Hội chứng Reye là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Bạn đọc thân mến, có thể nói, hội chứng Reye là một hội chứng hiếm gặp nhưng rất nguy hiểm. Hội chứng Reye có thể gây ra những ảnh hưởng nặng nề lên gan – não. Đây là hội chứng chủ yếu xuất hiện ở trẻ em sau khi hồi phục sau khi nhiễm virus cấp tính. Vì tính chất nguy hiểm của nó nên việc bạn đọc  được trang bị những thông tin cơ bản của hội chứng là vô cùng quan trọng. Hãy cùng tìm hiểu nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị và phòng ngừa hội chứng Reye trong bài viết sau đây của Bác sĩ Nguyễn Thanh Xuân nhé!

1. Hội chứng Reye là gì?

Hội chứng Reye là hội chứng gây tổn thương não – gan, gây phù não – gan. Mặc dù nó có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng nó thường được thấy ở trẻ em. Như đã nói, đây là hội chứng chủ yếu xuất hiện ở trẻ em sau khi hồi phục sau khi nhiễm virus cấp tính. Đặc biệt là sau các bệnh cúm và thủy đậu.

Các dấu hiệu và triệu chứng như lú lẫn, co giật và mất ý thức cần điều trị khẩn cấp. Chẩn đoán và điều trị sớm hội chứng Reye có thể cứu sống trẻ.

Aspirin được cho là có liên quan đến hội chứng Reye. Vì vậy, hãy thận trọng khi kê đơn aspirin cho trẻ em hoặc thanh thiếu niên khi bị sốt hoặc đau. Mặc dù aspirin được chấp thuận sử dụng cho trẻ lớn hơn 3 tuổi. Trẻ em và thanh thiếu niên đang hồi phục sau khi bị thủy đậu hoặc các triệu chứng giống như cúm không nên dùng aspirin.

Vì vậy, để điều trị sốt hoặc đau, hãy cân nhắc cho trẻ em những loại thuốc khác aspirin. Ví dụ như acetaminophen hoặc ibuprofen như một cách thay thế an toàn hơn cho aspirin.

2. Các triệu chứng của hội chứng Reye

Các dấu hiệu và triệu chứng của hội chứng Reye thường xuất hiện khoảng ba đến năm ngày sau khi nhiễm virus. Chẳng hạn như virus cúm hoặc thủy đậu, hoặc nhiễm trùng đường hô hấp trên.

Các dấu hiệu, triệu chứng khởi đầu

Đối với trẻ nhỏ hơn 2 tuổi, các dấu hiệu đầu tiên của hội chứng Reye có thể bao gồm:

• Tiêu chảy.
• Thở nhanh.

Đối với trẻ lớn và thanh thiếu niên, các dấu hiệu và triệu chứng sớm có thể bao gồm:

• Nôn ói dai dẳng.
• Buồn ngủ bất thường hoặc sự thờ ơ.

Dấu hiệu và triệu chứng khác

Khi tình trạng tiến triển, các dấu hiệu và triệu chứng có thể trở nên nghiêm trọng hơn, bao gồm:

• Dễ bị kích thích, những hành vi gây hấn.
• Lú lẫn, mất phương hướng hoặc ảo giác.
• Yếu hoặc liệt ở tay và chân.
• Co giật.
• Sự thờ ơ quá mức.
• Giảm mức độ ý thức.

Những dấu hiệu và triệu chứng này cần điều trị khẩn cấp.

Trong hội chứng Reye, mức độ đường huyết trẻ thường giảm trong khi nồng độ amoniac và axit trong máu tăng. Đồng thời, gan có thể sưng lên và lắng đọng mỡ. Não của trẻ cũng có thể bị phù não, có thể gây co giật hoặc mất ý thức.

Khi nào cần đi khám bác sĩ

Chẩn đoán và điều trị sớm hội chứng Reye có thể cứu sống trẻ em. Nếu bạn nghi ngờ rằng con bạn mắc hội chứng Reye, điều quan trọng là phải hành động nhanh chóng.

Tìm kiếm sự trợ giúp y tế khẩn cấp nếu con bạn có những dấu hiệu triệu chứng sau:

• Co giật.
• Mất ý thức.

Cần đưa con đi khám bác sĩ nếu con bạn trải qua những điều sau đây khi bị cúm hoặc thủy đậu:

• Nôn mửa liên tục.
• Trở nên buồn ngủ bất thường hoặc thờ ơ.
• Thay đổi hành vi đột ngột.

3. Nguyên nhân của hội chứng Reye là gì?

Cho đến nay, nguyên nhân chính xác của hội chứng Reye vẫn chưa được biết. Mặc dù một số yếu tố có thể đóng vai trò trong sự phát triển của hội chứng này.

Có bằng chứng mạnh mẽ cho thấy rằng hội chứng Reye có thể được kích hoạt khi điều trị nhiễm virus bằng aspirin. Bệnh dường như xảy ra ở trẻ em và thanh thiếu niên bị rối loạn oxy hóa axit béo. Đây là một loại rối loạn chuyển hóa khiến cơ thể không thể phân hủy axit béo. Các loại thuốc không kê đơn khác cũng có thể chứa salicylat tương tự như các loại thuốc có trong aspirin. Những sản phẩm này không nên dùng cho trẻ em có thể đã hoặc đang bị nhiễm virus. Chúng cũng nên tránh trong vài tuần sau khi con bạn đã được tiêm vắc-xin thủy đậu.

Ngoài ra, việc tiếp xúc với một số hóa chất như chất làm loãng sơn, thuốc trừ sâu hoặc thuốc diệt cỏ có thể góp phần vào sự phát triển của hội chứng Reye.

4. Yếu tố nguy cơ của hội chứng Reye

Các yếu tố sau – thường là khi chúng xuất hiện cùng nhau – có thể làm tăng nguy cơ phát triển hội chứng Reye của con bạn:

• Sử dụng aspirin để điều trị nhiễm virus. Ví dụ: cúm, thủy đậu hoặc nhiễm trùng đường hô hấp trên.
• Có một rối loạn oxy hóa axit béo cơ bản.

5. Biến chứng của hội chứng Reye

Hầu hết trẻ em và thanh thiếu niên mắc hội chứng Reye đều sống sót. Mặc dù mức độ tổn thương não vĩnh viễn khác nhau là có thể xảy ra.

Nếu không được chẩn đoán và điều trị đúng cách, hội chứng Reye có thể gây tử vong trong vài ngày.

6. Các biện pháp chẩn đoán hội chứng Reye

Để chẩn đoán hội chứng Reye, việc hỏi bệnh sử và thăm khám lâm sàng là không thể thiếu. Bên cạnh đó, cần làm thêm những xét nghiệm cận lâm sàng để củng cố chẩn đoán.

Không có một xét nghiệm đặc hiệu nào cho hội chứng Reye. Tuy nhiên, những thông tin từ các xét nghiệm là rất hữu ích. Một số xét nghiệm thường được thực hiện:

• Xét nghiệm máu, xét nghiệm nước tiểu.
• Những xét nghiệm kiểm tra các rối loạn oxy hóa axit béo, các rối loạn chuyển hóa.
• Chọc dò tủy sống: giúp chẩn đoán phân biệt với các bệnh lý thần kinh trung ương có dấu hiệu và triệu chứng tương tự. Ví dụ như viêm màng não hoặc viêm não. Bác sĩ cần lấy một mẫu nhỏ dịch não tủy. Sau đó, nó được đến phòng thí nghiệm để phân tích.
• Sinh thiết gan: Sinh thiết gan có thể giúp bác sĩ xác định hoặc loại trừ các tình trạng khác có thể ảnh hưởng đến gan. Trong sinh thiết gan, một cây kim được luồn qua da ở phía trên vùng bụng bên phải và vào gan. Một mẫu mô gan nhỏ được lấy ra và gửi đến phòng thí nghiệm để phân tích.
• Sinh thiết da: phương pháp này để kiểm tra rối loạn quá trình oxy hóa axit béo hoặc rối loạn chuyển hóa.
• Chụp cắt lớp vi tính (CT) hoặc chụp cộng hưởng từ (MRI). Chụp CT hoặc MRI đầu có thể giúp bác sĩ xác định hoặc loại trừ các nguyên nhân khác làm thay đổi hành vi hoặc sự tỉnh táo.

7. Điều trị hội chứng Reye

Bạn biết đó, hội chứng Reye là một tình trạng nghiêm trọng và có thể là một cấp cứu y tế. Vì vậy điều trị sớm là điều cần thiết. Cần phải nhập viện để điều trị hội chứng này. Trong trường hợp nghiêm trọng, người bệnh có thể cần được  điều trị tại phòng hồi sức tích cực.

Hiện nay, không có cách chữa trị cho hội chứng Reye. Vì vậy điều trị cho hội chứng này bao gồm những điều trị hỗ trợ, tập trung vào việc giảm các triệu chứng và biến chứng.

Các bác sĩ sẽ đảm bảo cơ thể trẻ đủ nước và duy trì cân bằng chất điện giải. Họ sẽ đánh giá tình trạng tim và phổi và chức năng gan sẽ được theo dõi cẩn thận. Trẻ bị co giật sẽ được cho dùng thuốc thích hợp để kiểm soát chúng và tác dụng phụ của chúng.

Các loại thuốc thường được sử dụng để điều trị hội chứng Reye, bao gồm:

• Insulin để tăng chuyển hóa glucose.
• Corticosteroid để giảm phù não.
• Thuốc lợi tiểu để loại bỏ chất dịch dư thừa.
• Thuốc để ngăn ngừa xuất huyết: xuất huyết do bất thường ở gan. Có thể cần điều trị bằng vitamin K, huyết tương và tiểu cầu.

Trong trường hợp nghiêm trọng, có thể cần sử dụng máy thở nếu các nhịp thở của trẻ không hiệu quả hoặc quá chậm.

Hội chứng Reye được chẩn đoán càng sớm thì tiên lượng càng tốt. Nếu tiến triển đến giai đoạn muộn của hội chứng, người bệnh có thể bị tổn thương não vĩnh viễn.

8. Cách phòng ngừa hội chứng Reye

Hội chứng Reye đã trở nên ít phổ biến hơn. Điều này là do các bác sĩ và cha mẹ không còn thường xuyên cho trẻ dùng aspirin nữa.

Hãy thận trọng khi dùng aspirin cho trẻ em hoặc thanh thiếu niên. Đặc biệt, nếu chúng đang hồi phục sau khi bị thủy đậu hoặc cúm, không dùng aspirin cho trẻ. Điều này bao gồm các loại thuốc aspirin và các loại thuốc có chứa aspirin.

Trẻ bị rối loạn oxy hóa axit béo đã biết không nên dùng aspirin hoặc các sản phẩm có chứa aspirin.

Luôn luôn kiểm tra nhãn trước khi bạn cho trẻ uống thuốc. Đôi khi aspirin cũng có tên khác, chẳng hạn như:

• Axit acetylsalicylic.
• Acetylsalicylate.
• Axit salicylic.
• Salicylate.

Để điều trị sốt hoặc đau liên quan đến cúm, thủy đậu hoặc bệnh do virus khác, hãy cân nhắc cho trẻ uống acetaminophen hoặc ibuprofen. Tuy nhiên, hãy chắc chắn chỉ sử dụng số lượng thuốc trong khoảng được đề nghị. Quá nhiều acetaminophen có thể làm hỏng gan. Nếu con bạn bị đau hoặc sốt không giảm khi dùng acetaminophen, hãy đi khám bác sĩ.

Tuy nhiên, có một cảnh báo cho việc sử dụng aspirin. Đó là một số trẻ mắc một số bệnh mãn tính, chẳng hạn như bệnh Kawasaki, có thể cần điều trị lâu dài bằng thuốc có chứa aspirin.

Nếu con bạn cần điều trị bằng aspirin, hãy đảm bảo trẻ được tiêm ngừa vắc-xin thủy đậu và vắc-xin cúm hàng năm. Tránh hai bệnh do virus này có thể giúp ngăn ngừa hội chứng Reye.

Những thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo không thể thay thế được sự thăm khám và chẩn đoán của bác sĩ.

Tóm lại, hội chứng Reye là một hội chứng hiếm gặp nhưng rất nguy hiểm. Bệnh cần được chẩn đoán và điều trị sớm. Hội chứng Reye có thể phòng ngừa được. Hãy thận trọng khi dùng aspirin cho trẻ em hoặc thanh thiếu niên. Đặc biệt, nếu chúng đang hồi phục sau khi bị thủy đậu hoặc cúm, không dùng aspirin cho trẻ. Hy vọng bài viết đã cung cấp được những thông tin hữu ích về nguyên nhân, triệu chứng, điều trị và phòng ngừa hội chứng Reye. Hãy luôn đồng hành cùng YouMed trong những bài viết tiếp theo nhé!

Não bộ con người rất phức tạp và kì diệu. Hiện nay các nhà khoa học vẫn chưa hoàn toàn hiểu rõ về bộ não. Cách nó hoạt động, hình thành nhân cách, tâm lý con người, các hiện tượng tâm lý kì là. Trong bài viết này chúng ta cùng tìm hiểu về Hội chứng Stockholm.