YouMed

15 triệu chứng thiếu vitamin C mà bạn nên biết

Dược sĩ Tạ Hoàn Thiện Quân
Tác giả: Dược sĩ Tạ Hoàn Thiện Quân
Chuyên khoa: Dược

Mặc dù tình trạng thiếu vitamin C rất hiếm khi xảy ra nhưng nó lại mang đến nhiều hậu quả nghiêm trọng. Bài viết dưới đây YouMed sẽ giới thiệu cho các bạn về chủ đề này rõ hơn nhé!

Nguyên nhân thiếu vitamin C

Ở người lớn, thiếu vitamin C thường do chế độ ăn ít vitamin C. Ví dụ, thiếu vitamin C có thể do chế độ ăn thiếu trái cây tươi và rau quả. Ngoài ra, nấu chín có thể phá hủy một số vitamin C trong thực phẩm.

Các tình trạng sau đây có thể làm tăng nhu cầu vitamin C của cơ thể và tăng nguy cơ thiếu vitamin C:

  • Thai kỳ.
  • Phụ nữ cho con bú.
  • Sốt cao hoặc viêm nhiễm.
  • Cường giáp.
  • Tiêu chảy kéo dài.
  • Phẫu thuật.
  • Bỏng.
  • Hút thuốc làm tăng nhu cầu vitamin C lên 30%.
  • Thiếu vitamin C trầm trọng gây ra bệnh còi. Bệnh còi ở trẻ sơ sinh hiếm gặp vì sữa mẹ thường cung cấp đủ vitamin C và sữa công thức dành cho trẻ sơ sinh được bổ sung vitamin này. Bệnh còi rất hiếm nhưng có thể xảy ra ở người nghiện rượu và người lớn tuổi bị suy dinh dưỡng.
  • Nghiện rượu.
  • Bệnh tâm thần nặng.
  • Lọc máu.
Phụ nữ mang thai và cho con bú là một trong những đối tượng có nguy cơ thiếu vitamin C
Phụ nữ mang thai và cho con bú là một trong những đối tượng có nguy cơ thiếu vitamin C

Triệu chứng thiếu vitamin C

Da sần sùi

Vitamin C đóng một vai trò quan trọng trong việc giúp cơ thể hình thành collagen. Đây là một loại protein có nhiều trong các mô liên kết như tóc, da, khớp, xương và mạch máu.

Khi mức vitamin C thấp, một tình trạng da được gọi là dày sừng nang lông có thể phát triển. Trong tình trạng này, “da gà” sần sùi hình thành ở mặt sau của bắp tay, đùi hoặc mông do sự tích tụ keratin bên trong lỗ chân lông.

Dày sừng do thiếu vitamin C thường xuất hiện sau ba đến năm tháng không ăn đủ chất. Tình trạng này sẽ thuyên giảm sau khi bổ sung vitamin C đầy đủ.

Tuy nhiên, có nhiều nguyên nhân tiềm ẩn khác gây ra bệnh dày sừng nang lông. Vì vậy chỉ sự hiện diện của nó là không đủ để chẩn đoán sự thiếu hụt vitamin C.

Lông trên cơ thể uốn thành hình xoắn ốc

Thiếu vitamin C cũng có thể khiến lông mọc ở dạng uốn cong hoặc cuộn lại. Điều này là do những khiếm khuyết phát triển trong cấu trúc protein của lông khi nó phát triển.

Lồng hình xoắn ốc là một trong những dấu hiệu nhận biết của sự thiếu vitamin C nhưng có thể không rõ ràng. Vì những sợi lông  hư tổn này có nhiều khả năng bị gãy hoặc rụng hơn.

Các bất thường về lông thường giải quyết trong vòng một tháng điều trị với vitamin C.

Màu đỏ tươi xung quanh nang lông

Các nang lông trên bề mặt da chứa nhiều mạch máu nhỏ cung cấp máu và chất dinh dưỡng. Khi cơ thể thiếu vitamin C, các mạch máu nhỏ này trở nên mỏng manh và dễ bị vỡ. Do đó gây ra các đốm nhỏ màu đỏ tươi xuất hiện xung quanh nang lông. Đây được gọi là xuất huyết quanh nang lông. Nó cũng chính là một dấu hiệu được ghi nhận rõ ràng về tình trạng thiếu vitamin C trầm trọng.

Uống bổ sung vitamin C có thể điều trị triệu chứng này trong vòng hai tuần.

Móng tay hình thìa có đốm hoặc đường màu đỏ

Móng tay có dạng hình thìa (hình dạng lõm vào như cái thìa) và thường mỏng, dễ gãy. Nguyên nhân của hiện tượng này là do thiếu máu do thiếu sắt nhưng cũng có liên quan đến thiếu vitamin C.

Các đốm đỏ hoặc đường dọc trên móng tay được gọi là xuất huyết dạng mảnh. Những đốm này cũng có thể xuất hiện khi thiếu vitamin C do các mạch máu suy yếu dễ bị vỡ.

Da khô và bị tổn thương

Vitamin C giữ cho làn da khỏe mạnh bằng cách bảo vệ da khỏi tác hại của việc tiếp xúc với các chất ô nhiễm như khói thuốc lá và quá trình oxy hóa do ánh nắng mặt trời.

Đồng thời, vitamin C cũng thúc đẩy sản xuất collagen, giữ cho làn da trông đầy đặn và trẻ trung.

Lượng tiêu thụ vitamin C thấp có liên quan đến việc tăng 10% nguy cơ phát triển da khô và nhăn.

Trong khi da khô, bị tổn thương có thể liên quan đến thiếu vitamin C, nó cũng có thể do nhiều yếu tố khác gây ra. Vì vậy chỉ riêng triệu chứng này không đủ để chẩn đoán thiếu hụt vitamin C.

Dễ bầm tím da

Vết bầm tím xảy ra khi mạch máu dưới da bị vỡ khiến máu chảy ra các vùng xung quanh. Cơ thể dễ bị bầm tím là một dấu hiệu phổ biến của sự thiếu hụt vitamin C. Bởi vì sản xuất collagen kém khiến mạch máu yếu.

Cơ thể dễ bị bầm tím là một dấu hiệu phổ biến của sự thiếu hụt vitamin C.
Cơ thể dễ bị bầm tím là một dấu hiệu phổ biến của sự thiếu hụt vitamin C.

Các vết bầm tím có thể bao phủ các khu vực lớn của cơ thể hoặc xuất hiện dưới dạng các chấm nhỏ màu tím dưới da.

Làm chậm quá trình làm lành vết thương

Thiếu hụt vitamin C có thể làm chậm tốc độ hình thành collagen. Do đó nó khiến vết thương khó hình thành các tế bào da mới hơn.

Những người bị loét chân mãn tính, không lành có nguy cơ thiếu vitamin C cao hơn đáng kể so với những người không bị loét chân mãn tính. Trong trường hợp thiếu vitamin C nghiêm trọng, vết thương cũ có thể loét lại, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng.

Vết thương chậm lành thường không thấy cho đến khi bạn bị thiếu chất trong nhiều tháng

Đau và sưng khớp

Trong các khớp có chứa nhiều mô liên kết giàu collagen nên chúng cũng bị ảnh hưởng do thiếu vitamin C.

Chảy máu trong khớp cũng có thể xảy ra ở những người thiếu vitamin C, gây sưng và đau.

Tuy nhiên, cả hai triệu chứng này đều được điều trị bằng bổ sung vitamin C trong vòng một tuần.

Yếu xương

Thiếu vitamin C cũng có thể ảnh hưởng đến sự khỏe mạnh của xương. Trên thực tế, ăn ít thực phẩm giàu vitamin C có liên quan đến việc tăng nguy cơ gãy xương và loãng xương.

Vitamin C đóng một vai trò quan trọng trong quá trình hình thành xương. Do đó, sự thiếu hụt vitamin C có thể làm tăng tốc độ mất xương.

Xương của trẻ em có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng  bởi sự thiếu vitamin C. Bởi vì chúng vẫn đang tăng trưởng và phát triển.

Chảy máu nướu răng và rụng răng

Nướu đỏ, sưng và chảy máu là các  dấu hiệu phổ biến khác của tình trạng thiếu vitamin C. Nếu không có đủ vitamin C, mô nướu sẽ trở nên suy yếu, bị viêm và các mạch máu dễ chảy máu hơn.

Thiếu vitamin C mô nướu sẽ trở nên suy yếu, bị viêm và các mạch máu dễ chảy máu hơn.
Thiếu vitamin C mô nướu sẽ trở nên suy yếu, bị viêm và các mạch máu dễ chảy máu hơn.

Trong giai đoạn nặng của thiếu vitamin C, nướu răng thậm chí có thể xuất hiện màu tím và thối. Cuối cùng, răng có thể bị rụng do nướu không khỏe mạnh.

Hệ miễn dịch suy giảm

Vitamin C tích tụ bên trong các loại tế bào miễn dịch khác nhau để giúp chúng chống lại nhiễm trùng và tiêu diệt các mầm bệnh gây bệnh.

Thiếu vitamin C có liên quan đến khả năng miễn dịch kém. Đồng thời, nó làm tăng nguy cơ nhiễm trùng gồm các bệnh nghiêm trọng như viêm phổi.

Trên thực tế, nhiều người mắc bệnh còi xương, (một căn bệnh do thiếu vitamin C) chết vì nhiễm trùng do hệ thống miễn dịch của họ hoạt động kém.

Thiếu máu do thiếu sắt

Thiếu máu do thiếu vitamin C và sắt thường xảy ra cùng nhau. Các dấu hiệu của thiếu máu do thiếu sắt bao gồm xanh xao, mệt mỏi, khó thở khi tập thể dục, da và tóc khô, đau đầu và móng tay hình thìa.

Mức độ vitamin C thấp cũng góp phần gây thiếu máu do thiếu sắt do làm giảm sự hấp thụ sắt từ thực phẩm và ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình chuyển hóa sắt.

Thiếu vitamin C cũng làm tăng nguy cơ chảy máu quá nhiều, có thể góp phần gây thiếu máu

Nếu tình trạng thiếu máu do thiếu sắt diễn ra trong một thời gian dài mà không có nguyên nhân rõ ràng, bạn nên kiểm tra nồng độ vitamin C của mình.

Mệt mỏi và tâm trạng kém

Hai trong số những dấu hiệu sớm nhất của sự thiếu vitamin C là mệt mỏi và tâm trạng kém.

Mặc dù mệt mỏi và khó chịu là những triệu chứng đầu tiên xuất hiện, nhưng chúng thường biến mất chỉ sau vài ngày bổ sung đủ lượng hoặc trong vòng 24 giờ sau khi bổ sung liều cao vitamin C.

Tăng cân bất thường

Vitamin C có thể giúp bạn chống lại bệnh béo phì bằng cách điều chỉnh việc giải phóng chất béo từ các tế bào mỡ, giảm các hormone tiết ra do căng thẳng và giảm viêm.

Điều thú vị là nồng độ vitamin C trong máu thấp có liên quan đến lượng mỡ bụng cao hơn, ngay cả ở những người có trọng lượng bình thường.

Mặc dù tăng cân không nhất thiết là do thiếu vitamin C, nhưng nó có thể được chú ý đến sau khi các yếu tố khác đã được loại trừ.

Viêm mạn tính và hiện tượng mất cân bằng oxy hóa

Vitamin C là một chất chống oxy hóa hòa tan trong nước quan trọng của cơ thể. Nó giúp ngăn ngừa tổn thương tế bào bằng cách trung hòa các gốc tự do có thể gây ra mất cân bằng oxy hóa và viêm trong cơ thể.

Mất cân bằng oxy hóa và chứng viêm có liên quan đến nhiều bệnh mãn tính, bao gồm cả bệnh tim và tiểu đường. Điều này gây hại đối với cơ thể.

Thiếu vitamin C nên ăn gì?

Lượng vitamin C được khuyến nghị hàng ngày (RDI) là 90 mg đối với nam giới và 75 mg đối với phụ nữ.

Những người hút thuốc được khuyên nên tiêu thụ thêm 35 mg mỗi ngày. Vì thuốc lá làm giảm sự hấp thụ vitamin C và làm tăng khả năng sử dụng chất dinh dưỡng của cơ thể.

Một số nguồn thực phẩm tốt nhất cung cấp vitamin C bao gồm:

  • Cherry: 2,740% RDI.
  • Ổi: 628% RDI.
  • Ớt đỏ ngọt: 317% RDI.
  • Quả kiwi: 273% RDI.
  • Vải thiều: 226% RDI.
  • Chanh: 187% RDI.
  • Cam: 160% RDI.
  • Dâu tây: 149% RDI.
  • Đu đủ: 144% RDI.
  • Bông cải xanh: 135% RDI.
  • Mùi tây: 133% RDI.
Các loại thực phẩm cung cấp nhiều vitamin C
Các loại thực phẩm cung cấp nhiều vitamin C

Vitamin C dễ bị phân hủy khi tiếp xúc với nhiệt, vì vậy bạn nên hạn chế sử dụng nhiệt để chế biến thức ăn.

Vì cơ thể không dự trữ một lượng lớn vitamin C, nên ăn trái cây tươi và rau quả mỗi ngày.

Bài viết trên đã cung cấp các thông tin về triệu chứng thiếu vitamin C và các thực phẩm giàu vitamin C. Nếu bạn đang gặp những triệu chứng thiếu vitamin C kể trên hãy bổ sung đầy đủ vitamin C cho cơ thể nhé!

Đặt khám tiện lợi cùng YouMed

+25 Bệnh viện
+700 Bác sĩ
+89 Phòng khám
Đặt khám không chờ đợi

Đặt khám
không chờ đợi

Nhắn tin với bác sĩ

Nhắn tin
với bác sĩ

Gọi video với bác sĩ

Gọi video
với bác sĩ

Mua sản phẩm y tế giá tốt

Mua sản phẩm
y tế giá tốt

Lưu trữ hồ sơ y tế

Lưu trữ
hồ sơ y tế

Đọc tin y tế chính thống

Đọc tin y tế
chính thống

Tải ứng dụng YouMed

Nguồn tham khảo / Source

Trang tin y tế YouMed chỉ sử dụng các nguồn tham khảo có độ uy tín cao, các tổ chức y dược, học thuật chính thống, tài liệu từ các cơ quan chính phủ để hỗ trợ các thông tin trong bài viết của chúng tôi. Tìm hiểu về Quy trình biên tập để hiểu rõ hơn cách chúng tôi đảm bảo nội dung luôn chính xác, minh bạch và tin cậy.

  1. 15 Signs and Symptoms of Vitamin C Deficiencyhttps://www.healthline.com/nutrition/vitamin-c-deficiency-symptoms#TOC_TITLE_HDR_6

    Ngày tham khảo: 24/04/2021

Chia sẻ thông tin hữu ích này cho mọi người