Nằm ngửa co đầu gối hoặc đứng với tư thế  một chân nâng lên đưa ra ngoài. Hai chân dang rộng bằng vai. Cả hai tư thế này sẽ giúp bạn tiếp cận cửa âm đạo dễ dàng hơn, giúp bạn đưa thuốc vào dễ dàng hơn.

Bước 4: Đưa thuốc vào âm đạo

Mở môi âm hộ. Dùng tay không thuận để tách môi âm hộ, giúp làm lộ âm đạo. Sử dụng tay thuận để đặt thuốc vào cửa âm đạo.

Mặc dù ban đầu có vẻ khó khăn nhưng hãy cố gắng thư giãn. Bạn sẽ mất một chút thời gian để làm quen. Đẩy viên đạn vào âm đạo bằng dụng cụ bôi vào hoặc dùng ngón trỏ để đưa thuốc đạn vào âm đạo (nếu không có dụng cụ đưa). Đẩy đi xa nhất có thể để thuốc nằm trong âm đạo. Nếu bạn đang sử dụng thuốc bôi, hãy đẩy pít-tông để tất cả thuốc được đưa vào trong.

Bước 5: Làm sạch hoặc vứt bỏ dụng cụ bôi thuốc

Lấy dụng cụ bôi ra và rửa sạch bằng nước và xà phòng nhẹ nhàng nếu có thể tái sử dụng. Hoặc bạn hãy vứt bỏ nếu không thể tái sử dụng dụng cụ; sau đó rửa sạch và lau khô tay. Có thể mất đến một giờ để thuốc đạn tan hoàn toàn. Trong thời gian này, việc đi lại có thể gây rò rỉ thuốc.

Lưu ý để sử dụng thuốc đặt chữa viêm âm đạo đạt hiệu quả

1. Bảo quản thuốc ở nhiệt độ phòng

Thuốc viên đạn dùng để đặt âm đạo thường làm từ chất béo hoặc polyme hòa tan trong nước. Do đó chúng sẽ tan ra trong môi trường âm đạo. Để ngăn thuốc bị chảy trước khi sử dụng, hãy bảo quản ở nhiệt độ phòng. Tránh để nơi có nhiệt độ quá nóng hoặc ánh nắng trực tiếp. Có thể bảo quản lạnh nếu cần thiết.

2. Sử dụng thuốc đặt âm đạo ngay cả trong kỳ kinh nguyệt

Nếu bắt đầu hành kinh, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ về việc sử dụng thuốc. Thông thường bạn vẫn có thể tiếp tục sử dụng thuốc theo chỉ định. Chỉ cần đảm bảo giữ vệ sinh và không sử dụng tampon, thay vào đó là dùng băng vệ sinh.

Nếu quên sử dụng, hãy đặt thuốc vào đúng thời gian lịch trình tiếp theo. Không nên sử dụng hai liều cùng một lúc.

3. Sử dụng thuốc vào ban đêm

Vì thuốc viên đạn sẽ tiết ra dịch khi tan trong âm đạo. Do đó bạn nên đặt thuốc vào buổi tối trước khi đi ngủ. Nếu cần sử dụng chúng vào ban ngày, hãy cân nhắc việc đeo băng vệ sinh để tránh sự rò rỉ. Tuy nhiên không nên sử dụng tampon vì sẽ gây thấm hút thuốc nhanh và làm giảm tác dụng của thuốc. Tampon cũng sẽ gây kích ứng thành âm đạo.

4. Luôn chú ý các phản ứng phụ nếu có

Các tác dụng phụ khi sử dụng các loại thuốc có thể khác nhau. Hầu hết các tác dụng phụ ít gây hại, tuy nhiên có thể gặp một số triệu chứng sau:

• Khó chịu ở vùng âm đạo.
• Khô âm đạo.
• Nóng, châm chích.
• Chảy dịch vùng âm đạo khi thuốc tan.

5. Liên hệ với bác sĩ khi gặp các dấu hiệu bất thường

Bất cứ khi nào nhận thấy các dấu hiệu bất thường hoặc dị ứng như: sưng, ngứa, nổi mề đay, tức ngực… hãy nhanh chóng liên hệ với bác sĩ. Nếu có bất cứ trục trặc trong quá trình sử dụng hay những thắc mắc nào hãy liên hệ trực tiếp với bác sĩ để được hướng dẫn chính xác.

Trên đây là thông tin về một số thuốc đặt chữa viêm âm đạo, cũng như cách đặt thuốc viêm âm đạo. Tình trạng viêm âm đạo có thể được điều trị bằng cách đặt thuốc viên hoặc thuốc bôi. Để thuốc đạt hiệu quả phải tuân theo đúng hướng dẫn của nhà sản xuất và bác sĩ. Khi nhận thấy có bất cứ dấu hiệu bất thường, ngưng sử dụng thuốc và nhanh chóng liên hệ với bác sĩ để được tư vấn kịp thời.