Trẻ bị rôm sảy nên tắm lá gì? Câu trả lời của bác sĩ

Rôm sảy là một tình trạng bệnh ngoài da thường gặp ở nước có khí hậu nhiệt đới ẩm như Việt Nam. Rôm sảy thường nhẹ, tự khỏi nhưng gây ngứa ngáy khó chịu cho trẻ. Khi trẻ bị rôm sảy cần làm gì? Trẻ bị rôm sảy nên tắm lá gì? Đây là những câu hỏi thường gặp nhất khi trẻ bị bệnh. Hôm nay Thạc sĩ, Bác sĩ Dư Thị Cẩm Quỳnh sẽ giải đáp những thắc mắc này đến bạn đọc qua bài viết dưới đây. Hãy cùng tìm hiểu nhé!

Một số thông tin về rôm sảy

1. Rôm sảy là gì

Rôm sảy (miliaria) còn được gọi là phát ban do nhiệt, phát ban do mồ hôi. Rôm sảy là một tình trạng bệnh ngoài da thường gặp. Bệnh gây ra do các tuyến và ống dẫn mồ hôi tắc nghẽn. Sự tắc nghẽn này khiến cho mồ hôi chảy ngược vào lớp hạ bì hoặc lớp biểu bì thay vì thoát ra ngoài như thông thường.¹

Rôm sảy thường thấy ở cổ, vai, ngực, nách, nếp gấp khuỷu, vùng nếp bẹn, nơi quần áo cọ xát vào da,…

2. Phân loại

Hiện nay, rôm sảy được phân thành 3 loại chính là crystallina, rubra và profunda. Phân loại dựa theo độ sâu tắc nghẽn của ống dẫn mồ hôi, dấu hiệu, triệu chứng khác nhau:¹

• Rôm sảy dạng crystallina là nhẹ nhất. Tắc nghẽn xảy ra ở lớp trên cùng của da. Một số triệu chứng như các mụn nước nhỏ trên bề mặt, vết sẩn chứa chất lỏng dễ vỡ.
• Rôm sảy dạng rubra là dạng phổ biến, đặc trưng nhất. Tắc nghẽn xảy ra ở sâu hơn trong da. Lúc này, da có nhiều vết sẩn đỏ, gây ngứa hoặc châm chích ở vùng bị bệnh. Trong một số trường hợp có thể bị viêm và có mủ.
• Ít phổ biến nhất là rôm sảy dạng profunda ảnh hưởng đến lớp hạ bì (một lớp sâu hơn của da). Mồ hôi trong tuyến mồ hôi bị tắc lại chảy vào da, gây ra những vết thương cứng, khiến cho màu da gần giống da ngỗng.

3. Biến chứng

Rôm sảy thường nhẹ nhưng vẫn có một số biến chứng khi bị rôm sảy nặng như:¹

• Nhiễm trùng, viêm tắc nặng gây mủ,…
• Ảnh hưởng đến sinh hoạt của người bệnh như giảm khả năng chịu đựng nhiệt độ cao, dễ kiệt sức do nhiệt,… Điều này khiến cho họ không thể tham gia lao động hay hoạt động ngoài trời nóng.

Một số nguyên nhân gây ra rôm sảy

Rôm sảy có thể gặp ở tất cả các nhóm tuổi, và cả nam nữ. Tuy nhiên, ở trẻ sơ sinh và trẻ em có khả năng bị cao hơn do sự non nớt của tuyến mồ hôi.¹

Rôm sảy phổ biến nhất ở vùng khí hậu nhiệt đới nóng, ẩm ướt, trong những tháng mùa hè như khí hậu nước Việt Nam ta.

Đổ mồ hôi là yếu tố nguy cơ phổ biến nhất của rôm sảy. Một số nguyên nhân cụ thể, rõ ràng đã được xác định, như là:¹

• Da bị hầm bí gây tắc nghẽn trên bề mặt như dùng nhiều miếng dán thuốc qua da, quần áo chật, chất liệu vải nóng, …
• Hoạt động thể chất, thể thao mức độ trung bình – nhiều gây tăng tiết mồ hôi.
• Một số loại thuốc gây đổ mồ hôi như bethanechol, clonidine và neostigmine có liên quan đến rôm sảy. Ngoài ra, một số trường hợp rôm sảy do isotretinoin gây ra đã được báo cáo.
• Cuối cùng có một số bệnh hiếm như pseudohypoaldosteron type 1, hội chứng Morvan, … gây tăng tiết mồ hôi và một số bất thường khác gây rôm sảy.

Trẻ bị rôm sảy có thể tắm không?

Như đã đề cập ở nguyên nhân gây rôm sảy thì thời tiết nóng ẩm và mồ hôi là yếu tố nguy cơ chính. Nguyên tắc điều trị chung đều hướng đến mục tiêu giảm tiết số lượng mồ hôi và giảm tắc nghẽn ống dẫn mồ hôi.¹

Do đó, một số gia đình kiêng tắm cho trẻ là hoàn toàn không chính xác. Trẻ bị rôm sảy cần được tắm rửa sạch sẽ. Tắm rửa giúp trẻ dịu da, mát mẻ, giảm tiết mồ hôi, ngoài ra còn giúp trẻ giảm ngứa.

Trẻ bị rôm sảy nên tắm lá gì?

Phần lớn các trường hợp rôm sảy thường tự khỏi sau khi giảm các yếu tố nguy cơ và sinh sống ở môi trường mát mẻ hơn, ít ẩm ướt hơn. Một số loại dược liệu tự nhiên được chứng minh giúp rôm sảy nhanh khỏi hơn.

1. Các loại lá chứa tannin²

Tannin là hợp chất phổ biến nhất được sử dụng ngoài da nói chung và rôm sảy nói riêng. Tannin hoạt động bằng cách giảm bài tiết lượng mồ hôi, kết tủa protein trên da tạo thành một lớp bảo vệ da. Tannin cũng có khả năng kháng khuẩn, làm sạch da. Bạn có thể dễ dàng tìm thấy tannin phổ biến nhất trong lá trà (chè) xanh, trà đen, lá ổi,…

2. Yến mạch²

Yến mạch – Oatmeal tên khoa học là Avena sativa đã được sử dụng làm sản phẩm tắm, bôi ngoài da trong hàng trăm năm. Yến mạch có đặc tính làm dịu da, giảm ngứa được quy cho hàm lượng gluten của chúng. Yến mạch đã được chấp thuận cho sử dụng ngoài da ở Đức và châu Âu từ những năm 2000.

Ngâm yến mạch với nước tạo thành một khối dính nhão có thể sử dụng lên trên da. Hỗn hợp giúp tẩy tế bào chết nhẹ, thông thoáng lỗ chân lông, làm dịu da, giảm ngứa và giữ ẩm. Yến mạch không chỉ hữu ích trong rôm sảy mà còn giúp trị viêm da dị ứng, ngứa vô căn của người cao tuổi.

3. Hoa cúc Đức²

Hoa cúc Đức tên khoa học Matricaria recutita là một thành viên của họ hoa cúc Asteraceae. Hoa cúc Đức đã được sử dụng trong nhiều thế kỷ để điều trị bệnh ngoài da.

Trong hoa cúc Đức chứa tinh dầu màu xanh có sesquiterpene, α-bisabolol, chamazulene và flavonoid. Hoa cúc Đức giúp giảm viêm, giảm ngứa, kháng khuẩn, nhanh lành vết thương.

Hiện nay, các chế phẩm, dược mỹ phẩm như kem bôi da, thuốc mỡ chứa chiết xuất hoa cúc Đức đều được sử dụng và nghiên cứu ở Đức. Các nghiên cứu đã chứng minh rằng sử dụng hoa cúc Đức ngoài da có thể so sánh với thuốc kháng viêm hydrocortisone 0.25% hydrocortisone. Chúng được coi là an toàn để sử dụng ngoài da và đường uống.

Những lưu ý khi tắm cho trẻ bị rôm sảy

Khi tắm dược liệu để hỗ trợ điều trị rôm sảy, bạn cần lưu ý những điểm như sau:

• Làn da của trẻ sơ sinh, trẻ dưới 1 tuổi thường rất nhạy cảm. Một số dược liệu chứa tinh dầu có thể gây kích ứng da trẻ. Bạn cũng có thể lựa chọn một số sữa tắm dịu nhẹ chuyên dành cho trẻ sơ sinh.
• Nên tắm bằng nước ở nhiệt độ thấp: Tắm nước lạnh, hơi âm ấm cũng có thể giúp bạn giảm nhiệt độ của da và làm dịu ngứa. Có thể dùng thêm sản phẩm tẩy da chết để giúp sạch da, mở lỗ chân lông.
• Không tắm nước lá đậm đặc mà hãy pha loãng nước lá trong xô, chậu nước lớn.
• Nơi tắm cần tránh gió lạnh, gió lùa. Nên tắm nhanh, tránh ngâm nước quá lâu.

Ngoài ra còn có một số lưu ý khác khi trẻ bị rôm sảy mà phụ huynh cần lưu ý:

• Chườm bằng túi nước đá hoặc khăn vải ướt ướp lạnh có thể giúp bạn giảm mẩn đỏ, sưng và ngứa. Nếu sử dụng túi nước đá, hãy bọc qua một lớp khăn để tránh bị bỏng lạnh.
• Giữ nhiệt độ trong nhà mát mẻ. Sử dụng quạt hoặc điều hòa không khí để làm mát căn phòng của bạn. Thiết bị làm mát cần ở chế độ quay (swing) để luồng không khí được lưu thông.
• Luôn luôn lựa chọn quần áo rộng, chất liệu thoáng mát như cotton, vải lanh,… Các loại vải nhẹ, thoáng khí, tự nhiên thay vì vải tổng hợp cũng có thể giúp bạn thông thoáng mồ hôi, tránh kích ứng và luôn thoải mái.
• Thông thường rôm sảy dạng crystallina thường nhẹ và tự khỏi trong vòng 24 giờ. Tuy nhiên, trong một số trường hợp bị rôm sảy trung bình đến nặng, bạn cần đến gặp bác sĩ. Bác sĩ sẽ kê đơn điều trị rôm sảy có thuốc bôi giảm viêm ngoài da. Nếu rôm sảy dạng nặng tiến triển, bị nhiễm trùng thì phải dùng đến thuốc kháng sinh.

Trên đây là những thông tin về cách chăm sóc trẻ khi bị rôm sảy, trẻ bị rôm sảy nên tắm lá gì mà Thạc sĩ, Bác sĩ Dư Thị Cẩm Quỳnh muốn gửi đến bạn đọc. Hy vọng thông tin hữu ích đối với bạn đọc trong quá trình chăm sóc sức khỏe bản thân và những người thân yêu trong gia đình nhé!