YouMed

Sự phát triển của dương vật vào tuổi dậy thì

Bác sĩ NGUYỄN QUANG HIẾU
Tác giả: Bác sĩ Nguyễn Quang Hiếu
Chuyên khoa: Ngoại tổng quát

Dương vật là bộ phận sinh dục quan trọng của nam giới. Đối với nam giới, sự phát triển của dương vật luôn được quan tâm nhiều nhất. Tuổi dậy thì là độ tuổi mà dương vật có những thay đổi nhiều nhất. Do đó, nam giới cần hiểu biết các thay đổi trong thời gian này, qua đó biết cách chăm sóc hiệu quả hơn cơ quan quan trọng này.

Dương vật là gì?

Dương vật là một bộ phận thuộc cơ quan sinh dục nam, sẽ phát triển và đạt kích thước tương đối đầy đủ trong giai đoạn dậy thì.

Ngoài chức năng tình dục, dương vật hoạt động như một ống dẫn để loại nước tiểu khỏi cơ thể. Ở đây, dương vật là phần nối dài của niệu đạo ngoài cơ thể nam.

1. Cấu tạo dương vật

1.1. Đầu dương vật

  • Đối với những người đàn ông không được cắt bao quy đầu, đầu dương vật được bao phủ bởi một lớp mô màu hồng (gọi là niêm mạc). Còn khi nam giới đã cắt bao quy đầu, bao quy đầu được phẫu thuật cắt bỏ và niêm mạc trên quy đầu chuyển thành da khô.
  • Ở đầu dương vật có lỗ tiểu. Đây là điểm cuối của niệu đạo ngoài. Cũng là điểm cuối của đường dẫn tinh phóng ra ngoài.
  • Tại đầu dương vật có chứa các mút đầu tận thần kinh nhạy cảm. Một số đầu dây nằm ở bộ phận dây thắng dương vật. Chúng có chức năng cảm nhận khoái cảm khi thực hiện hành vi tình dục. Một số người có sự nhạy cảm hưng phấn quá mức thì dẫn đến dễ xuất tinh hay xuất tinh sớm.
cấu tạo dương vật
Hình vẽ mặt cắt ngang cấu tạo và các thành phần của hệ sinh dục nam.

1.2. Thể hang (Corpus cavernosum)

Là hai ống mô dài chạy dọc theo thân dương vật. Khi hưng phấn tình dục, máu lấp đầy thể hang và làm dương vật cương cứng. 

Lúc còn nhỏ, trẻ vẫn có sự cương dương. Tuy nhiên, khi chưa đến tuổi dậy thì, sự cương dương khá yếu. Đến tuổi dậy thì, lượng testosteron tăng đột ngột, kích thích thể hang phát triển. Hormon này làm kéo dài thể hang. Đây là nhân tố chính tạo nên kích thước dương vật nam giới. 

1.3. Thể xốp (Corpus spongiosum)

Chúng là một cột ống mô khác chạy dọc theo thân dương vật và kết thúc ở tinh hoàn. Thể xốp có tác dụng đóng – mở niệu đạo để cho nước tiểu hoặc tinh trùng đi ra khỏi cơ thể nam giới.

1.4. Mạch máu và thần kinh

Mạch máu và thần kinh xuất phát từ hai bên gốc dương vật, phân bố dọc theo chiều dài niệu đạo ngoài và khắp dương vật. Mạch máu và thần kinh ở khu vực này rất đặc biệt. Chúng thường nhạy cảm hơn ở các phần khác của cơ thể và độc đáo ở điểm chúng có thể “co-giãn” tùy theo sự phát triển chiều dài dương vật. 

Mạch máu và thần kinh dương vật
Mạch máu và thần kinh dương vật.

2. Các bộ phận khác của cơ quan sinh dục nam

Khi nhắc đến vấn đề cơ quan sinh dục nam, ta thường chỉ chú trọng và chăm sóc mỗi “cậu bé”. Nhưng “một cây làm chẳng nên non”. Một mình “cậu bé” không thể đảm nhận cũng như làm hết tất cả vai trò của nó được. Bên cạnh đó, các cơ quan xung quanh cũng góp phần và hỗ trợ cho vai trò của cậu.

Xem thêm: Bao quy đầu ở nam giới có chức năng như thế nào?

2.1. Tinh hoàn

Đây là bộ phận quan trọng bậc nhất của nam giới. Tuy nhiên chúng ít được quan tâm nhất. Đa số các nam giới chỉ quan tâm đến phần “niệu đạo ngoài” kia mà ít khi nào quan tâm đến hai cậu bé này.

Tinh hoàn gồm hai cơ quan: trái và phải. Ở giai đoạn bào thai, tinh hoàn được hình thành trong ổ bụng, phái trên thận. Khi thai nhi phát triển đến lúc sinh ra, hai tinh hoàn sẽ di chuyển xuống dưới và sau đó, nằm gọn cuối cùng ở hai túi bìu, bên dưới dương vật.

Tại đây, chúng có nhiệt độ thích hợp, “mát mẻ” hơn so với nhiệt độ bên trong ổ bụng. Chúng sẽ bắt đầu phát triển và tiết ra testosteron chủ yếu của nam giới cũng như chức năng sản sinh tinh trùng.

Một phần dây dẫn sẽ dẫn tinh trùng từ tinh hoàn sinh ra, tinh trùng phát triển dần bên trong ống dẫn tinh và hoàn thiện tại túi tinh.

Tinh hoàn được nuôi bởi hệ thống mạch máu và thần kinh rất phức tạp.

2.2. Túi tinh

Một thời gian, người ta tin rằng túi tinh chỉ có tác dụng chứa tinh trùng. Tuy nhiên mặt trong của túi tinh có chứa các tuyến, tiết ra các chất giúp các tinh trùng hoàn thiện cấu tạo. Một phần dinh dưỡng cũng được tiết ra để nuôi đám tinh binh này.

Khi các tinh binh đã già và đến “tuổi” chết đi, phần niêm mạc túi tinh sẽ hấp thụ lại các tế bào này.

Xem thêm bài viết: Túi tinh ở người: Cấu trúc và chức năng

2.3. Tuyến tiền liệt

Đây là một tuyến hình trái tim, bao quanh phần gốc của dương vật. Tuyến này có tác dụng tiết ra các chất nhờn và các chất dẫn, các chất dinh dưỡng giúp tinh trùng có thể sống sót một thời gian sau khi ra khỏi cơ thể. 

Ngoài ra, chất nhờn từ tuyến tiền liệt có chức năng bôi trơn đường dẫn trong lúc thực hiện hành vi tình dục. Phần chất nhờ sẽ bôi đường dẫn cho tinh trùng khi phóng tinh.

2.4. Phần da mu và xung quanh dương vật

Ít ai để ý phần da phía trên và xung quanh dương vật. Nhất là khi còn bé, phần da này của nam giới cũng trông như bình thường. 

Phần da xung quanh dương vật sẽ phát triển đặc tính sinh dục phụ: phần lông quanh bộ phận sinh dục. Về vai trò, sẽ được đề cập ở phần bên dưới.

2.5. Hệ thống dây chằng neo dương vật 

Cũng là một thiếu sót nếu như bỏ qua hệ thống dây chằng này. Phần gốc dương vật nằm ở đáy xương chậu. Dương vật gắn một cách lỏng lẻo vào xương mu bằng hệ thống dây chằng. Nói cách khác, cái tên gọi đã nói lên chức năng của nó. Nếu không có hệ thống dây chằng này, thì dương vật giống như “một trái chín rụng khỏi cây” – hoàn toàn không có gì gắn vào thân mình nam giới cả.

Hệ thống dây chằng này cũng là “cơ quan phụ” giúp cho “cậu bé” có thể cương cứng, dựng đứng một cách hoành tráng. Khi co cơ, cậu bé sẽ dựng đứng lên. Một số người có dương vật nhỏ, việc phẫu thuật cắt bỏ dây chằng neo dương vật sẽ giúp dương vật dài thêm khoảng 2-3cm, được dùng để phẫu thuật điều trị cho những người có dương vật nhỏ. Tuy nhiên, các bạn cũng biết đấy, khi cương cứng, dương vật sẽ không thể “hùng dũng”, “hiên ngang” như trước.

2.6. Dây thắng dương vật

Tại đầu dương vật có dây thắng dương vật. Đây thực chất là một nếp mô rất mỏng và co giãn, nằm mặt dưới của quy đầu. Đối với nam giới tụt được quy đầu xuống, thì khi cương cứng, phần dây thắng này căng ra.

Nhìn thì tưởng chừng vô dụng, nhưng thực tế, cơ thể người rất đặc biệt. Không có bộ phận nào mà “vô dụng” cả. Phần dây thắng này sẽ giữ cho bao quy đầu không tụt ra quá xa khi dương vật cương cứng. Do đó, đảm bảo cho sự che chở quy đầu.

Một phần ít ai nghĩ tới, là phần da mỏng ấy cũng che đậy các sợi thần kinh thụ cảm rất nhạy cảm. Khi bị kích thích, chúng cũng tạo nên các khoái cảm ở nam giới.

Dây thắng hay dây hãm đầu dương vật
Dây thắng hay dây hãm đầu dương vật

Nam giới khi cắt bao quy đầu, có thể bị cắt một phần hay cắt toàn bộ dây thắng. Khiến khi cương lên, lộ phần đầu dương vật ra ngoài, đôi khi không được bảo vệ, dễ bị trầy xước hơn. Đôi khi, một số nam giới khó đạt được khoái cảm, khi đã bị cắt bỏ dây thắng.

Những thay đổi trong giai đoạn dậy thì

1. Phát triển của dương vật

Dương vật bắt đầu phát triển trong độ tuổi từ 10 – 14 dưới tác động của hormone tăng trưởng. Bạn cần thích nghi với những thay đổi này để bước sang tuổi trưởng thành. Dương vật sẽ ngừng phát triển ở tuổi 16 – 21 khi mà kích thước đã đạt chuẩn. 

Bộ phận dương vật vừa thay đổi về kích thước và chức năng. Về kích thước, dương vật sẽ phát triển theo thứ tự lần lượt từ chiều dài đến chiều rộng. Dương vật chỉ phát triển mạnh trong một khoảng thời gian, sau đó ngừng lại rồi lại tiếp tục phát triển. Về chức năng, dương vật bắt đầu cương cứng để đáp ứng với các kích thích tình dục.

Dương vật có thể tiếp tục phát triển trong 1 – 2 năm sau khi ngừng tăng trưởng chiều dài. Nhìn chung, kích thước dương vật sẽ đạt đến mức chuẩn năm 18 – 21 tuổi. Dương vật sẽ phát triển cả về chiều dài và chiều ngang. Rõ nhất sẽ nhận thất ở hai trạng thái: khi xìu và cương dương.

Kích thước của dương vật không phụ thuộc vào thời gian bắt đầu phát triển sớm hay muộn. Nó phụ thuộc nhiều hơn vào lượng hormone tiết ra trong độ tuổi dậy thì.

Xem thêm: 23 loại thực phẩm tăng cường sinh lý cho nam giới

2. Quá trình cương dương

Quá trình cương cứng là kết quả của sự thay đổi lưu lượng máu bên trong dương vật. Khi một người đàn ông bị kích thích tình dục, dây thần kinh làm cho các mạch máu dương vật mở rộng. Nhiều máu chảy vào và ít chảy ra khỏi dương vật, làm cứng các mô và duy trì sự cương cứng cho quá trình quan hệ tình dục.

Thể hang, như đã nói ở trên, sẽ phát triển mạnh trong giai đoạn này. Sự phát triển đó tạo nên kích cỡ chính của dương vật.

Vào thời điểm này của giai đoạn dậy thì, các cậu bé nam dễ bị kích thích bởi các yếu tố tình dục. Một chút hưng cảm, một chút cảm xúc nhẹ với đối tượng mình thích cũng khiến dương vật cương cứng. Đây là điều bình thường và không có điều gì phải e ngại cả.

Việc cố gắng kiềm chế sự cương dương như bóp, bẻ dương vật, mặc quần lót chật hoặc gò ép quá mức lúc cương cứng sẽ gây sang chấn dương vật. Từ nhẹ đến nặng. Nhẹ thì dương vật có thể phục hồi. Nếu nặng có thể làm gãy dương vật, hư hại thể hang và sẹo trong thể hang. Sẹo này sẽ làm cong dương vật về sau.

Hai trạng thái của dương vật
Hai trạng thái của dương vật: khi xìu và cương dương.

3. Quy đầu và phần đầu dương vật

Cùng với sự phát triển về kích cỡ dương vật, đầu dương vật cũng sẽ dần “lộ” ra ngoài.

3.1. Đối với các cậu bé được phẫu thuật cắt bao quy đầu

Một số bé trai được cắt bao quy đầu. Điều này có nghĩa là bao quy đầu bị loại bỏ. Quyết định cắt bao quy đầu cho một bé trai có thể phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Điều này bao gồm sở thích, tôn giáo của cha mẹ và nơi đứa trẻ được sinh ra.

Nếu cắt bao quy đầu quá sớm, khi còn ở gian đoạn trẻ em thì khi dậy thì, một số cậu bé có thể gặp rắc rối. Sự phát triển của dương vật sẽ là căng phần da khi cương. Nếu cắt bao quy đầu từ lúc nhỏ có thể làm thiếu da, làm đau khi cương dương. Một số dương vật sẽ bị cong lên phía trên do thiếu da khi cương dương. Nếu phẫu thuật quá sớm, làm đứt dây thắng dương vật, có thể làm mất điểm kiểm soát khoái cảm khi thực hiện hành vi tình dục ở nam giới.

Xem thêm: Hẹp bao quy đầu, liệu điều trị cắt bao quy đầu là tốt nhất?

3.2. Đối với các cậu bé chưa phải trải qua phẫu thuật cắt bao quy đầu

Ở một cậu bé không được cắt bao quy đầu, bao quy đầu sẽ bắt đầu tách ra khỏi quy đầu. Điều này được gọi là co rút bao quy đầu. Nó xảy ra tự nhiên trong khi cậu bé là một em bé. Thu hồi bao quy đầu có thể xảy ra ngay sau khi sinh. Hoặc có thể mất vài năm. Hầu hết bao quy đầu có thể được rút lại hoàn toàn vào thời điểm một chàng trai trẻ 18 tuổi. 

Do đó, quá trình tụt dần của bao quy đầu sẽ hoàn tất cùng với sự phát triển của dương vật trong độ tuổi thiếu niên. Việc tụt xuống tự nhiên của bao quy đầu là do sự phát triển tự nhiên của cơ thể.

Phần bao quy đầu có thể được tụt xuống trong thời gian này, một phần cũng là do sự dễ cương dương. Các kích thích hoạt động tình dục và thủ dâm nam giới cũng giúp phần quy đầu này tụt xuống. 

Một thiếu niên không được cắt bao quy đầu nên rút lại hoặc kéo lại bao quy đầu và làm sạch bên dưới nó hàng ngày. Nó nên là một phần của thói quen vệ sinh hàng ngày của mình

4. Sự phát triển của tinh hoàn

Bạn cần chắc chắc rằng bạn có đủ hai tinh hoàn trong túi bìu. Nếu không có đủ hai tinh hoàn, đó sẽ là một rắc rối lớn. Như đã đề cập ở trên, tinh hoàn được hình thành tròn ổ bụng và di chuyển xuống bìu lúc bé trai được sinh ra. Khi không có đủ hai tinh hoàn tức là chúng đã bị “kẹt” trên đường di chuyển đâu đó trong ổ bụng. Việc phẫu thuật là cần thiết để định hình lại đúng vị trí của tinh hoàn. Nhiệt độ quá cao trong ổ bụng sẽ khiến tinh hoàn ẩn dễ sinh ra ung thư tinh hoàn, đây là một bệnh lý ác tính ở nam giới.

Khi bạn đã có đủ hai tinh hoàn trong túi bìu thì bạn an tâm, chúng sẽ phát triển trong giai đoạn dậy thì ở nam giới. Tinh hoàn sẽ to lên dần. Kích thước thường là đường kính 2.5 – 5cm mỗi tinh hoàn. 

Vào giai đoạn này, chúng sẽ hoạt động mạnh, tiết ra các hormon testosteron, kích thích các sự phát triển giới tính phụ ở nam. Tinh hoàn bắt đầu sản xuất tinh trùng. Sự sản xuất này sẽ bắt đầu từ thời điểm này cho đến lúc tinh hoàn không còn nữa, hoặc cho đến lúc cậu nam đó “nhắm mắt-xuôi tay” đến hết đời.

Tinh trùng sẽ được đưa dần đến túi tinh qua ống dẫn tinh. Trong quá trình đó, tinh trùng sẽ dần phát triển đến mức hoàn chỉnh. Thời gian sống của tinh trùng là 28 – 55 ngày. Số tinh trùng già và chết đi sẽ được hấp thụ lại trong túi tinh.

Quá trình di chuyển và định hình vị trí của tinh hoàn
Quá trình di chuyển và định hình vị trí của tinh hoàn.

5. Túi tinh và “mộng tinh”

Túi tinh được phát triển trong giai đoạn dậy thì. Tinh trùng sẽ phát triển hoàn chỉnh tại đây.

Khi được tạo ra quá dồi dào và dễ bị kích thích, một số nam giới sẽ diễn ra hiện tượng mộng tinh. Một kích thích nhẹ trong lúc ngủ, một giấc mơ đẹp về người mình thích sẽ kích thích túi tinh phóng tinh trong lúc ngủ. Điều này tạo nên các “giấc mơ ướt” hay mộng tinh ở nam giới. Đây là điều bình thường và không có gì phải e thẹn cả.

Việc thủ dâm trong thời gian này, là một cách giải tỏa cảm xúc dâng trào ở thiếu niên nam. Đây cũng là cách “luyện tập” cho việc cương dương, dồn máu ở thể hang. Đồng thời cũng kích thích tuyến tiền liệt tiết ra chất nhờn và “túi tinh” được xả. Tuy nhiên, không nên làm việc này quá nhiều lần trong ngày vì sẽ rất mệt. Nên nhớ, vào thời điểm này, việc học tập rất quan trọng. Đừng để việc cảm xúc hay thể chất bị ảnh hưởng khi bạn quá chú tâm “xả tress” đến mức “nghiện” nhé.

6. Túi bìu

Cùng với sự phát triển của tinh hoàn, hai túi bìu cũng phát triển. Phần da sẽ trở nên dãn ra, phù hợp với kích thước tinh hoàn. Da sẽ sậm đi, một số người sẽ nhăn lại.

Phần túi bìu có các thần kinh cảm giác, sẽ “săn” co rút lại khi bị kích thích hoặc khi gặp lạnh. Đây là cơ chế tự nhiên bảo vệ tinh hoàn.

7. Lông mu

Tinh hoàn sẽ tăng dần kích thước, lông mu bắt đầu mọc lên. Phần lông này là lông quăn, xoăn tít. Chúng sẽ mọc từ tuổi dậy thì cho đến khi cuối đời ở nam giới.

Phần lông này mọc dài từ phía trên mu, xuống bìu. Có người sẽ mọc lan ra hai bên háng và đùi. Một số nam giới, phần lông này lan lên cả bụng và quanh rốn. Có khi, phần lông này mở rộng hơn, lan ra hai bên hậu môn.

Một số người có sở thích cạo phần lông này. Lý do thường là thẩm mỹ, tôn giáo, giữ vệ sinh đối với những nam giới thường xuyên quan hệ. Cạo lông cũng tránh việc lây bệnh rận mu.

Tuy nhiên, phần lông này cũng có chức năng của nó. Chức năng đầu tiên là thẩm mỹ và thu hút bạn tình. Nhiều người cảm thấy kích thích khi thấy phần lông kéo dài ở bụng, quanh rốn. Phần lông này cũng là một lớp đệm và giúp cách nhiệt với môi trường, bảo vệ “cậu bé”. Chức năng chính của lớp lông này là giữ mùi.

Thực tế cơ quan sinh dục nam luôn tỏa ra các pheromone đặc trưng của từng người. Phần mùi này lưu giữ quanh phần lông và tạo nên sức hấp dẫn tình dục ở riêng mỗi người. Điều thú vị là cũng tùy người, có người cũng không thích mùi này lắm đâu. Nên còn tùy thuộc vào “đối tác” mà chúng ta có thể thay đổi phù hợp, hoặc theo “sở thích” của chính mình.

lông dương vật
Phần lông chứa nhiều pheromon và vị trí đó độ ẩm cao nên bạn cần vệ sinh để tránh các bệnh về da và mùi khó chịu.

8. Chuỗi ngọc dương vật

  • Khi nam giới bắt đầu tụt được quy đầu, họ sẽ nhìn thấy xung quanh rãnh quy đầu có những hạt nhỏ li ti đồng dạng. Đôi khi xếp thành 2 hoặc 3 hàng chạy xung quanh rãnh quy đầu. 
  • Độ tuổi dậy thì sẽ bắt đầu xuất hiện các hạt này. Tuy nhiên, các bạn cũng không nên sợ hãy bệnh gì cả vì chúng thực sự… bình thường. Chúng được gọi tên một cách trìu mến là “chuỗi hạt ngọc dương vật“. Chúng hoàn toàn vô hại.

“Cậu bé” của nam giới và các bộ phận hỗ trợ xung quanh, thay đổi quá nhiều khi nam giới dậy thì. Chính vì một bước tiến lớn đến sự trưởng thành mà chúng ta cần tìm hiểu kĩ về những sự thay đổi này. Qua đó có cách chăm sóc cho cơ quan quý giá này một cách thích hợp nhất. Một sức khỏe nam giới thật khỏe mạnh là sự thu hút khó tả khi đã trưởng thành, các bạn nam nhé.

3 phút đã xuất tinh phải làm sao? Khám phá video ngay để tìm hiểu bí quyết điều trị xuất tinh sớm tại nhà hiệu quả nhé!

Biên tập bởi: ThS.BS Trần Quốc Phong

Đặt khám tiện lợi cùng YouMed

+25 Bệnh viện
+700 Bác sĩ
+89 Phòng khám
Đặt khám không chờ đợi

Đặt khám
không chờ đợi

Nhắn tin với bác sĩ

Nhắn tin
với bác sĩ

Gọi video với bác sĩ

Gọi video
với bác sĩ

Mua sản phẩm y tế giá tốt

Mua sản phẩm
y tế giá tốt

Lưu trữ hồ sơ y tế

Lưu trữ
hồ sơ y tế

Đọc tin y tế chính thống

Đọc tin y tế
chính thống

Tải ứng dụng YouMed

Nguồn tham khảo / Source

Trang tin y tế YouMed chỉ sử dụng các nguồn tham khảo có độ uy tín cao, các tổ chức y dược, học thuật chính thống, tài liệu từ các cơ quan chính phủ để hỗ trợ các thông tin trong bài viết của chúng tôi. Tìm hiểu về Quy trình biên tập để hiểu rõ hơn cách chúng tôi đảm bảo nội dung luôn chính xác, minh bạch và tin cậy.

  1. Is My Penis Normal?https://kidshealth.org/en/teens/penis.html

    Ngày tham khảo: 24/08/2020

  2. Care of the Uncircumcised Penis in Teenshttps://www.urmc.rochester.edu/encyclopedia/content.aspx?contenttypeid=90&contentid=P01616

    Ngày tham khảo: 24/08/2020

  3. Physical Development in Boys: What to Expecthttps://www.healthychildren.org/English/ages-stages/gradeschool/puberty/Pages/Physical-Development-Boys-What-to-Expect.aspx

    Ngày tham khảo: 24/08/2020

  4. Penis growth and development in children and adolescents: a study based on GAMLSShttps://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28774364/

    Ngày tham khảo: 24/08/2020

Chia sẻ thông tin hữu ích này cho mọi người