YouMed
Trang chủ / Xét nghiệm

Hiểu kết quả chỉ số HBsAg như thế nào?

Bác sĩ PHAN VĂN GIÁO
Tác giả: Bác sĩ PHAN VĂN GIÁO
Chuyên khoa: Ngoại tổng quát

Viêm gan B là bệnh truyền nhiễm có tỷ lệ mắc khá cao ở nước ta. Nhiễm HBV là yếu tố nguy cơ phát triển thành xơ gan, ung thư gan về sau. Do đó, việc phát hiện bệnh sớm và điều trị kịp thời có ý nghĩa vô cùng quan trọng. Xét nghiệm HBsAg chính là một trong những chỉ số cơ bản để giúp bác sĩ chẩn đoán về khả năng mắc viêm gan B. Bài viết sau đây của bác sĩ Phan Văn Giáo sẽ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về xét nghiệm này. 

Chỉ số HBsAg là gì?

HBsAg là từ viết tắt của Hepatitis B surface Antigen. Đây là một kháng nguyên bề mặt của virus gây viêm gan B, hay còn gọi là viêm gan siêu vi (VGSV) B. Trước khi tìm hiểu về chỉ số HBsAg này chúng ta cần hiểu tổng quan về virus viêm gan B cũng như bệnh lý này.

Viêm gan siêu vi B1

VGSV là tình trạng viêm gan nguyên phát do nhiễm một số siêu vi đặc hiệu. Có 5 loại siêu vi gây viêm gan nguyên phát được biết rõ là:

  • HAV (Hepatitis A Virus).
  • HBV (Hepatitis B Virus).
  • HCV (Hepatitis C Virus).
  • HDV (Hepatitis D Virus).
  • HEV (Hepatitis E Virus).

Trong bài viết này chỉ đề cập đến HBV. Viêm gan siêu vi B là bệnh thường gặp. Nước ta có tỷ lệ mang mầm bệnh > 8%. HBV lây lan mạnh qua đường máu, dịch tiết và quan trọng nhất là từ mẹ sang con. Ngoài ra, HBV còn có thể lây qua việc sử dụng chung các dụng cụ cá nhân có dính máu và dịch tiết của người nhiễm.

HBV và các dấu ấn sinh học (biomarker) của HBV1

Cấu tạo của HBV

HBV được bác sĩ người Mỹ Baruch Blumberg phát hiện vào năm 1965. HBV là virus có vật chất di truyền là DNA. HBV có 3 loại kháng nguyên chính:

  • HBsAg (Hepatitis B surface antigen): kháng nguyên bề mặt. Tương ứng với anti-HBs (HBsAb) – kháng thể kháng HBs.
  • HBcAg (Hepatitis B core antigen): kháng nguyên lõi. Tương ứng với anti-HBc (HBcAb) – kháng thể kháng HBc.
  • HBeAg (Hepatitis B ′′envelope′′ antigen): tương ứng với anti-HBe (HBeAb).
xét nghiệm hbsag
Hình ảnh cấu tạo HBV hoàn chỉnh và không hoàn chỉnh

Các dấu ấn huyết thanh của HBV

Dấu ấn Ý nghĩa
HBsAg Có sự hiện diện của HBV
Anti-HBs Kháng thể bảo vệ cơ thể khỏi sự xâm nhập của HBV

Xuất hiện khi cơ thể hồi phục sau nhiễm HBV hoặc do chích ngừa.
HBcAg Chỉ có trong tế bào gan, không phát hiện được trong huyết thanh
anti-HBc Kháng thể đối với kháng nguyên HBcAg
HBeAg, anti-HBe Thể hiện sự nhân lên của virus

Chỉ số HBsAg là một trong các chỉ số xét nghiệm máu cơ bản để kiểm tra có nhiễm HBV không, nhiễm cấp hay nhiễm mạn.

Xét nghiệm HBsAg trong trường hợp nào?

Các chuyên gia khuyến cáo nên tầm soát viêm gan B ở phụ nữ mang thai trong lần khám tiền sản đầu tiên. Thanh thiếu niên, người lớn có nguy cơ cao bị nhiễm HBV mạn cũng cần thực hiện xét nghiệm này. Bộ xét nghiệm tầm soát viêm gan B bao gồm xét nghiệm chỉ số HBsAg, anti-HBs và anti-HBc. Các đối tượng nên tầm soát viêm gan B bằng bộ xét nghiệm trên là:2

  • Bạn tình hoặc người trong gia đình của người bị viêm gan B.
  • Người sử dụng ma túy dạng tiêm.
  • Nam quan hệ tình dục đồng giới.
  • Người dương tính với HIV/AIDS.
  • Phụ nữ mang thai.
  • Người hiến máu, hiến tạng, mô hoặc tinh dịch
  • Trẻ sơ sinh có mẹ dương tính với HBsAg.
  • Người đang chạy thận nhân tạo, liệu pháp gây độc tế bào hoặc liệu pháp ức chế miễn dịch.

Viêm gan B là một trong những bệnh lây qua đường tình dục, vì vậy nam giới hoặc nữ giới đều nên thực hiện xét nghiệm này cùng với các xét nghiệm về sức khỏe sinh sản khác để đảm bảo sự an toàn cho “đời sống tình dục”. Tìm hiểu thêm gói tầm soát sức khỏe sinh sản cho nam ngay tại đây:

Kết quả chỉ số HBsAg

Xét nghiệm HBsAg sẽ cho ra kết quả định tính. Nghĩa là người được làm xét nghiệm sẽ nhận được kết quả là âm tính hoặc dương tính. Kết quả về chỉ số HBsAg sẽ thể hiện trong cơ thể bệnh nhân có siêu vi B hay không.

Chỉ số HBsAg âm tính

Xét nghiệm HBsAg âm tính nghĩa là bạn không bị nhiễm HBV ở thời điểm xét nghiệm. Điều này có nghĩa là bạn vẫn có thể nhiễm HBV trong tương lai nếu tiếp xúc với người phơi nhiễm. Hoặc có các hành vi nguy cơ lây nhiễm HBV như quan hệ tình dục không an toàn, tiêm chích ma túy… Vì vậy, khi có kết quả xét nghiệm HBsAg âm tính, bạn vẫn nên thực hiện tiêm chủng để phòng ngừa viêm gan siêu vi B.

Chỉ số HBsAg dương tính

Xét nghiệm HBsAg dương tính hay (+) nghĩa là trong huyết thanh của người bệnh đang có kháng nguyên này. Việc giải thích kết quả xét nghiệm còn là nhiều khó khăn. Một kết quả xét nghiệm HBsAg chưa nói lên được tình trạng cụ thể của người bệnh. HBsAg (+) chỉ cho biết cơ thể có tiếp xúc với kháng nguyên này. Nhưng không cho biết liệu virus có đang nhân lên hay không và sự tiếp xúc này là cấp tính hay đã mạn tính. Do đó, cần làm thêm các xét nghiệm khác để giải thích kết quả. Dưới đây giải thích trường hợp có chỉ số HBsAg (+) kèm theo kết quả các xét nghiệm khác:3

Dấu ấn Kết quả Giải thích
HBsAg
anti-HBc
IgM anti-HBc
anti-HBs		 +
+
+
+		 Viêm gan siêu vi B cấp
HBsAg
anti-HBc
IgM anti-HBc
anti-HBs		 +
+
–
–		 Viêm gan siêu vi B mạn
Hình ảnh kết quả HBsAg dương tính
Hình ảnh kết quả HBsAg dương tính

Những lưu ý về xét nghiệm HbsAg

Một số vấn đề mà cần phải đặc biệt lưu ý như sau:

  • Kết quả xét nghiệm HBsAg cần được phân tích bởi người có chuyên môn. Vì việc đọc kết quả xét nghiệm này tương đối khó khăn. Do đó, bạn nên nghe các bác sĩ hoặc người có chuyên môn giải thích tình trạng sức khỏe của bản thân.
  • Nếu xét nghiệm HBsAg dương tính thì nên tầm soát đối với những người thân trong gia đình và đặc biệt là bạn tình của người phơi nhiễm.
  • Không nên dùng chung vật dụng cá nhân với người bệnh để tránh lây nhiễm. Chẳng hạn như bàn chải đánh răng, khăn tắm, dao cạo râu, bồn tắm…
  • Người bệnh nên nói với bạn tình về tình trạng bệnh của mình. Không nên quan hệ khi chưa có biện pháp an toàn.

Bạn cần tìm hiểu thêm thông tin về xét nghiệm HbsAg? Chat ngay với dược sĩ YouMed để được tư vấn chính xác và hoàn toàn miễn phí:

Xét nghiệm HbsAg ở đâu

Hiện nay trên cả nước có rất nhiều cơ sở uy tín có thể thực hiện loại xét nghiệm này. Bạn có thể tham khảo tuỳ thuộc vào khu vực địa lý gần nơi sinh sống:

Cơ sở Địa chỉ
Bệnh viện Việt Đức 40 Tràng Thi, Quận Hoàn Kiếm, TP. Hà Nội.
Bệnh viện Bạch Mai 78 Đường Giải Phóng, Phương Mai, Đống Đa, TP. Hà Nội
Bệnh viện Bệnh Nhiệt Đới 764 Võ Văn Kiệt, P1, Quận 5, TP.HCM.
Bệnh viện Đại học Y Dược 217 Hồng Bàng, Q5, TP.HCM.
Bệnh viện Chợ Rẫy 201B Nguyễn Chí Thanh, phường 12, Quận 5, TP.HCM.

YouMed hiện đang cung cấp các dịch vụ xét nghiệm và gói khám chăm sóc sức khỏe cho nhiều đối tượng và lứa tuổi khác nhau. Chúng tôi luôn nổ lực mang đến trải nghiệm tốt nhất cho khách hàng. Liên hệ ngay qua hotline để được tư vấn nhanh chóng:

TƯ VẤN MIỄN PHÍ 19002805

Trên đây là bài viết về xét nghiệm HBsAg. Đây là xét nghiệm cơ bản để tầm soát viêm gan siêu vi. Hy vọng qua bài viết trên, bạn có thể hiểu được ý nghĩa của xét nghiệm này cũng như hiểu được kết quả của xét nghiệm. Nếu cần được tư vấn về sàng lọc, bạn có thể đến các cơ sở uy tín để được tư vấn.

Nguồn tham khảo / Source

Trang tin y tế YouMed chỉ sử dụng các nguồn tham khảo có độ uy tín cao, các tổ chức y dược, học thuật chính thống, tài liệu từ các cơ quan chính phủ để hỗ trợ các thông tin trong bài viết của chúng tôi.
Tìm hiểu về Quy trình biên tập để hiểu rõ hơn cách chúng tôi đảm bảo nội dung luôn chính xác, minh bạch và tin cậy.

  1. Ths. BS. Vũ Thị Thúy Hà. Trường ĐH Y khoa Phạm Ngọc Thạch. (2020). Bệnh học Truyền Nhiễm. Bệnh Viêm Gan Siêu Vi. Trang 1 - 45

  2. Hepatitis B: Screening, Prevention, Diagnosis, and Treatment
    https://www.aafp.org/afp/2019/0301/p314.html#sec-1
  3. Interpretation of Hepatitis B Serologic Test Results
    https://youmed.vn/tin-tuc/wp-content/uploads/2022/05/SerologicChartv8.pdf

Chia sẻ thông tin hữu ích này cho mọi người

Có thể bạn quan tâm

YouMed - Tin Y Tế duy nhất tại Việt Nam đạt chứng chỉ HONcode - 100% biên soạn bởi Bác sĩ, Dược sĩ

Health on the Net (HON) là một tổ chức y khoa quốc tế được thành lập vào năm 1995 tại Geneva, Thụy Sĩ. Từ đó đến nay, HON đã thực hiện chứng nhận cho các trang web y tế uy tín hàng đầu thế giới như WebMD, Mayo Clinic… Thư viện Y khoa Quốc gia Hoa Kỳ (US National Library of Medicine - NLM) gợi ý chứng nhận “HONcode” là một trong những cơ sở để xác định sự tin cậy của một trang tin chuyên về y tế.

YouMed đã phải tuân thủ nghiêm ngặt 8 tiêu chí để có thể được HON chứng nhận. 2 tiêu chí nổi bật nhất là tất cả bài viết đều được dẫn nguồn chính thống và được viết bởi 100% Bác sĩ, Dược sĩ. Chính đều này tạo nên điểm khác biệt giữa YouMed và các trang web khác.