Ung thư phổi giai đoạn đầu: dấu hiệu nhận biết và cách điều trị

Ung thư phổi là nguyên nhân gây tử vong đứng hàng đầu trong các bệnh lý ung thư. Bệnh phổ biến ở nhiều độ tuổi, nhưng hay gặp là từ 55 đến 65 tuổi. Gần đây, bệnh có xu hướng xuất hiện ở những người trẻ tuổi nhiều hơn. Triệu chứng trong giai đoạn đầu rất mập mờ và giống với nhiều bệnh khác. Nhưng nếu được phát hiện sớm thì có thể có phương pháp điều trị hiệu quả hơn rất nhiều.

Khả năng điều trị thành công ung thư phổi giai đoạn đầu lên đến 80%. Dĩ nhiên là vẫn phải tiếp tục theo dõi và thực hiện các biện pháp khác để đầy lùi hoàn toàn. Do đó việc phát hiện được bệnh càng sớm thì càng có hiệu quả trong phác đồ điều trị.

Các dấu hiệu ung thư phổi giai đoạn đầu

Đặc điểm của ung thư phổi giai đoạn đầu

Ung thư phổi có hai loại chính là ung thư phổi tế bào nhỏ và ung thư phổi không tế bào nhỏ. Trong đó, có 9 trên 10 người mắc ung thư phổi thuộc loại ung thư phổi không tế bào nhỏ. Vì vậy, đa số các hệ thống phân loại là phân loại ung thư phổi không tế bào nhỏ. Bảng phân độ hay được sử dụng nhất là phân độ TNM, viết tắt của T (Tumour) – N (Nodes) – M (Metastatis). 

• T (Tumour) mô tả kích thước khối u, độ lan rộng của khối u.
• N (Nodes) mô tả mức độ lan của khổi u. Khối u đã lan rộng tới các hạch bạch huyết gần đó chưa.
• M (Metastatis) nghĩa là di căn. Cho biết khối u đã di căn đến các cơ quan khác như não, xương, gan… hay chưa.

Phân độ ung thư phổi giai đoạn đầu theo TNM

Bảng phân độ TNM chi tiết khá phức tạp. Theo TNM, ung thư phổi giai đoạn đầu là giai đoạn 0 và giai đoạn I. Trong giai đoạn I được chia nhỏ thêm hai giai đoạn là IA và IB. Biết giai đoạn, loại và cấp độ sẽ giúp bác sĩ có một kế hoạch điều trị thích hợp.  

Giai đoạn 0: Khối u chỉ ở các lớp tế bào trên cùng lót đường dẫn khí và chưa xâm lấn sâu hơn vào các mô phổi khác. Tế bào ung thư chưa lan đến các hạch bạch huyết lân cận và các cơ quan khác của cơ thể. 

Giai đoạn IA: Khối u chỉ khu trú trong phổi và kích thước nhỏ hơn 3 cm. Giai đoạn này được chia nhỏ hơn nữa dựa vào kích thước khối u

• IA1: nhỏ hơn 1 cm, hoặc không xâm lấn.
• IA2: từ 1 đến 2 cm.
• IA3: từ 2 đến 3 cm.

Giai đoạn IB: Khối u vẫn chưa lan đến hạch bạch huyết lân cận. Giai đoạn này có thể được xác định theo hai cách: Một là khối u kích thước từ 3 đến 4 cm. Hoặc hai là khối u có kích thước nhỏ hơn hoặc bằng 4 cm nhưng thỏa 1 trong các yếu tố sau:

• Khối u nằm trong phế quản chính nhưng không phải tại chỗ chia đôi.
• Khối u lan đến màng phổi.
• Phổi đã xẹp hoặc viêm.

Triệu chứng ung thư phổi giai đoạn đầu

Vì là ung thư phổi giai đoạn đầu nên những biểu hiện, triệu chứng của bệnh rất mập mờ. Do đó cần phải đặc biệt chú ý về các dấu hiệu của bệnh thì mới có thể phát hiện bệnh sớm. Một số triệu chứng có thể gặp trong giai đoạn đầu:

• Sụt cân đột ngột: Theo Hiệp hội Ung thư Lâm sàng Hoa Kỳ (ASCO), sụt cân của thể là dấu hiệu sớm nhất của ung thư. Ước tính khoảng 40% có sụt cân đột bất thường khi có chẩn đoán ung thư.
• Khó thở: Khó thở có thể triệu chứng sớm của ung thư phổi giai đoạn đầu dù triệu chứng này gặp ở rất nhiều bệnh lý khác. Có thể có khó thở mà không ho.
• Ho: Ho khan thường xuyên, ho ra đờm, ho dai dẳng và liên tục, đặc biệt ho nhiều vào gần sáng. Đôi lúc ho ra máu. Ho đờm có thể thay đổi màu sắc và số lượng.
• Đau ở lưng, ngực và vai: Sở dĩ có đau lưng, ngực, vai là có ít dây thần kinh đến phổi do khối u. Nhưng, vì là ung thư phổi giai đoạn đầu cảm nhận mức độ đau ở mỗi người là khác nhau.
• Khác: Giọng nói thay đổi, khàn. Sức đề kháng kém khiến cơ thể cảm thấy mệt mỏi, cảm, sốt. Triệu chứng ít gặp hơn như: nuốt khó, màu sắc ngón tay và móng tay thay đổi.

Ung thư phổi giai đoạn đầu chữa như thế nào?

Nếu được can thiệp sớm, ung thư phổi giai đoạn đầu có thể tỷ lệ điều trị thành công rất cao. Phương pháp thông thường là phẫu thuật, hóa trị hoặc xạ trị. Xạ trị là một lựa chọn nếu bạn không thể hoặc không muốn phẫu thuật.

1. Phẫu thuật

Phẫu thuật thường là lựa chọn điều trị đầu tay. Dựa vào kích thước và vị trí khối u có thể có nhiều loại phẫu thuật khác nhau. Truyền thống nhất là mổ hở. Hiện nay phương pháp phẫu thuật nội soi lồng ngực với hỗ trợ quay video (VAS) có thể sử dụng. Ít xâm lấn chính là ưu điểm lớn nhất của phương pháp này. Tuy nhiên, không phải khối u nào cũng có thể loại bỏ bằng cách này. 

2. Hóa trị

Hóa trị là phương pháp điều trị hỗ trợ sau phẫu thuật. Các thuốc hóa trị có khả năng tấn công bất kỳ tế bào ung thư nào sắp lan rộng ra ngoài khối u. Nhưng các thuốc này không được phát hiện bằng các xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh. Tiêu diệt các tế bào di căn tiềm ẩn này có thể giúp ngăn ngừa sự tái phát của ung thư.

3. Xạ trị

Đây cũng là phương pháp điều trị bổ trợ cho bệnh nhân sau khi phẫu thuật ung thư phổi. Phương pháp hiện đại là xạ trị lập thể định vị thận (SBRT) có thể được thực hiện. Nhưng chỉ sử dụng đối với người bệnh có khối u giai đoạn đầu nhưng không thể phẫu thuật. Nghiên cứu cho thấy hiệu quả của phương pháp này tương đương với hiệu quả khi phẫu thuật. 

4. Liệu pháp nhắm trúng đích

Hiện nay, các chuyên gia khuyến khích nên làm xét nghiệm gen khi bị ung thư phổi không tế bào nhỏ. Các nghiên cứu mức độ phân tử sẽ giúp phát hiện đột biến gen hoặc sự sắp xếp lại gen. Thuốc tác động trúng các gen đột biến sẽ gây ra những thay đổi di truyền trong khối u. Từ đó giúp quá trình điều trị ung thư chính xác hơn. 

Liệu pháp miễn dịch

Đây là một loại hình điều trị ung thư mới. Cơ chế của liệu pháp này là tăng cường hệ thống miễn dịch cơ thể giúp nhận biết và chống lại tế bào ung thư. Bốn loại thuốc đầu tiên dành cho bệnh ung thư phổi đã được phê duyệt vào năm 2015. 

Ung thư phổi giai đoạn đầu sống được bao lâu?

Theo thống kê, 70 – 92 % người mắc ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn đầu sống sót sau 5 năm. Nhiều bệnh nhân có thể sống lâu hơn 5 năm với các liệu pháp điều trị mới và hiệu quả hơn. 

Tỷ lệ sống sót còn có thể tăng hoặc giảm phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Ví dụ như sức đề kháng cũng như tuổi tác của từng bệnh nhân. Người bệnh ở độ tuổi càng trẻ và có sức đề kháng cũng như sức khỏe cao thì tỷ lệ sống sót càng cao. Người vẫn giữ thói quen hút thuốc lá khi có chẩn đoán ung thư phổi sẽ làm giảm tỷ lệ sống sót sau ung thư. 

Ung thư phổi giai đoạn đầu có tái phát không?

Nói chung, ở giai đoạn càng lớn thì tỷ lệ tái phát sẽ càng cao. Một nghiên cứu chỉ ra rằng trong 3 người mắc ung thư phổi giai đoạn I thì sẽ có 1 người tái phát ung thư. 

Bệnh nhân ung thư phổi ở giai đoạn đầu thường được điều trị bằng phẫu thuật cắt bỏ hoàn toàn khối u. Tuy nhiên, 30–55% bệnh nhân sẽ tái phát bệnh trong vòng 5 năm đầu sau phẫu thuật. 

Nguy cơ ung thư phổi tái phát phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Bao gồm: loại ung thư phổi, giai đoạn ung thư phổi khi được chẩn đoán, và các phương pháp điều trị ung thư ban đầu. Hầu hết các bệnh ung thư phổi tái phát trong 5 năm đầu sau chẩn đoán. Vì vậy, người bệnh vẫn được khuyến cáo khám định kỳ để theo dõi tình trạng sức khỏe. Từ đó kịp thời phát hiện những bất thường.

Giai đoạn I của ung thư phổi có thể điều trị được. Bệnh nhân có cơ hội sống thêm 5 năm nữa hoặc thậm chí nhiều hơn. Nhưng việc phát hiện được giai đoạn đầu là một bài toán khó. Trên thế giới chỉ có 20% người bệnh phát hiện ung thư phổi giai đoạn đầu. Mong rằng bài viết trên có thể giúp bạn hiểu rõ hơn các dấu hiệu, triệu chứng để phát hiện và tầm soát sớm nhất có thể.