Tầm soát ung thư dạ dày: quy trình, kết quả và lưu ý khi xét nghiệm

Ung thư dạ dày ngày càng trở nên phổ biến ở mọi lứa tuổi. Vì vậy việc phòng ngừa và tầm soát ung thư dạ dày thường xuyên là hết sức cần thiết. Vậy ung thư dạ dày là gì? Làm thế nào để tầm soát ung thư dạ dày? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây của Bác sĩ Đỗ Phạm Nguyệt Thanh nhé.

Ung thư dạ dày là gì?

Ung thư dạ dày bắt đầu khi các tế bào ung thư hình thành ở lớp lót bên trong dạ dày, và có thể phát triển thành khối u. Ngoài ra, các tế bào ung thư này có thể xâm lấn các mô ở gần (xâm lấn cục bộ) hay ở xa (di căn). Bệnh thường diễn tiến chậm qua nhiều năm và thường gặp ở những người trên 60 tuổi.¹

Ung thư dạ dày có thể được phân loại như sau:²

• Dạng lồi: khối u dạng nấm hoặc dạng polypoid.
• Dạng loét: khối u có tình trạng loét.
• Thâm nhiễm bề mặt: khối u có hiện tượng lan dọc theo niêm mạc hoặc thâm nhiễm bề mặt ngoài bên trong thành dạ dày.
• Thể xơ cứng: khối u xâm nhập thành dạ dày kèm theo phản ứng xơ.
• Thể hỗn hợp: phổ biến nhất. Khối u có đặc điểm của ít nhất hai loại được liệt kê ở trên.

Ung thư dạ dày nếu phát hiện sớm sẽ khiến việc điều trị trở nên dễ dàng hơn. Đối với các khối u thể lồi sẽ có tiên lượng tốt hơn so với khối u thể thâm nhiễm do các khối u thể lồi có triệu chứng sớm hơn.

Nguyên nhân dẫn đến ung thư dạ dày?

Hiện nay, các nhà nghiên cứu vẫn chưa tìm ra nguyên nhân nào khiến các tế bào ung thư bắt đầu phát triển trong dạ dày. Tuy nhiên, người ta nhận thấy có một số yếu tố làm tăng nguy cơ bị ung thư dạ dày như sau:^{1 2 3}

Nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori (vi khuẩn HP)

Đây được xem là một trong những nguyên nhân gây ung thư dạ dày. Vi khuẩn HP gây viêm teo niêm mạc dạ dày mạn tính, loét dạ dày và các tổn thương tiền ung thư khác.

Các tổn thương tiền ung thư

Viêm dạ dày mạn tính không được điều trị kịp thời sẽ gây viêm teo mạn tính niêm mạc dạ dày. Sau đó sẽ xuất hiện các biến đổi dị sản của tế bào rồi dẫn đến các biến đổi loạn sản từ mức độ nhẹ, vừa đến nặng. Tình trạng loạn sản kéo dài sẽ dẫn đến ung thư dạ dày.

Các yếu tố di truyền

Viêm teo niêm mạc dạ dày tự miễn, các yếu tố di truyền khác hoặc có người thân bị ung thư dạ dày cũng là những yếu tố nguy cơ.

Thói quen sinh hoạt

Chế độ ăn uống có ăn nhiều các loại thịt chứa nitrat như thịt cá ướp muối, rau dưa muối, thịt nướng, thịt hun khói,… là một trong những yếu tố nguy cơ của ung thư dạ dày. Người ta nhận thấy những người ăn nhiều các thực phẩm được chế biến (hun khói, ngâm tẩm, muối,…) có tỉ lệ mắc ung thư dạ dày cao hơn những người có thói quen ăn uống nhạt và thanh đạm. Bên cạnh đó, việc hút thuốc lá cũng làm tăng nguy cơ ung thư dạ dày và những người hút thuốc lá cũng có thể đáp ứng kém với điều trị.

Polyp dạ dày

Polyp dạ dày có thể là tiền thân của bệnh ung thư. Các polyp viêm có thể gặp ở những bệnh nhân dùng NSAIDS, trong khi polyp nang đáy có thể gặp ở những người dùng thuốc ức chế bơm proton. Trong đó, polyp tuyển (đặc biệt là đa poplyp) có khả năng phát triển thành ung thư nhất.

Quy trình tầm soát ung thư dạ dày

Tầm soát ung thư dạ dày thường xuyên là điều cần thiết để có thể phát hiện sớm và điều trị kịp thời ung thư dạ dày. Với kỹ thuật hình ảnh ngày càng tiên tiến như nội soi có dải ánh sáng hẹp, nội soi phóng đại,… đã cho phép phát hiện sớm các tổn thương ở dạ dày. Sau đây là quy trình tầm soát ung thư dạ dày bạn có thể tham khảo:⁴

1. Khám lâm sàng

Đây là bước đầu tiên và quan trọng trong tầm soát ung thư dạ dày để đánh giá nguy cơ mắc bệnh. Bác sĩ sẽ hỏi các thông tin về tuổi, tình trạng sức khỏe, tiền sử bệnh của cá nhân và gia đình, triệu chứng nghi ngờ,… Sau đó, bác sĩ sẽ tiến hành khám lâm sàng.

2. Nội soi dạ dày

Bác sĩ sẽ dùng ống nội soi đưa vào đến dạ dày để quan sát bên trong. Việc này cho phép quan sát được sự thay đổi của niêm mạc dạ dày cũng như tiến hành sinh thiết qua nội soi để có thể chẩn đoán ung thư dạ dày tại chỗ hoặc xâm lấn. Không những thế, nội soi còn giúp phát hiện các tổn thương tiền ung thư (viêm teo, tăng sản, dị sản, loạn sản,…) hoặc phát hiện tình trạng nhiễm vi khuẩn HP.

3. Chụp cắt lớp vi tính (CT)

Bên cạnh nội soi, bác sĩ có thể sẽ chỉ định chụp CT. Thông qua các hình ảnh, bác sĩ có thể đánh giá tình trạng tổn thương của dạ dày cũng như sự xâm lấn của khối u đến các bộ phận xung quanh.

4. Sinh thiết

Đây là thủ tục cần thiết để chẩn đoán khối u có phải là ung thư không. Quá trình này có thể tiến hành ngay khi nội soi khi có tổn thương niêm mạc dạ dày và sau đó sẽ tiến hành giải phẫu bệnh.

5. Xét nghiệm máu tìm chất chỉ điểm ung thư

Ngoài các phương pháp kể trên, xét nghiệm máu cũng là một cách hiệu quả để chẩn đoán ung thư dạ dày. Mỗi loại ung thư sẽ có dấu ấn ung thư riêng. Và với ung thư dạ dày, các marker điển hình trong máu gồm: CA 72-4, CEA và Ca 19-9. Khi chỉ số các marker tăng cao đột đột biến thì có thể nghi ngờ ung thư dạ dày.

Những lưu ý khi tầm soát ung thư dạ dày

Khi tầm soát ung thư dạ dày, bạn nên lưu ý một số điểm như sau:

• Lựa chọn gói tầm soát ung thư dạ dày phù hợp với đầy đủ những danh mục cần thiết.
• Mặc đồ thoải mái để thuận tiện cho việc khám.
• Liên hệ với bác sĩ hoặc các nhân viên y tế để được tư vấn trước khi khám.
• Chọn lựa cơ sở khám uy tín để tầm soát sức khỏe.
• Tầm soát ung thư dạ dày định kì ít nhất một lần một năm.

Tầm soát ung thư dạ dày ở đâu?

Để việc tầm soát ung thư dạ dày được chính xác và hiệu quả, bạn nên lựa chọn các cơ sở y tế uy tín. Sau đây là một số địa chỉ tầm soát ung thư dạ dày tại thành phố Hồ Chí Minh bạn có thể tham khảo:

• Bệnh viện Ung bướu TP. Hồ Chí Minh: Số 3 Nơ Trang Long, Phường 7, Quận Bình Thạnh, Thành phố Hồ Chí Minh.
• Bệnh viện Nhân dân 115: 527 Sư Vạn Hạnh, Phường 12, Quận 10, Thành phố Hồ Chí Minh.
• Bệnh viện Đại học Y dược TPHCM: 215 Đường Hồng Bàng, Phường 11, Quận 5, Thành phố Hồ Chí Minh.
• Bệnh viện Chợ Rẫy: 201B Đường Nguyễn Chí Thanh, Phường 12, Quận 5, Thành phố Hồ Chí Minh.
• Phòng khám Đa khoa Quốc tế Exson: 722 Sư Vạn Hạnh, Phường 12, Quận 10, Thành phố Hồ Chí Minh.
• Phòng khám Đa khoa Saigon Healthcare: Số 45 Thành Thái, Phường 14, Quận 10, Thành phố Hồ Chí Minh.

Bài viết hy vọng đã giúp bạn hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của tầm soát ung thư dạ dày. Tầm soát ung thư dạ dày là cách tốt nhất để chẩn đoán và điều trị sớm bệnh ung thư dạ dày. Do đó, bạn nên khám tầm soát ung thư dạ dày tại các cơ sở y tế uy tín ít nhất mỗi năm một lần.