Lỗ chân lông to: Nguyên nhân và cách điều trị

Hiện nay khi mà chất lượng cuộc sống và nền kinh tế nói chung ngày càng được nâng cao, dẫn đến mọi người thường xuyên chú ý đến vẻ bề ngoài của mình. Lỗ chân lông to là một vấn đề phổ biến, tuy không gây nguy hiểm nhưng lại làm rất nhiều chị em than phiền và lo lắng. Do đó bạn hãy cùng Bác sĩ Hoàng Trung Hiếu tìm hiểu về nguyên nhân, cơ chế và các biện pháp điều trị cho tình trạng này nhé.

Lỗ chân lông to là gì?

Tổng quan về cấu tạo của da

Da là cơ quan bao bọc toàn bộ lớp bên ngoài của một cơ thể, nó được xem là cơ quan lớn nhất khi chiếm khoảng 15% trọng lượng của cơ thể. Trên bề mặt da chứa hàng triệu lỗ chân lông, ngay cả khi hầu hết trong số chúng không thể nhìn thấy bằng mắt thường. Bình thường tất cả các lỗ chân lông này đều mở (open), cho phép da “thở” (có nhiệm vụ cân bằng sinh học ở da cũng như điều chỉnh nhiệt độ cơ thể). Mỗi lỗ chân lông chứa một nang lông và tuyến bã nhờn tạo nên một loại dầu gọi là bã nhờn (hay dầu nhờn).

Chúng ta đều biết các tuyến bã nhờn phong phú nhất là ở các lỗ chân lông trên vùng mặt, ngực lưng, và vùng bẹn của một người. Hormone đóng một vai trò quan trọng trong việc kích thích các tuyến này tạo ra các chất bã nhờn. Đó là lý do giải thích tại sao lỗ chân lông trên mặt bạn, cụ thể là trên mũi, trán và vùng má thường xuất hiện lớn hơn so với các vùng khác trên cơ thể.

Lỗ chân lông to thường xuất hiện ở loại da nào?

Bất kỳ tuýp da nào, cho dù đó là tuýp da dầu nhờn, da thường, da hỗn hợp hay da khô cũng có thể có sự xuất hiện các các lỗ chân lông to. Tình trạng này sẽ khiến làn da của bạn trông xỉn màu hơn, đặc biệt là khi chúng bị tắc nghẽn bởi bụi bẩn, vi khuẩn, dầu nhờn hay các tế bào da chết.

Mặc dù không phải là một mối nguy hại to lớn đến sức khỏe, nhưng lỗ chân lông to có thể là một vấn đề thẩm mỹ quan trọng đối với nhiều người không thích vẻ ngoài của làn da bị ảnh hưởng. Ở những thanh thiếu niên hay người lớn dễ bị mụn trứng cá, lỗ chân lông to có thể bị tắc nghẽn bởi nhiều chất bụi bẩn, bã nhờn,… dễ biến thành cồi mụn trứng cá, từ đó sinh ra các thương tổn của trứng cá.

Da lão hóa giảm hàm lượng collagen trong cấu trúc cũng có thể làm xuất hiện các lỗ chân lông giãn và to, điều này cũng có thể gây nên lo lắng ở một số người.

Thực ra các lỗ chân lông không thể được mở hay đóng như nhiều người vẫn nghĩ. Thông thường khi mọi người nói rằng họ muốn làm mở lỗ chân lông của họ, đồng nghĩa với cách hiểu chính xác đó là làm sạch sâu lỗ chân lông để loại bỏ các chầu dầu nhờn và mảnh vụn dư thừa. Chính điều này có thể làm cho các lỗ chân lông trông như được thu nhỏ hay đóng lại, tạo nên được hiệu ứng thẩm mỹ tốt.¹

Phân loại và biểu hiện lỗ chân lông

Theo phân loại thì lỗ chân lông có thể được phân thành 2 loại chính: một là lỗ chân lông ở vùng tiết dầu tự nhiên gọi là nang lông tuyến bã, hai là lỗ chân lông ở chỗ tiết ra mồ hôi (tuyến mồ hôi). Khi nói đến lỗ chân lông to, người ta thường chỉ nhắc đến và ngầm hiểu rằng đó là loại lỗ chân lông ở tuyến bã.²

Về định nghĩa chính xác lỗ chân lông, một nghiên cứu năm 2008 đã xác định rằng lỗ chân lông là những lỗ trên bề mặt da có hình tròn, kích thước từ 0.02. Trong một nghiên cứu khác, dựa vào kích thước thì lỗ chân lông được chia thành 3 phân nhóm cụ thể là:³

• Lỗ chân lông có thể nhìn thấy được: 0.1 – 0.6.
• Lỗ chân lông to: 0.3 – 0.6.
• Lỗ chân lông mụn đầu đen (blackhead).

Nguyên nhân gây to lỗ chân lông

Những nguyên nhân khiến cho lỗ chân lông ngày càng to:^{2 4}

Da tiết quá nhiều chất bã nhờn

Các nang lông sẽ có một tuyến bên trong nó tạo ra dầu, gọi là tuyến bã nhờn. Khi tuyến bã nhờn tiết ra dầu, dầu sẽ được đưa lên bề mặt da và có thể đọng lại trong lỗ chân lông, do đó việc tiết quá nhiều dầu hay chất bã nhờn sẽ làm lỗ chân lông bị bít tắc, từ đó làm cho lỗ chân lông của một người ngày càng giãn rộng.

Giảm độ đàn hồi xung quanh lỗ chân lông

Đó là khi da trở nên kém mềm mại hơn, các cấu trúc nâng đỡ da và mô mềm như collagen và elastin sẽ giảm, đặc biệt là khi da lão hóa do tuổi già, hay da bị tổn thương do ánh nắng mặt trời.

Tăng thể tích nang lông

Khi lỗ chân lông ở cuối nang lông bị tắc nghẽn.

Yếu tố di truyền

Nhiều người do yếu tố gen quy định lỗ chân lông cơ bản sẽ to hơn người khác, đặc biệt là khi người đó có tuýp da dầu, so với những người có tuýp da thường hay da khô.

Sử dụng mỹ phẩm

Sử dụng các sản phẩm thoa chứa các chất bít tắc, dễ sinh cồi mụn trứng cá.

Cách trị lỗ chân lông to tại nhà

Có thể bạn không thể loại bỏ tình trạng lỗ chân lông to một cách hoàn toàn, nhưng có rất nhiều cách bạn có thể tự áp dụng để làm cho chúng trông nhỏ hơn. Bao gồm việc giữ cho da luôn mềm mại và ngăn ngừa việc lỗ chân lông bị bít tắc. Dưới đây là 8 cách hiệu quả để giảm sự xuất hiện của lỗ chân lông to:²

Lựa chọn các sản phẩm chăm sóc da mà thành phần là gốc nước

Hiện nay trên thị trường có vô vàn các sản phẩm dưỡng ẩm, sản phẩm điều trị các tình trạng da khác nhau của rất nhiều các hãng mỹ phẩm, do đó việc chọn lựa chọn sản phẩm dưỡng ẩm cho da là rất quan trọng nhưng cần phải kỹ lưỡng. Các bác sĩ khuyến cáo bạn nên sử dụng các mỹ phẩm không chứa gốc dầu, bao gồm cả các sản phẩm trang điểm gốc nước.

Những sản phẩm gốc dầu chứa các chất giữa ẩm mạnh như petrolatum, dầu dừa,… có công dụng giúp làm mềm da và giữ nước cho da hiệu quả nhưng chúng có thể không phù hợp với những người có làn da nhiều dầu nhờn và có lỗ chân lông to. Việc sử dụng các sản phẩm này sẽ làm cho dầu thừa tích tụ trên da khiến lỗ chân lông sẽ bít tắc và giãn to hơn. Do đó với những người có tuýp da dầu nên thận trọng chọn lựa kem dưỡng ẩm, ví dụ như mật ong và urea là những thành phần khá thích hợp cho các sản phẩm chăm sóc da.

Rửa mặt đúng cách

Rửa mặt là bước chăm sóc da cơ bản và cần thiết của những vấn đề da liễu. Bác sĩ khuyên bạn nên rửa mặt tối đa 2 lần một ngày, một lần vào buổi sáng và một lần buổi tối. Bạn có thể rửa nhiều hơn 2 lần trong trường hợp sau khi đổ nhiều mồ hôi hoặc tập thể thao, nhưng nên cân nhắc tùy tình trạng da hiện tại của bạn.

• Sử dụng nước âm ấm (tránh nước quá nóng) và nhẹ nhàng dùng tay thoa sữa rửa mặt phù hợp với tuýp da của bạn (là da dầu, da hỗn hợp, da thường hay da khô), rửa mặt sạch nhưng tránh chà xát da quá mạnh.
• Thấm khô mặt bằng khăn sạch, lưu ý ở bước này vì nhiều người hay quên giặt khăn mặt, họ thường xuyên sử dụng khăn cũ có thể chứa bụi bẩn tích tụ lại.
• Việc rửa mặt mỗi sáng và tối giúp bạn sửa sạch dầu và các chất bụi bẩn bám sâu trong lỗ chân lông, từ đó giúp chúng có vẻ thu nhỏ lại hơn.

Chọn sữa rửa mặt dạng gel

Với những người có làn da dầu thì việc sử dụng sữa rửa mặt dạng gel làm sạch là rất cần thiết. Tốt nhất là các các loại sữa rửa mặt chứa gốc dầu hay cồn, vì có thể gây kích ứng cho da. Trên thị trường cũng có nhiều sữa rửa mặt dạng dưỡng ẩm được quảng cáo là tốt cho da. Tuy nhiên chúng có thể để lại cặn dư thừa trong lỗ chân lông và kích thích tăng tiết dầu nhờn. Do đó với người có tuýp da dầu thì cũng nên tránh sử dụng những sản phẩm này.

Sử dụng tẩy tế bào chết phù hợp

Trung bình một người có làn da nhờn nên tẩy tế bào chết từ một đến 2 lần một tuần để loại bỏ các chất làm tắc nghẽn lỗ chân lông, chẳng hạn như là các chất bẩn, tế bào da chết tích tụ lại, dầu nhờn dư thừa.

Các sản phẩm tẩy tế bào chết phù hợp như AHAs (alpha-hydroxy acids) hay BHAs (beta-hydroxy acids) chẳng hạn là: axit salicylic, axit polyhydroxy, acid lactobionic, gluconolactone, axit mandelic,… Những chất này vừa làm sạch da vừa giúp tăng cường chức năng hàng nào bảo vệ da.

Các sản phẩm không kê đơn có thể chứa nồng độ 7 – 10% các chất trên, là nồng độ thấp đến trung bình phù hợp cho bạn sử dụng tại nhà. Bởi vì nếu nồng độ quá cao khi sử dụng không hợp lý sẽ làm cho tình trạng da của bạn trầm trọng hơn, do đó cần được tư vấn và theo dõi bởi các bác sĩ da liễu.

Nhiều người nghĩ rằng việc tẩy tế bào chết càng nhiều lần sẽ càng tốt cho da, điều này là không đúng, vì như vậy sẽ làm cho da bạn trở nên khô hơn, dễ kích ứng, viêm đỏ và nhạy cảm hơn. Do đó điều quan trọng là không tẩy tế bào chết quá 2 lần một lần, nếu có sử dụng nhiều lần hơn, bạn nên được tư vấn bởi bác sĩ.

Dưỡng ẩm da hằng ngày

Chắc hẳn ý tưởng dưỡng ẩm cho da dầu có vẻ là hơi “ngược đời” với suy nghĩ của nhiều người, song kem dưỡng ẩm không chứa dầu có thể giúp giảm tình trạng lỗ chân lông giãn rộng đấy.

Trước tiên, bạn nên rửa và vỗ nhẹ cho da khô, sau đó nhẹ nhàng thoa kem dưỡng ẩm để giúp da giữ nước và làm mềm da, điều này có thể làm cho các dầu từ tuyến bã nhờn thâm nhập sâu hơn vào da thay vì lưu lại trong lỗ chân lông trên bề mặt. Bằng cách đó, dưỡng ẩm giúp ngăn ngừa lỗ chân lông bị tắc nghẽn bởi dầu nhờn, và giúp giữ ẩm cho da, giúp đảm bảo hàng rào bảo vệ da.

Đắp mặt nạ đất sét

Sử dụng mặt nạ đất sét một hoặc hai lần một tuần sẽ giúp loại bỏ dầu nhờn dư thừa trong các lỗ chân lông, do đất sét có công dụng là hấp thụ bã nhờn. Chú ý là bạn nên đắp mặt nạ vào một ngày khác với ngày tẩy tế bào chết, vì nếu sử dụng đồng thời 2 biện pháp này có thể hơi “mạnh tay” với làn da của bạn, từ đó gây nên tình trạng kích ứng viêm đỏ da, có thể khiến lỗ chân lông càng nở to ra và dẫn đến mụn trứng cá.

Vệ sinh mặt sạch sẽ trước khi ngủ

Điều cần thiết là bạn phải luôn để làn da được sạch trước khi lên giường ngủ, vì ngủ trong lớp trang điểm hay tích tụ chất bã dư thừa qua đêm sẽ làm cho lỗ chân lông bị tắc nghẽn bởi chất bã nhờn, bụi bẩn, dầu và vi khuẩn. Bạn có thể dùng tẩy trang dạng nước hay dạng dầu, sau đó dùng sữa rửa mặt phù hợp.

Bảo vệ làn da trước ánh nắng mặt trời

Hiện nay khoa học đã chứng minh được rằng ngoài những công dụng đem lại thì việc tiếp xúc ánh nắng mặt trời có thể gây nên nhiều vấn đề da không mong muốn. Ánh nắng làm cho da khô hơn, da trông lão hóa, giảm độ đàn hồi, nhiều nếp nhăn từ đó khiến lỗ chân lông to hơn.

Bạn có thể dùng phương pháp chống nắng cơ học như đội mũ rộng vành, mặc quần áo chứa chất liệu chống nắng, hạn chế ra ngoài đường từ 9 giờ đến 15 giờ và tránh để da tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng từ mặt trời trong thời gian trên. Bạn cũng có thể thoa kem chống nắng có chỉ số chống nắng SPF từ 30 trở lên, tốt nhất là đi kèm chống nắng phổ rộng, thoa lặp lại khi cần thiết.

Khi nào bạn cần đến khám bác sĩ da liễu ?

Nếu những thay đổi với thói quen và lối sống của bạn không làm giảm tình trạng lỗ chân lông giãn rộng, hay bạn còn lo lắng và muốn giải quyết vấn đề này, hãy đến gặp bác sĩ da liễu để được tư vấn các phương pháp điều trị mới nhất, hiệu quả nhất và phù hợp với làn da hiện tại của bạn

Nếu mụn trứng cá nặng là nguyên nhân góp phần làm cho lỗ chân lông của bạn ngày càng to ra, thì bạn cần được điều trị bới bác sĩ da liễu, lúc này bạn có thể được kê các thuốc và phương pháp trị liệu như kháng sinh hoặc retinoids để giúp làn da của bạn sạch mụn. Bạn nên hỏi thêm bác sĩ về việc sử dụng các biện pháp điều trị và ngăn ngừa mụn trứng cá tại nhà không cần kê đơn để tăng hiệu quả làm sạch mụn.⁵

Phương pháp điều trị chuyên biệt dành cho lỗ chân lông to

Hiện nay các bác sĩ da liễu đã có thêm nhiều phương pháp điều trị chuyên biệt cho vấn đề da này:³

Lăn kim vi điểm (microneedling)

Bác sĩ sẽ dùng một con lăn cầm tay có gắn các đầu kim siêu nhỏ hay dùng một thiết như bút phi kim. Việc đâm xuyên qua bề mặt da một cách có kiểm soát và có chủ định như vậy sẽ gây các vết thương nhỏ, kích thích da tăng sinh và có những phản ứng hồi phục nhanh chóng. Điều này có thể có lợi trong làm giảm sự xuất hiện của lỗ chân lông to cũng như các vấn đề khác như sẹo mụn, da lão hóa,…²

Liệu pháp thuốc uống

Isotretinoin là một loại thuốc uống hiệu quả rõ rệt để giảm sản xuất dầu nhờn, vì nó gây ức chế hoạt động của tuyến bã và làm bình thường hóa quá trình tăng sinh của các tế bào sừng trên da.

Các bác sĩ da liễu cũng có thể kê cho bạn một loại thuốc tên là Spironolactone, hay viên thuốc ngừa thai uống phối hợp vì các thuốc này sẽ giúp giảm hoạt động của tuyến bã nhờn, từ đó giảm tiết dầu nhờn, làm giảm lỗ chân lông bị giãn rộng.

Laser/ ánh sáng

Gần đây các thiết bị phát ra ánh sáng và sử dụng năng lượng laser ngày càng được ứng dụng trong da liễu, đặc biệt là các vấn đề da thẩm mỹ như mụn trứng cá, nám má… và cũng như trong lỗ chân lông to.

Tiêm Botulinum toxin

Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng việc tiêm vi điểm botulinium vào trong da cũng sẽ giảm tiết dầu và làm thu gọn lỗ chân lông, tuy nhiên cần được theo dõi và thực hiện bởi bác sĩ da liễu.

Lưu ý là các biện pháp mới nêu trên cần phải được tư vấn và thực hiện nghiêm ngặt và kỹ lưỡng bởi các bác sĩ da liễu có chuyên môn, vì có thể để lại những tác dụng phụ nghiêm trọng và hậu quả đáng tiếc nếu không được tuân thủ đúng đắn.

Do đó nếu bạn cần tìm hiểu thêm về các phương pháp này thì đừng ngần ngại đến khám các bác sĩ da liễu để được hỗ trợ tốt nhất nhé.

Lối sống và chế độ sinh hoạt giúp tăng cường vẻ đẹp làn da

Mặc dù các phương pháp trị liệu đơn giản tại nhà và thói quen chăm sóc da đúng cách có thể làm giảm khả năng giãn rộng của lỗ chân lông, bạn có thể thực hiện các điều sau đây để thúc đẩy và tăng cường một làn da khỏe mạnh:²

Ăn uống đủ chất và hợp lý

Việc cân bằng tổng thể các chất dinh dưỡng, chất béo, protein và carbohydrate phù hợp sẽ giúp cải thiện sức khỏe tổng thể cho bạn. Một chế độ ăn uống lành mạnh có thể giúp làn da của bạn trông khỏe hơn.

Uống nhiều nước

Nước làm ẩm da từ bên trong, do đó giúp cải thiện độ mịn màng và các vấn đề của làn da bạn.

Tập thể dục thường xuyên

Tập hoạt động thường xuyên làm tăng lưu lượng máu đến tất cả các cơ quan trong cơ thể, bao gồm cả da của bạn, điều này sẽ khuyến khích da bạn tiết nhiều mồ hôi hơn. Một vài nghiên cứu đã cho thấy vai trò có lợi của mồ hôi khi chứa các chất diệt khuẩn tự nhiên giúp bảo vệ da khỏi vi khuẩn có hại. Mặc dù tiết mồ hôi có ích cho làn da của bạn, nhưng nếu để lâu trên bề mặt cũng có thể làm tắc nghẽn lỗ chân lông. Vì vậy, bạn nên rửa sạch da sau khi tập thể dục và tiết nhiều mồ hôi nhé.

Lỗ chân lông to là tình trạng rất phổ biến hiện nay, đặc biệt ở những người có làn da dầu và mụn trứng cá. Việc hiểu rõ tại sao lỗ chân lông lại ngày càng giãn rộng và cách khắc phục rất quan trọng. Nhiều phương pháp điều trị có sẵn dễ áp dụng có thể làm giảm sự xuất hiện của lỗ chân lông to cũng như giúp ngăn ngừa mụn. Việc tuân thủ một chế độ chăm sóc da khoa học sẽ giúp cải thiện vẻ bề ngoài và sức khỏe tổng thể của làn da. Khi cần được hỗ trợ hay thắc mắc về lỗ chân lông to, bạn đừng ngần ngại đến khám bác sĩ da liễu để được tư vấn tốt nhất nhé.