Những thực phẩm không tốt cho gan mà bạn nên biết
Nội dung bài viết
Gan là cơ quan rất quan trọng, giữ nhiều vai trò thiết yếu đối với sự sống của con người. Gan sản xuất ra các chất cần thiết và loại bỏ các chất độc hại. Cơ quan này được xem là “nhà máy thải độc” của cơ thể. Chính vì vai trò quan trọng của gan đối với sức khỏe cơ thể mà chúng ta nên chú ý bảo vệ sức khỏe của gan để cơ quan này hoạt động lâu dài và hiệu quả. Bài viết này sẽ giới thiệu những thực phẩm không tốt cho gan mà bạn nên hạn chế sử dụng.
Thói quen ăn uống nhiều chất béo, ngọt, ít vận động; mắc bệnh đái tháo đường; tình trạng thừa cân, béo phì (nhất là béo bụng); việc sử dụng thuốc dài ngày; người gầy, suy dinh dưỡng… cũng dễ dẫn đến gan nhiễm mỡ và các bệnh lý về gan. Để bảo vệ lá gan, các chuyên gia y tế khuyến cáo, cần tránh xa top 13 những thực phẩm không tốt cho gan dưới đây.
Rượu bia
Rượu, bia là loại thức uống có cồn hấp thụ trực tiếp vào máu thông qua niêm mạc dạ dày và ruột, chứ không cần phải thông qua quá trình tiêu hóa như các loại thức ăn khác. Vì rượu không phải là chất dinh dưỡng, nó sẽ không được lưu trữ trong cơ thể mà sẽ đổ toàn bộ về gan để chuyển hóa và đào thải ra khỏi cơ thể. Do đó, gan chính là nơi tập trung chất độc hại của rượu nhất và rượu bia chính là một trong những những thực phẩm không tốt cho gan nhất.
Tuy nhiên, gan chỉ có thể xử lý một phần chất cồn nhất định. Tiêu thụ quá nhiều rượu sẽ làm tổn thương gan, dần dần sẽ khiến gan suy yếu dần, thậm chí gây xơ gan. Thậm chí việc lâu lâu uống rượu quá mức (bốn ly trong một lần đối với phụ nữ và 5 ly trong một lần đối với nam giới) có thể gây hại đối với gan.
Cố gắng hạn chế bản thân ở mức một ly mỗi ngày nếu bạn là phụ nữ hoặc hai ly mỗi ngày nếu bạn là nam giới.
Thực phẩm bị mốc
Những loại thực phẩm bị mốc (ví dụ như lạc, đậu tương, ngô…) là những thực phẩm không tốt cho gan. Bởi vì chúng có chứa chất aflatoxin. Đây là một chất độc đối với cơ thể, có khả năng gây thoái hóa hoặc hoại tử tế bào gan dẫn đến ung thư gan.
Do đó, chúng ta cần chú ý trong việc bảo quản thực phẩm, tránh để chúng bị mốc. Trước khi chế biến hoặc sử dụng cần quan sát kĩ càng để tránh tiêu thụ những loại thực phẩm hư mốc, dẫn đến những ảnh hưởng tiêu cực cho sức khỏe gan nói riêng và sức khỏe tổng quát nói chung.
Thực phẩm nhiều chất béo
Chất béo rất cần thiết để cung cấp năng lượng và duy trì chức năng sinh lý bình thường của cơ thể. Tuy nhiên, nếu tiêu thụ quá nhiều chất béo sẽ gây sức ép nặng nề cho gan, khiến gan thường xuyên phải hoạt động quá mức, dễ bị tổn thương bởi các chất độc hại và các gốc tự do.
Tiêu thụ các thực phẩm nhiều dầu mỡ vào cơ thể sẽ làm tăng hàm lượng chất béo mà gan phải xử lý. Từ đó, có thể gây ra các vấn đề về gan, nhất là bệnh gan nhiễm mỡ.
Nếu ăn quá nhiều chất béo có nguồn gốc động vật thì sẽ có hại hơn bởi khả năng phân giải của gan đối với loại chất béo này kém hơn rất nhiều so với chất béo có nguồn gốc thực vật.
Vậy nên, cần tránh ăn quá nhiều chất béo từ thực phẩm hàng ngày như thịt mỡ, dầu ăn, các món chế biến với lượng dầu lớn.
Dưa chua muối
Dưa muối là một trong những món ăn kèm dân dã thơm ngon, được nhiều người ưa thích. Tuy nhiên, dưa chua muối lại là một những thực phẩm không tốt cho gan. Lý do là vì món ăn này thường chứa lượng nitrit và muối cao. Sử dụng dưa muối trong thời gian dài sẽ khiến cơ thể nạp quá mức hai chất này, làm tăng gánh nặng cho gan, sinh ra những bệnh nguy hiểm.
Hơn thế nữa, dưa chua muối mua từ những cửa hàng bên ngoài có khả năng được thêm một số chất phụ gia hoặc bị nhiễm khuẩn, nhiễm độc. Điều này cũng có thể làm tổn thương gan.
Do đó, mọi người nên hạn chế ăn các loại thực phẩm muối chua để bảo vệ gan nói riêng và sức khỏe nói chung.
Thịt nướng
Thịt nướng thơm ngon là món ăn yêu thích của nhiều người, đặc biệt là trẻ em. Tuy nhiên, chất lượng dinh dưỡng của loại thực phẩm này không cao. Trong quá trình chế biến, thông qua việc nướng trực tiếp trên ngọn lửa, thịt rất dễ bị biến đổi thành phần, sinh ra các chất không tốt cho gan, thậm chí gây ung thư.
Bên cạnh đó, thịt nướng thường chứa nhiều chất béo cộng thêm các loại gia vị và lượng muối lớn làm tăng gánh nặng chuyển hóa cho gan, thận.
Do đó, cần hạn chế ăn thịt nướng để bảo vệ sức khỏe gan. Tuy nhiên, với những người thích ăn thịt nướng thì thật sự rất khó. Vì thế, việc giáo dục và định hướng thói quen ăn uống của trẻ nhỏ rất quan trọng. Cho trẻ ăn đa dạng nhiều món, nhiều rau xanh sẽ tạo thói quen ăn uống tốt sau này, tránh khỏi các nguy cơ về sức khỏe.
Thịt đỏ
Với hàm lượng protein phong phú, thịt đỏ là loại thực phẩm cần thiết trong chế độ ăn mỗi ngày của con người. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng rằng việc cắt giảm lượng thịt đỏ trong khẩu phần ăn sẽ làm sức khỏe gan tốt hơn.
Nếu sức khỏe gan tốt, nó có thể phá vỡ các protein trong thịt một cách dễ dàng. Ngược lại, nếu chức năng gan suy yếu thì sẽ gặp khó khăn trong việc chuyển hóa protein. Khi đó, lượng protein dư thừa sẽ trở nên độc hại và ảnh hưởng trực tiếp đến não, gây chóng mặt, mệt mỏi.
Các chuyên gia dinh dưỡng khuyên bạn nên tránh ăn nhiều thịt đỏ, đặc biệt là khi đã được chẩn đoán bị bệnh gan. Một số loại thịt trắng như thịt gà và cá sẽ là sự lựa chọn tốt để bạn có thể nhận được protein mà vẫn không gây hại chức năng gan.
Thức ăn nhanh, thức ăn đóng hộp
Trong đời sống hiện đại và bận rộn, thức ăn nhanh phổ biến vì sự nhanh gọn và tiện lợi của nó. Tuy nhiên, thức ăn nhanh là một những thực phẩm không tốt cho gan, thận và có khả năng gây béo phì. Thức ăn ăn nhanh thường chứa nhiều chất béo bão hòa và đường, chất ngọt nhân tạo.
Một nghiên cứu từ châu Âu cho thấy rằng ăn quá nhiều thức ăn nhanh có thể tạo ra phản ứng độc hại trong cơ thể, đặc biệt là gan vì gan phải làm việc trực tiếp để xử lý chúng) vì vậy gây ra thiệt hại nghiêm trọng cho gan.
Dần dần nó có thể gây viêm gan, thậm chí là xơ gan. Do đó, bạn nên thay đổi chế độ ăn của mình, lựa chọn thực phẩm tốt cho sức khỏe thay vì các loại thức ăn nhanh.
Cắt giảm thức ăn nhanh khá thử thách nhưng bạn có thể thành công nếu có kế hoạch cụ hể. Một chiến lược hay mà bạn có thể thử áp dụng: Mang theo một số đồ ăn nhẹ lành mạnh khi đi làm. Chẳng hạn như trái cây hoặc các loại hạt ngũ cốc.
Muối ăn
Ăn quá nhiều muối làm tăng huyết áp và cũng có thể dẫn đến bệnh gan nhiễm mỡ. Do đó, cần tuyệt đối hạn chế các món ăn nhiều muối như thịt xông khói và xúc xích, các loại mắm. Theo Hội tim mạch AHA, bạn nên ăn tối đa 2300 mg muối một ngày, và lý tưởng là ăn ít hơn 1500 mg một ngày đối với hầu hết người lớn.
Đường
Ăn quá nhiều đồ ngọt có thể gây hại cho sức khỏe gan của bạn. Lý do là vì một phần công việc của gan là chuyển hóa đường thành chất béo. Nếu bạn tiêu thụ đường quá mức, gan của bạn sẽ tạo ra quá nhiều chất béo, gây tích tụ quá nhiều mỡ tạng và mỡ dưới da.
Về lâu dài, bạn có thể mắc nhiều vấn đề sức khỏe như bệnh gan nhiễm mỡ. Vì vậy, hãy bảo vệ gan của bạn bằng cách tiêu thụ đồ ngọt một cách không thường xuyên.
Măng tươi
Măng là thức ăn được nhiều người yêu thích. Tuy nhiên, một số loại măng, đặc biệt là măng tươi có khả năng gây ngộ độc, thậm chí có thể dẫn đến tử vong.
Trong măng tươi chứa rất nhiều chất cyanide. Theo ước tính, trong 1 kg măng củ chứa khoảng 230 mg chất cyanide. Khi ăn phải măng có chứa nhiều cyanide, cyanide biến thành axít cyanhydric (HCN) dưới tác động của các enzym đường tiêu hóa. Đây là một chất cực độc với cơ thể, gây hại cho gan. Do dó, măng tươi là một trong những thực phẩm không tốt cho gan của bạn.
Gừng
Gừng là thực phẩm tốt đối với hầu hết mọi người. Tuy nhiên, gừng có chứa nhiều chất volatile. Khi volatile biến chất sinh ra chất safrole không tốt đối với những người bệnh gan, đặc biệt là viêm gan. Nó có thể gây hoại tử tế bào gan và tạo ảnh hưởng xấu cho gan, làm cho bệnh viêm gan ngày càng trở nên xấu đi.
Tỏi
Tỏi là một loại gia vị được sử dụng ở hầu hết căn bếp ở Việt Nam. Tuy nhiên, những người bị bệnh gan phải cẩn thận với tỏi. Bởi vì chất volatile trong tỏi có thể gây giảm số lượng hồng cầu và huyết sắc tố trong máu. Từ đó có thể dẫn tới hiện tượng thiếu máu và gây bất lợi cho những người mắc bệnh viêm gan.
Tôm
Tôm là hải sản rất giàu chất đạm, có tác dụng bổ thận tráng dương và rất giàu chất dinh dưỡng tốt cho cơ thể. Tuy nhiên, đối với những người mắc bệnh gan thì đây là một những thực phẩm không tốt cho gan. Bởi vì tôm có hàm lượng cholesterol cao dẫn đến những ảnh hưởng không tốt đối với những người mắc bệnh gan, đặc biệt là những người bị bệnh viêm gan.
Xem thêm: Ung thư gan nên ăn gì? Lời khuyên đến từ bác sĩ
Gan đảm nhận nhiều chức năng thiết yếu của cơ thể. Vì thế, bạn cần phải quan tâm đến sức khỏe của gan để cơ quan này có thể hoạt động lâu dài và hiệu quả. Kiên trì sử dụng các loại thực phẩm tốt cho gan và hạn chế sử dụng những thực phẩm không tốt cho gan đã đề cập ở trên trong thời gian dài sẽ mang lại những hiệu quả ngoài mong đợi. Ngoài ra, bạn cũng nên làm xét nghiệm kiểm tra chức năng gan định kỳ để phát hiện các vấn đề của gan và điều trị kịp thời.
Nguồn tham khảo / Source
Trang tin y tế YouMed chỉ sử dụng các nguồn tham khảo có độ uy tín cao, các tổ chức y dược, học thuật chính thống, tài liệu từ các cơ quan chính phủ để hỗ trợ các thông tin trong bài viết của chúng tôi. Tìm hiểu về Quy trình biên tập để hiểu rõ hơn cách chúng tôi đảm bảo nội dung luôn chính xác, minh bạch và tin cậy.
-
How to Keep Your Liver Healthyhttps://www.webmd.com/hepatitis/ss/slideshow-keep-liver-healthy
Ngày tham khảo: 06/03/2021
-
Các loại thực phẩm gây hại cho ganhttps://suckhoedoisong.vn/cac-loai-thuc-pham-gay-hai-cho-gan-n122131.html
Ngày tham khảo: 06/03/2021
-
Thực phẩm gây gánh nặng cho ganhttps://suckhoedoisong.vn/thuc-pham-gay-ganh-nang-cho-gan-n171550.html
Ngày tham khảo: 06/03/2021