Dấu hiệu ung thư da mà bạn nên biết
Nội dung bài viết
Tại Mỹ, loại ung thư phổ biến nhất chính là ung thư da. Tuy nhiên tại Việt Nam, mọi người dường như chưa thật sự coi trọng căn bệnh này. Nhiều người không hề để ý phòng tránh và thăm khám định kỳ để phát hiện sớm loại ung thư này. Hãy cùng Thạc sĩ, Bác sĩ Phan Lương Huy tìm hiểu những thông tin cơ bản về căn bệnh ung thư da, đặc biệt là những dấu hiệu ung thư da trong bài viết sau đây.
Tổng quan về ung thư da
1. Các dạng ung thư da
Có 3 dạng ung thư da phổ biến nhất, bao gồm: ung thư tế bào đáy, ung thư tế bào vảy, ung thư tế bào sắc tố.
Ngoài ra còn có các loại ung thư da khác hiếm gặp hơn, bao gồm: Ung thư Kaposi, u tế bào Merkel, ung thư biểu mô tuyến bã,…
Trong đó, dạng ung thư da nguy hiểm nhất chính là ung thư tế bào hắc tố.
2. Nguyên nhân ung thư da
Nguyên nhân chính gây nên ung thư da chính là việc tiếp xúc quá mức với tia UV từ ánh nắng mặt trời. Tuy nhiên, tiếp xúc trực tiếp ánh nắng mặt trời không giải thích được những loại ung thư da phát triển trên những vùng da không tiếp xúc với ánh nắng. Điều này chỉ ra rằng có những yếu tố nguy cơ khác góp phần gia tăng nguy cơ bị ung thư da của bạn.
3. Ai dễ bị ung thư da hơn?
Nước da trắng
Bất kỳ ai, không phân biệt màu da, đều có thể bị ung thư da. Tuy nhiên, có ít sắc tố (melanin) trong da của bạn sẽ giảm khả năng bảo vệ khỏi tổn thương từ tia UV hơn. Nếu bạn có mái tóc vàng hoặc đỏ và đôi mắt sáng màu. Và bạn dễ bị tàn nhang hoặc cháy nắng, bạn có nhiều khả năng bị ung thư da hơn là người có làn da sẫm màu.
Tiền sử bỏng nắng
Từng bị vết cháy nắng phồng rộp khi còn nhỏ sẽ làm tăng nguy cơ ung thư da khi trưởng thành.
Cháy nắng ở tuổi trưởng thành cũng là một yếu tố nguy cơ của ung thư da.
Phơi nắng quá nhiều
Bất kỳ ai dành nhiều thời gian dưới ánh nắng mặt trời đều có thể bị ung thư da. Đặc biệt nếu da không được bảo vệ bởi kem chống nắng hoặc che chắn. Việc làm da rám nắng, bao gồm dùng đèn và giường nhuộm da, cũng khiến bạn có nguy cơ mắc ung thư da. Da rám nắng là phản ứng tổn thương đối với bức xạ UV quá mức.
Khí hậu nắng nóng
Sống ở vùng khí hậu ấm áp, nhiều nắng sẽ tiếp xúc nhiều ánh sáng mặt trời hơn.
Nốt ruồi
Người có nhiều nốt ruồi hoặc nốt ruồi bất thường có nguy cơ ung thư da cao hơn. Nốt ruồi bất thường kích thước lớn hơn và hình dáng khác với nốt ruồi bình thường. Chúng có nhiều khả năng trở thành ung thư hơn. Nếu có tiền sử nốt ruồi bất thường, theo dõi thường xuyên để kịp thời phát hiện thay đổi.
Tổn thương da tiền ung thư
Người bị tổn thương da dày sừng quang hóa (actinic keratosis) có thể tăng nguy cơ ung thư da. Những vùng da tiền ung thư xuất hiện dạng mảng sần sùi, có vảy màu nâu đến hồng đậm. Phổ biến nhất trên mặt, đầu và bàn tay ở người da trắng bị tổn thương do ánh nắng.
Tiền sử gia đình bị ung thư da
Nếu cha mẹ hoặc anh chị em bị ung thư da, bạn có thể tăng nguy cơ mắc bệnh.
Tiền sử cá nhân của bệnh ung thư da
Nếu đã phát triển ung thư da một lần, sẽ có nguy cơ tái phát bệnh.
Hệ thống miễn dịch suy yếu
Người có hệ thống miễn dịch suy yếu có nguy cơ phát triển ung thư da cao hơn. Bao gồm:
- Bệnh nhân HIV/AIDS.
- Dùng thuốc ức chế miễn dịch sau cấy ghép nội tạng.
Tiếp xúc với bức xạ
Những người nhận các liệu pháp điều trị bằng các tia bức xạ để giải quyết các vấn đề da như chàm da và mụn trứng cá có thể tăng nguy cơ ung thư da, đặc biệt là ung thư biểu mô tế bào đáy.
Tiếp xúc với một số chất
Tiếp xúc với một số chất, chẳng hạn như thạch tín (asen), có thể làm tăng nguy cơ ung thư da.
Dấu hiệu ung thư da
Các dạng ung thư da khác nhau sẽ có những dấu hiệu ung thư da khác nhau. Chúng ta cần phải để ý, quan tâm đến những biểu hiện của ung thư da để có thể phát hiện sớm nếu không may mắc bệnh.
Ung thư biểu mô tế bào đáy
Ung thư biểu mô tế bào đáy thường xảy ra ở những vùng cơ thể tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, chẳng hạn như cổ hoặc mặt của bạn.
Những dấu hiệu ung thư da thường gặp của loại ung thư này bao gồm:
- Vùng da của bạn bị sưng lên như hạt ngọc trai.
- Xuất hiện tổn thương da có bề mặt bằng phẳng, có màu thịt tươi hoặc màu nâu, giống như vết sẹo.
- Xuất hiện vết thương lở loét hoặc chảy máu tái đi tái lại.
Ung thư biểu mô tế bào vảy
Thông thường, ung thư biểu mô tế bào vảy xảy ra trên các vùng da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời của cơ thể. Chẳng hạn như mặt, tai và bàn tay. Tuy nhiên, những người có làn da sẫm màu có nhiều khả năng phát triển ung thư biểu mô tế bào vảy ở những vùng không thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.
Ung thư biểu mô tế bào vảy có những dấu hiệu ung thư da khá đặc trưng:
- Xuất hiện những nốt màu đỏ, mật độ chắc.
- Xuất hiện một tổn thương tương đối bằng phẳng với bề mặt da và đóng vảy.
Dấu hiệu ung thư tế bào hắc tố
Ung thư tế bào hắc tố có thể phát triển ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể bạn. Nó có thể xuất hiện ở vùng da bình thường hoặc ở trên nốt ruồi. Đối với đàn ông, ung thư tế bào hắc tố thường xuất hiện trên mặt hoặc thân mình. Ở phụ nữ, loại ung thư này thường phát triển ở cẳng chân. Ở cả nam và nữ, ung thư tế bào hắc tố có thể phát triển ở vùng da không tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.
Ung thư tế bào hắc tố có thể ảnh hưởng đến những người thuộc bất kỳ màu da nào. Ở những người có tông màu da sẫm hơn, ung thư tế bào hắc tố có xu hướng xuất hiện trên lòng bàn tay hoặc lòng bàn chân, hoặc dưới móng tay hoặc móng chân.
Các dấu hiệu ung thư da của loại ung thư này bao gồm:
- Một mảng da lớn màu nâu với các đốm sẫm màu hơn.
- Một nốt ruồi có sự thay đổi về màu sắc, kích thước, cảm giác trên da hoặc chảy máu tại vị trí nốt ruồi.
- Một tổn thương nhỏ với đường viền không đều và có các màu sắc bất thường bao gồm đỏ, hồng, trắng, xanh lam hoặc xanh đen.
- Một tổn thương đau đớn, ngứa hoặc bỏng rát.
- Tổn thương sẫm màu trên lòng bàn tay, lòng bàn chân, đầu ngón tay hoặc ngón chân hoặc trên niêm mạc ở miệng, mũi, âm đạo hoặc hậu môn của bạn.
Kaposi sarcoma
Dạng ung thư da hiếm gặp này phát triển trong các mạch máu của da. Dấu hiệu ung thư da của dạng này là các mảng màu đỏ hoặc tím trên da hoặc niêm mạc.
Kaposi sarcoma chủ yếu xảy ra ở những người có hệ thống miễn dịch suy yếu. Chẳng hạn như những người bị AIDS hoặc những người dùng thuốc ức chế miễn dịch, chẳng hạn như những người đã cấy ghép nội tạng.
Ung thư biểu mô tế bào Merkel
Ung thư biểu mô tế bào Merkel có dấu hiệu ung thư da là các nốt cứng, bóng xuất hiện trên hoặc ngay bên dưới da và trong các nang lông.
Ung thư biểu mô tế bào Merkel thường được tìm thấy trên đầu, cổ và thân mình.
Ung thư biểu mô tuyến bã
Dạng ung thư da này thường bắt nguồn từ các tuyến dầu trên da.
Ung thư biểu mô tuyến bã có dấu hiệu ung thư da là các nốt cứng, không đau. Những nốt này có thể phát triển ở bất cứ đâu, nhưng hầu hết xảy ra trên mí mắt, nơi chúng thường bị nhầm với các vấn đề về mí mắt khác.
Khi nào cần đến gặp bác sĩ?
Hãy đến gặp bác sĩ nếu bạn nhận thấy bất kỳ thay đổi nào trên da khiến bạn lo lắng. Mặc dù không phải tất cả các thay đổi về da đều là dấu hiệu ung thư da. Bác sĩ sẽ thăm khám và tiến hành các xét nghiệm cần thiết kết luận chính xác rằng những thay đổi trên da của bạn có thật sự nghi ngờ ung thư da không.
Cách phòng ngừa ung thư da
- Tránh hoạt động ngoài trời vào thời điểm ánh mặt trời gay gắt.
- Sử dụng kem chống nắng hằng ngày. Nhiều người, đặc biệt là đàn ông rất ngại ngùng trong việc sử dụng kem chống nắng. Tuy nhiên, đây là một thói quen rất cần thiết để bảo vệ làn da nói chung và phòng ngừa bệnh ung thư da nói riêng.
- Mặc đồ bảo vệ che chắn cho da.
- Không sử dụng đèn hoặc giường nhuộm da nâu.
- Tìm hiểu xem các loại thuốc bạn sử dụng có tăng độ nhạy cảm của da với ánh nắng hay không. Nếu có, hãy gia tăng các biện pháp bảo vệ da của bạn.
- Thăm khám da định kỳ và báo với bác sĩ những thay đổi đáng ngờ trên da của bạn.
Sau khi cùng nhau tìm hiểu các thông tin cơ bản về ung thư da, đặc biệt là những dấu hiệu ung thư da. Qua bài viết này, hy vọng các bạn sẽ thường xuyên để ý, quan sát làn da của mình. Đồng thời mỗi người chúng ta nhận thức rõ về tính nghiêm trọng và nguy hiểm của căn bệnh này, để có những biện pháp bảo vệ thích hợp cho bản thân mình và đến thăm khám bác sĩ định kỳ để tầm soát và phát hiện sớm căn bệnh này và có những liệu trình điều trị thích hợp.
Nguồn tham khảo / Source
Trang tin y tế YouMed chỉ sử dụng các nguồn tham khảo có độ uy tín cao, các tổ chức y dược, học thuật chính thống, tài liệu từ các cơ quan chính phủ để hỗ trợ các thông tin trong bài viết của chúng tôi. Tìm hiểu về Quy trình biên tập để hiểu rõ hơn cách chúng tôi đảm bảo nội dung luôn chính xác, minh bạch và tin cậy.
-
Skin cancerhttps://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/skin-cancer/symptoms-causes/syc-20377605
Ngày tham khảo: 13/06/2023