Rối loạn giấc ngủ ở người cao tuổi: Sinh lý hay bệnh lý?
Nội dung bài viết
Mỗi ngày, một người cần trung bình 6 – 8 giờ để ngủ dù là đêm hay ngày. Vì vậy, ngủ là một hoạt động không thể thiếu đối với sức khỏe của mỗi người. Tuy nhiên, người già thường ngủ ít hơn so với số giờ đó, liệu đó có phải là rối loạn giấc ngủ ở người cao tuổi. Để hiểu rõ hơn về vấn đề này, mời các bạn cùng Bác sĩ Nguyễn Lâm Giang tìm hiểu thêm thông tin qua bài viết dưới đây nhé!
Rối loạn giấc ngủ ở người cao tuổi là gì?
Rối loạn giấc ngủ là vấn đề thường gặp và ít khi được đánh giá đầy đủ ở người cao tuổi. Do đó, để đánh giá giấc ngủ toàn diện, bác sĩ sẽ hỏi về những triệu chứng liên quan thường gặp; và tiến hành thăm khám sức khỏe. Điều này giúp ích cho việc xác định mức độ của bệnh và tìm ra nguyên nhân gây ra giấc ngủ bất thường.
Người cao tuổi nghi ngờ có rối loạn giấc ngủ, bác sĩ sẽ thăm khám và chẩn đoán; từ đó, tìm ra những nguyên nhân liên quan. Lịch sử giấc ngủ trong vòng 1 – 2 tuần gần nhất rất có ích trong việc chẩn đoán bệnh. Rất ít khi việc chẩn đoán rối loạn giấc ngủ ở người cao tuổi cần phải có sự hỗ trợ của công cụ nghiên cứu; nếu có, đa ký giấc ngủ và nghiên cứu giấc ngủ là các phương pháp thường dùng nhất.
Nghiên cứu giấc ngủ được thực hiện vào ban đêm khi bạn đang ngủ ở nhà; với các thiết bị cảm biến được gắn trên người; để theo dõi các chuyển động cơ thể, hoạt động thở, ngủ ngáy, nhịp tim và các hoạt động não bộ, nồng độ oxy máu. Bác sĩ sẽ ghi nhận lại các thông số thu được và đánh giá về hiệu quả giấc ngủ. Nhờ công việc này, bác sĩ đánh giá chính xác được vấn đề rối loạn giấc ngủ bệnh lý hay chỉ là quá trình sinh lý của người bệnh. Từ đó, tìm ra lý do gây ra tình trạng của người mắc.
Xem thêm: Rối loạn ác mộng: Làm thế nào để có được một giấc ngủ ngon?
Nguyên nhân rối loạn giấc ngủ ở người cao tuổi
Thuận theo tự nhiên, người càng cao tuổi, nhu cầu về giấc ngủ càng giảm. Vì vậy, người lớn tuổi rất hay mắc các vấn đề về rối loạn giấc ngủ, điển hình như khó ngủ, ngủ ít, dậy thường xuyên trong đêm hay dậy rất sớm, ngủ không ngon,… Tuy nhiên, nếu việc này không ảnh hưởng đến sức khỏe thì không đáng lo ngại. Đây chỉ là một biểu hiện sinh lý bình thường gặp ở người già. Song, nếu nó xảy ra liên tục và nặng nề, báo hiệu về một tình trạng sức khỏe kém.
Bên cạnh đó, rối loạn giấc ngủ ở người cao tuổi có thể xảy ra do một nguyên nhân cụ thể. Đây là tình trạng giấc ngủ bất thường bệnh lý, có thể gặp ở những người lớn tuổi:
- Bệnh lý thần kinh như bệnh Parkinson, bệnh Alzheimer,…
- Các bệnh lý tiêu hóa.
- Các bệnh lý phổi và đường thở.
- Bệnh tim mạch.
- Đau mãn tính như đau khớp mãn.
- Kiểm soát chức năng tiểu tiện kém.
- Các vấn đề rối loạn giấc ngủ nguyên phát.
Nếu phát hiện ra một trong những nguyên nhân trên, người bệnh nên được điều trị sớm vừa kiểm soát các bệnh nền vừa cải thiện sức khỏe giấc ngủ. Cho nên, người bệnh phải chú ý các triệu chứng của mình để kịp thời phát hiện và thăm khám sớm.
Triệu chứng rối loạn giấc ngủ ở người cao tuổi
Triệu chứng rối loạn giấc ngủ rất đa dạng và không đặc thù cho bất kỳ bệnh lý nào. Người bệnh và người nhà cần lưu ý nếu các giấc ngủ bất thường xảy ra, nhất là khi chúng kéo dài và ngày càng nặng nề. Những bất thường về giấc ngủ có thể gặp ở người cao tuổi là:
- Mất ngủ, khó đi vào giấc ngủ, ngủ không say, không yên giấc.
- Có những đợt ngưng thở ngắn khi ngủ.
- Thường xuyên cử động khi ngủ, hội chứng chân không yên.
- Cử động bất thường khi ngủ.
- Rối loạn đồng hồ sinh học.
- Ngủ mơ.
Nhìn chung, những triệu chứng này làm giảm giờ ngủ, khó ngủ, giảm chất lượng giấc ngủ; thường xuyên dậy vào ban đêm hay dậy rất sớm và không thể ngủ lại. Đây có thể là các vấn đề sinh lý hay bệnh lý về rối loạn giấc ngủ ở người cao tuổi.
Điều trị rối loạn giấc ngủ người cao tuổi như thế nào?
Quan trọng nhất là phải động viên, chăm sóc tâm lý để người bệnh hiểu về lợi ích của giấc ngủ và thực hiện. Nếu tìm ra nguyên nhân gây bệnh, điều trị nguyên nhân là việc ưu tiên nhất. Người cao tuổi bị rối loạn giấc ngủ nặng, bác sĩ sẽ chỉ định một số thuốc ngủ giúp bạn dễ ngủ, duy trì và ổn định giấc ngủ. Bên cạnh đó, còn rất nhiều phương pháp khác giúp người cải thiện giấc ngủ.
Những cách giúp người cao tuổi có giấc ngủ ngon
Đối với người mắc tình trạng này, trước khi sử dụng thuốc nên áp dụng các mẹo sau:
- Tập thói quen dậy vào cùng một thời gian buổi sáng đều đặn.
- Duy trì một thời gian ngủ buổi tối đều đặn.
- Giảm thời gian ngủ trưa.
- Nên tập thể dục nhẹ nhàng mỗi ngày nhưng không nên tập trước khi đi ngủ.
- Chỉ dùng một chiếc giường ngủ quen thuộc.
- Không đọc sách hay xem tivi trước khi ngủ.
- Không nên lo lắng trước khi ngủ.
- Tránh các bữa ăn đêm.
- Tránh sử dụng rượu bia, thuốc lá, cà phê trước khi ngủ.
- Duy trì đều đặn những công việc chuẩn bị cho giấc ngủ như đánh răng, rửa mặt.
- Mặc quần áo dễ chịu, thoáng mát.
- Tạo môi trường dễ ngủ (không nóng, không lạnh, không sáng, không ồn).
- Nếu không thể ngủ sau 30 phút, có thể nghe nhạc hay đọc sách, nhưng không nên bật đèn sáng trong lúc đó.
- Tắm nắng vừa đủ vào ban ngày.
Xem thêm: Những loại thảo dược trị mất ngủ phổ biến và hiệu quả
Hy vọng thông qua bài viết trên đây của Bác sĩ Nguyễn Lâm Giang, bạn đã có thêm nhiều thông tin bổ ích về tình trạng rối loạn giấc ngủ ở người cao tuổi; cũng như một số mẹo nhỏ giúp cản thiện vấn đề mất ngủ. Áp dụng đều đặn và đầy đủ sẽ giúp bạn giảm thiểu hiệu quả các triệu chứng. Nếu các bạn có bất kỳ thắc mắc nào, hãy liên lạc với bác sĩ sớm để được tư vấn nhiều hơn.
Nguồn tham khảo / Source
Trang tin y tế YouMed chỉ sử dụng các nguồn tham khảo có độ uy tín cao, các tổ chức y dược, học thuật chính thống, tài liệu từ các cơ quan chính phủ để hỗ trợ các thông tin trong bài viết của chúng tôi. Tìm hiểu về Quy trình biên tập để hiểu rõ hơn cách chúng tôi đảm bảo nội dung luôn chính xác, minh bạch và tin cậy.
-
Sleep Disorders in Older Adultshttps://www.healthline.com/health/sleep/sleep-disorders-in-the-elderly#next-steps
Ngày tham khảo: 04/11/2021
-
Geriatric Sleep Disorderhttps://emedicine.medscape.com/article/292498-treatment
Ngày tham khảo: 04/11/2021
-
Sleep disorders in hospitalized adults: Evaluation and managementhttps://www.uptodate.com/contents/sleep-disorders-in-hospitalized-adults-evaluation-and-management?search=old%20sleep%20disorder&source=search_result&selectedTitle=2~150&usage_type=default&display_rank=2#H2116251431
Ngày tham khảo: 04/11/2021