Chỉ số đường huyết sau ăn 2 giờ là gì và câu trả lời từ chuyên gia y tế

Theo Hiệp hội Đái tháo đường Hoa Kỳ, trung bình mỗi năm có 88 triệu người Mỹ có nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường. Bên cạnh đó, có đến 1,5 triệu ca mắc bệnh đái tháo đường mới hằng năm. Hai con số này đã cho ta thấy tầm quan trọng của chỉ số đường huyết. Bạn đã biết gì về chỉ số đường huyết? Chỉ số đường huyết sau ăn 2 giờ là gì? Hãy cùng Bác sĩ Vũ Thành Đô cập nhật ngay câu trả lời trong bài viết này nhé. 

Chỉ số đường huyết là gì?

Cơ thể có khả năng chuyển đổi thức ăn thành glucose, một chất đường có cấu trúc đơn giản. Đây được xem là năng lượng dinh dưỡng của các cơ quan. Lượng đường huyết như một thước đo đánh giá mức độ sử dụng glucose hiệu quả không. Chỉ số đường huyết thay đổi trong ngày. Tuy vậy, hai chất quan trọng đảm bảo đường huyết trong phạm vi ổn định. Đó là insulin và glucagon.

Vì thế, cơ thể có thể duy trì đường huyết ổn định, đặc biệt là chỉ số đường huyết sau ăn 2 giờ.

Cơ chế chuyển hóa đường huyết sau 2 giờ

Thức ăn sau khi vào cơ thể chưa được sử dụng ngay. Thức ăn cần được chuyển hóa mới có thể sử dụng. Chúng sẽ được phân hủy tại đường tiêu hóa. Sau đó các chất dinh dưỡng hình thành nên  glucose cùng các hợp chất khác. Glucose đi vào máu. Lúc này tế bào beta tụy giải phóng insulin. Insulin điều tiết đường vào các tế bào ở từng cơ quan để sử dụng. Chính vì thế, chỉ số đường huyết sau ăn 2 giờ thường tăng cao hơn nhưng vẫn trong ngưỡng.

Song song với quá trình này, lượng insulin tăng đột biến sẽ là tín hiệu cho gan. Gan đồng thời sẽ hấp thụ glucose và chuyển chúng dưới dạng dự trữ gọi là glycogen.

Mức đường huyết lý tưởng là bao nhiêu?

Ở những người không mắc bất kỳ bệnh đái tháo đường nào, đường huyết lý tưởng là từ 70 đến 130 mg/dL. Chỉ số này sẽ dao động tùy thuộc vào thời gian đo trong ngày. Đồng thời, nó còn phụ thuộc vào khoảng cách thời gian ăn lần cuối là khi nào. Mức đường huyết an toàn theo Hiệp hội Đái Tháo Đường Hoa Kỳ – ADA như sau:

• Đường huyết lúc đói ( buổi sáng, khi ngủ dậy): dưới 100 mg/ dL.
• Đường huyết một tiếng sau bữa ăn: 90 đến 130 mg/dL.
• Đường huyết hai giờ sau bữa ăn có chỉ số:  90 đến 110 mg/dL.
• Đường huyết năm tiếng sau bữa ăn:  70 đến 90 mg/dL.

Một tip nhỏ dành cho những chỉ số đo có đơn vị là mmol/L. Bạn chỉ cần chia con số đó cho 18 để đổi thành mg/dL.

Bên cạnh đó, người ta còn đưa ra một số cảnh báo về mức đường huyết về nguy cơ bệnh lý:

• Chỉ số đường huyết sau ăn 2 giờ: 140 đến 199 mg/dL. Khi ở chỉ số này, bạn có thể đang có  tình trạng tiền đái tháo đường.
• Đường huyết hai tiếng sau bữa ăn: từ 200 mg/dL trở lên. Đây là ngưỡng chẩn đoán bệnh đái tháo đường theo ADA.

Làm gì nếu chỉ số đường huyết ra khỏi ngưỡng an toàn?

Một thống kê năm 2018 cho thấy có 34,2 triệu người Mỹ mắc Đái tháo đường. Trong đó có đến 7,3 triệu người không biết bản thân đã mắc bệnh. Bởi lẽ đái tháo đường là một bệnh nội tiết âm thầm và nguy hiểm. Chính vì lẽ đó, việc phòng ngừa bệnh được đặt lên trên hết. Bạn cần kiểm soát chỉ số này trước khi chúng tiến triển thành bệnh lý.

Khi chỉ số đường huyết sau ăn 2 giờ hạ thấp

Nếu bạn có dấu hiệu run rẩy, đổ mồ hôi, cảm thấy đói; rất có thể bạn đang hạ đường huyết. Bạn nên thực hiện ngay một trong những gợi ý sau:

• Uống 1 cốc đường, hay nước trái cây và các loại nước ngọt sẵn có.
• Ngậm kẹo.
• Ăn vài lát bánh quy hay bánh ngọt sẵn có.
• Ngoài ra có thể dùng bất kỳ loại đường nào có sẵn.

Sau đó 15 phút, nếu tình trạng cải thiện, bạn tiếp tục thực hiện những biện pháp trên và đo đường huyết. Nếu chỉ số đường huyết sau ăn 2 giờ trên 70mg/dl, bạn có thể ăn nhẹ và nghỉ ngơi tại nhà. Nếu tình trạng vẫn không cải thiện, bạn nên nhờ người thân đưa đến bệnh viện ngay.

Nếu bạn có đường huyết thấp mà không có biểu hiện gì là một dấu hiệu bất thường. Bạn nên kiểm tra lượng đường huyết thường xuyên hơn. Đồng thời bạn cần khám bác sỹ ngay. Tình trạng này phải được điều trị ngay. Vì đường huyết thấp sẽ làm não bộ hoạt động kém. Tình trạng này đặc biệt nguy hiểm khi lái xe hay hoạt động tại công trình.

Khi chỉ số đường huyết sau ăn 2 giờ tăng cao

Ở những người khỏe mạnh, đường tăng cao trong máu như một độc chất. Đường cao sẽ ảnh hưởng hoạt động của các cơ quan như tim mạch, thần kinh võng mạc, thận,…Chỉ số đường huyết sau ăn 2 giờ tăng cao. Gan lúc này bắt đầu phân hủy chất béo khi không còn đủ insulin trong máu. Chất đó gọi là ceton. Ceton đưa đường vào tế bào.

Tình trạng tăng đường huyết hầu như không cấp tính và không gây nguy hiểm tính mạng. Tuy vậy, nó sẽ hình thành bệnh lý đái tháo đường. Nếu đã được chẩn đoán bệnh mà đường của bạn vẫn cao, có thể gây hôn mê. Vì thế bạn nên kiểm soát đường huyết trước khi quá muộn.

Giải pháp kiểm soát đường huyết tăng cao

Những phương pháp kiểm soát đường huyết:

• Tập thể dục đều đặn. Đây là cách hạ chỉ số đường huyết sau ăn 2 giờ hiệu quả ở người khỏe mạnh. Song song đó, hoạt động này giúp ta năng động hơn, đầu óc thư thái hơn. Tuy nhiên, có một lưu ý rất quan trọng rằng không tập thể dục nếu có ceton trong nước tiểu. Bởi lẽ, điều này làm lượng đường trong máu sẽ tăng cao.
• Thường xuyên kiểm tra chỉ số đường huyết.
• Ăn uống hợp lý.
• Quản lý khẩu phần ăn sẽ đẩy lùi sự quá tải đường. Tăng cường rau cải trong bữa ăn. Đồng thời, cân đối lượng tinh bột ăn vào như: cơm, bột, các loại khoai,… Chỉ số đường huyết sau ăn 2 giờ vẫn cung cấp đủ năng lượng nếu ăn uống khoa học.
• Cuối cùng, bạn nên khám sức khỏe ngay khi có bất kì bất thường đường huyết nào.

Có lẽ chỉ số đường huyết sau ăn 2h là một trong những chỉ số đường huyết chính xác nhất. Chỉ số này cho ta cái nhìn trực quan về trạng thái chuyển hóa của cơ thể. Đồng thời chỉ số này cũng giúp ta ý thức được những nguy cơ bệnh lý. Cần ngay lập tức có những biện pháp nếu chỉ số đường huyết hạ thấp dưới ngưỡng. Việc kiểm soát đường huyết cao mỗi ngày sẽ ngăn ngừa bệnh đái tháo đường.