Chàm sữa: Dấu hiệu nhận biết và cách chăm sóc bé

Chàm sữa, hay còn gọi là lác sữa, là một bệnh phổ biến ở trẻ sơ sinh và trẻ dưới 1 tuổi. Chàm sữa dễ tái đi tái lại nhiều lần, gây khó chịu cho bé. Ðể điều trị hiệu quả, bố mẹ phải hết sức lưu ý từ việc ăn uống đến môi trường xung quanh.

Chàm sữa là gì?

Chàm sữa (còn gọi là lác sữa) là tình trạng viêm da mạn tính. Bệnh không lây. Tuy nhiên, bệnh dễ tái đi tái lại nhiều lần, đặc biệt với những trẻ có cơ địa dễ bị dị ứng với sự thay đổi của thời tiết của khi tiếp xúc với chất gây dị ứng.

Nếu tình trạng chàm sữa tái lại nhiều lần, bệnh sẽ trở thành dạng chàm thể tạng. Vì vậy, chàm sữa có thể được coi là giai đoạn đầu của chàm thể tạng. Nếu không giữ vệ sinh tốt, da bé rất dễ bị nhiễm khuẩn (thậm chí bội nhiễm), khiến việc điều trị sẽ khó khăn hơn. Đồng thời, nó sẽ để lại sẹo, ảnh hưởng rất lớn đến thẩm mỹ sau này.

Dấu hiệu nhận biết chàm sữa ở trẻ

Chàm sữa thường gặp ở trẻ sau khi sinh khoảng 6 tháng tuổi. Vết chàm sữa sẽ có những đặc điểm sau đây:

• Vết chàm thường xuất hiện ở mặt, hai bên má, có thể lan ra thân và tay chân.
• Chàm sữa khởi đầu là những nốt mẩn đỏ, rồi trở thành mụn nước nhỏ li ti, đỏ, có thể nứt da, rịn nước, đóng mày và tróc vảy.
• Khi chạm vào da bé, ta cảm giác thấy thô ráp và có những vảy nhỏ li ti. 
• Những mảng da bị khô và mẩn đỏ này có thể xuất hiện thường xuyên ở những vùng da bị gập như: cổ, khuỷu tay, sau đầu gối và mu bàn tay, cổ tay, mắt cá chân.

Khi bị chàm sữa, trẻ sẽ rất khó chịu, ngủ không ngon giấc. Trẻ sẽ quấy khóc, bú kém. Nhiều trẻ bứt rứt gãi liên tục hoặc chà đầu, cọ mặt vào gối cho đỡ ngứa. Điều đó làm mụn nước vỡ ra, da rớm máu, có khi cả một vùng da bị chảy máu. Ngoài ra, bé có thể có thêm các triệu trứng dị ứng của bệnh hen suyễn hay viêm mũi.

Nguyên nhân gây chàm sữa ở trẻ?

Nguyên nhân gây bệnh chàm sữa vẫn chưa xác định một cách chắc chắn. Bệnh có thể đến từ cơ địa bẩm sinh của trẻ hoặc do tác nhân gây dị ứng từ bên ngoài. Dưới đây là các yếu tố nguy cơ khiến trẻ bị chàm sữa:

• Trẻ có cơ địa dễ dị ứng bẩm sinh.
• Cha mẹ có bệnh hen suyễn, mề đay, dị ứng da, dị ứng thời tiết… thì con cũng dễ mắc bệnh. 
• Các tác nhân gây dị ứng từ môi trường xung quanh bao gồm: mạt, ve, bọ chét, nấm mốc, bụi… thường có trong chăn, gối, nệm, thảm. Ngoài ra, lông chó, lông mèo, gián… cũng có thể gây dị ứng.
• Có mối liên quan giữa chứng rối loạn về tiêu hóa, thức ăn (sữa, trứng…), cách cho bé bú, nhiễm khuẩn… gây ra chứng chàm sữa.
• Các tác nhân gây dị ứng xung quanh (thức ăn, không khí, thú nuôi…).
• Các chất kích ứng da như: xà bông, bột giặt, thuốc tẩy, vải len, khói thuốc…
• Khí hậu nóng, lạnh hay khô.
• Da khô do tắm rửa lâu, nhiều lần.
• Trẻ bị nhiễm khuẩn, nhiễm virut… Khi đó, trẻ sẽ có các triệu chứng: ngứa, sốt, bệnh tái đi tái lại, và có biến chứng: chàm bị chốc hóa, viêm da mụn mủ dạng thủy đậu.

Chăm sóc trẻ như thế nào?

Thông thường, bệnh sẽ thuyên giảm dần (khi trẻ trên 1 tuổi) và có thể tự khỏi. Nếu sau 4 tuổi trẻ vẫn chưa khỏi, bệnh sẽ tiến triển kéo dài, hay tái phát và trở thành chàm thể tạng.

Chàm sữa là một bệnh rất khó điều trị khỏi hẳn và dễ tái phát khi thời tiết thay đổi hoặc khi tiếp xúc với chất gây dị ứng. Mục đích điều trị là nhằm bình thường hóa làn da của bé và hạn chế tái phát. Việc tái đi tái lại nhiều lần sẽ gây khó chịu cho bé. Ðể điều trị hiệu quả, bố mẹ phải hết sức lưu ý từ việc ăn uống đến môi trường xung quanh.

1. Chế độ dinh dưỡng cho trẻ

• Nên duy trì sữa mẹ trong thời gian lâu nhất có thể. Chỉ đa dạng các loại thức ăn cho bé từ 6 tháng trở đi.
• Tránh cho bé ăn những thực phẩm dễ gây dị ứng như hải sản (tôm, cua…), thực phẩm lên men, đậu phộng…

Mẹ có thể tham khảo thêm bài viết: Cách bảo quản sữa mẹ đúng cách

2. Tắm giặt cho trẻ 

• Nên tắm cho trẻ bằng nước ấm, hạn chế dùng xà phòng hoặc sữa tắm. Nếu có sử dụng sữa tắm, bố mẹ hãy chọn loại không gây kích ứng da bé.
• Tuyệt đối không dùng xà bông giặt đồ hoặc xà phòng có tính chất tẩy rửa, chỉ dùng các loại sữa tắm dành cho trẻ nhỏ.
• Không cho bé mặc các loại quần áo bằng chất liệu len, sợi tổng hợp gây bí tắc da.
• Nên cho trẻ mặc những loại quần áo mềm, làm bằng chất liệu bông để tránh làm tổn thương da.
• Giữ cho da bé luôn khô, tránh để cơ thể bé đổ mồ hôi ẩm ướt, thay tã lót thường xuyên.

3. Môi trường sống xung quanh 

• Nơi ở của bé cần thoáng mát, đủ độ ẩm cần thiết.
• Thường xuyên vệ sinh nhà cửa, đặc biệt là đệm, chăn, gối, giường của bé.
• Tránh cho trẻ tiếp xúc với chó, mèo. Tốt nhất là không nên nuôi các loại vật nuôi này khi trẻ đang ở giai đoạn dễ mắc bệnh.

4. Có nên tự mua thuốc bôi cho trẻ?

Nếu phải sử dụng thuốc bôi, bạn cần tham khảo ý kiến của các bác sĩ để chọn thuốc phù hợp và an toàn cho bé. Không tự ý mua thuốc bôi cho trẻ và không nên đắp các loại thuốc dân gian vì có thể làm bệnh nặng thêm. Nếu muốn dùng bài thuốc dân gian thì mẹ nên đưa bé đến bệnh viện Y học Dân tộc để được bác sĩ khám và điều trị.

Trên thị trường hiện có rất nhiều loại thuốc bôi có chứa corticosteroid. Tuy nhiên, nếu tự ý dùng lâu ngày sẽ gây những tác dụng phụ khiến trẻ bị nhiễm nấm, teo da, mất màu da. Corticosteroid dùng không đúng cách cũng có thể khiến vết chàm nặng thêm và bị nhiễm trùng. 

Trẻ đang bị chàm sữa cần phải đặc biệt hạn chế tiếp xúc với các nguồn dễ gây dị ứng. Hy vọng bài viết trên đây đã cung cấp được cho các bậc phụ huynh những thông tin bổ ích trong việc chăm sóc bé bị chàm sữa.