5 nguyên nhân viêm âm đạo thường gặp

Viêm âm đạo vốn là một trong các vấn đề sức khỏe khá phổ biến. Tình trạng này gây nhiều phiền toái và khó chịu cho chị em phụ nữ, đặc biệt khi đang trong lứa tuổi sinh sản. Trong đó, viêm âm đạo do nấm là một tình trạng nhận được nhiều sự quan tâm. Ngoài ra còn những nguyên nhân viêm âm đạo nào khác? Đặc trưng của từng nguyên nhân là gì? Hãy cùng Bác sĩ Lê Dương Linh tìm hiểu qua bài viết sau đây.

Những nguyên nhân viêm âm đạo

Viêm âm đạo là tình trạng viêm nhiễm âm đạo. Bình thường, môi trường bên trong âm đạo có chứa sẵn các vi khuẩn thường trú không gây hại. Khi có những tác nhân gây nên xáo trộn sự ổn định của hệ vi sinh trong âm đạo, sự viêm nhiễm có thể xảy ra. Từ đó gây ảnh hưởng lên chức năng và cấu trúc vốn có của âm đạo, gây ra các vấn đề sức khỏe ở nữ giới.

Có rất nhiều yếu tố có khả năng làm mất cân bằng môi trường trong âm đạo. Những nguyên nhân thường gặp nhất là:^{1 2}

• Vi khuẩn.
• Nấm.
• Trùng roi.
• Giang mai.
• Bệnh lậu.
• Sùi mào gà.
• Thiếu hụt estrogen.

Sau đây, hãy cùng điểm qua các thông tin cơ bản về những nguyên nhân viêm âm đạo phổ biến nhất.

1. Viêm âm đạo do nấm

Tổng quan viêm âm đạo do nấm

Nấm là tác nhân chiếm khoảng ⅓ các nguyên nhân gây viêm nhiễm âm đạo. Trong đó, nấm Candida là chủng nấm chủ yếu gây ra 90% các ca viêm âm đạo do nấm. Bình thường, nấm Candida có thể tồn tại trong hệ vi sinh ở âm đạo phụ nữ mà không gây ra các vấn đề sức khỏe. Tuy nhiên, khi có tổn thương tại chỗ hoặc miễn dịch cơ thể suy giảm, Candida và các chủng nấm khác có thể phát triển mạnh và gây viêm nhiễm.³

Những yếu tố nguy cơ

Viêm âm đạo do nấm có thể liên quan đến một số các yếu tố nguy cơ đặc biệt trước đó. Những yếu tố nguy cơ thông thường bao gồm:³

• Bệnh nhân đái tháo đường, đặc biệt khi không tuân thủ điều trị, kiểm soát đường huyết kém.
• Có sử dụng dụng cụ tử cung hay màng ngăn âm đạo để phòng tránh thai.
• Đã và đang sử dụng kháng sinh phổ rộng.
• Có tình trạng suy giảm miễn dịch, cơ thể giảm khả năng chống chọi với các tác nhân gây hại. Cụ thể là người nhiễm HIV/AIDS, những người đang dùng thuốc ức chế miễn dịch,…
• Gia tăng lượng estrogen trong cơ thể. Tình trạng này có thể gặp ở những người dùng thuốc tránh thai chứa nồng độ estrogen cao.

Khoa học nhận thấy rằng nguy cơ nhiễm nấm có tăng lên ở những người có đời sống tình dục phong phú. Tuy nhiên, viêm âm đạo do nấm không phải là bệnh lây truyền qua đường tình dục. Căn bệnh này hoàn toàn có thể xảy ra trên những người chưa từng quan hệ. Vì vậy, hiện nay chỉ định điều trị cùng lúc cho bạn tình chưa được xem xét rộng rãi.

Biểu hiện viêm âm đạo do nấm

Những triệu chứng điển hình cho các trường hợp viêm âm đạo do nấm bao gồm:³

• Khí hư (huyết trắng) gây ra do nấm thường có màu trắng đục như màu váng sữa. Thường không có mùi khó chịu. Số lượng thay đổi tùy bệnh nhân. Một số trường hợp khí hư ra nhiều, dày và đóng trên thành âm đạo thành những mảng trắng.
• Ngứa. Tình trạng ngứa âm hộ và âm đạo rất phổ biến ở các bệnh nhân viêm âm đạo do nấm.
• Cảm giác nóng rát, có thể đau khi đi tiểu hoặc khi quan hệ.

Biện pháp điều trị viêm âm đạo do nấm

Đa phần các trường hợp nhiễm nấm Candida trên người không có bệnh mạn tính không quá nặng nề. Tuy nhiên, người bệnh cần cẩn trọng với các trường hợp viêm nặng, không đáp ứng rõ với điều trị thông thường. Ngoài ra, viêm âm đạo do nấm còn có khả năng tái đi tái lại. Những trường hợp này thường có liên quan với những yếu tố nguy cơ bệnh lí như đái tháo đường, suy giảm miễn dịch,.. Các yếu tố nguy cơ này cần được xác định để ngăn ngừa tái phát. Cấy nấm là một phương pháp cần thiết để tìm ra chủng nấm chính xác gây nên tình trạng viêm âm đạo tái phát trên từng bệnh nhân. Đặc biệt khi tình trạng viêm do một chủng nấm đặc biệt không phải Candida.

Điều trị viêm âm đạo do nấm sẽ khác biệt tùy theo bệnh cảnh phức tạp hay nhẹ nhàng, có tái phát hay không. Nguyên tắc chính vẫn là dùng thuốc kháng nấm và giữ vệ sinh vùng kín. Thuốc kháng nấm đường uống và đặt âm đạo cũng như thời gian sử dụng sẽ cân nhắc tùy từng tình trạng. Lưu ý rằng không quan hệ trong thời gian dùng thuốc để đảm bảo hiệu quả điều trị.³

Viêm âm đạo do nấm Candida là gì? Bệnh có triệu chứng cụ thể như thế nào? Phương pháp điều trị ra sao? Bạn đọc có thể tham khảo bài viết Viêm âm đạo do nấm Candida: Nguyên nhân, triệu chứng, điều trị và cách phòng ngừa của YouMed để có thêm thông tin cho mình nhé!

2. Viêm âm đạo do vi khuẩn

Có nhiều loại vi khuẩn có thể gây ra tình trạng viêm nhiễm âm đạo. Ngoại trừ lậu cầu và xoắn khuẩn giang mai, bệnh cảnh viêm âm đạo do các vi khuẩn khác được gọi là viêm âm đạo không đặc hiệu. Biểu hiện trong các trường hợp này khá đa dạng, có thể không có đủ các dấu hiệu đặc trưng. Triệu chứng thường gặp là ngứa, ra khí hư. Khí hư trong viêm âm đạo do vi khuẩn thường được mô tả là có mùi tanh đặc trưng như mùi cá. Bệnh nhân ít khi thấy đau khi đi tiểu và quan hệ. Thăm khám âm hộ và âm đạo có thể thấy các nốt đỏ, ít gặp tình trạng viêm nặng nề.

Viêm âm đạo vi khuẩn không được xếp vào các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Vì vậy không cần điều trị đồng thời cho bạn tình. Điều trị chính trong các trường hợp này là dùng kháng sinh.⁴

Viêm âm đạo do lậu

Viêm âm đạo do lậu là một tình trạng đặc biệt trong các nguyên nhân gây viêm âm đạo do vi khuẩn. Viêm nhiễm do lậu có thể gây ra các biến chứng nặng nề nếu không được điều trị kịp thời. Tình trạng viêm có thể lan rộng ra cổ tử cung, vòi trứng. Ngoài ra còn có khả năng gây thai ngoài tử cung, sẩy thai. Một số trường hợp lây cho thai nhi.⁵

Viêm âm đạo do giang mai

Tiếp tục là một bệnh cảnh đặc trưng trong số các nguyên nhân viêm âm đạo do vi khuẩn. Viêm âm đạo do giang mai có bệnh cảnh khá phức tạp, qua nhiều giai đoạn với nhiều triệu chứng khác nhau. Tổn thương đặc trưng trong giang mai là những nốt loét còn được gọi là săng. Săng ban đầu xuất hiện tại âm đạo, âm hộ khi bệnh vừa khởi phát. Sau đó, khi xoắn khuẩn giang mai đi vào máu, săng lan tràn ở các bộ phận khác. Nhiễm giang mai khi mang thai có nguy cơ lây sang thai nhi. Hậu quả có thể là giang mai bẩm sinh ở con, sẩy thai liên tiếp, đa ối hay thai bị dị tật.⁶

3. Viêm âm đạo do trùng roi

Trùng roi hay còn có tên gọi là Trichomonas. Nhiễm Trichomonas là một bệnh lây truyền qua đường tình dục và có thể mắc phải khi quan hệ tình dục trực tiếp.

Viêm âm đạo do nhiễm Trichomonas gây triệu chứng ra khí hư với tính chất khá đặc trưng. Điển hình là khí hư ra loãng và nhiều, màu vàng xanh kèm bọt. Thăm khám âm đạo qua mỏ vịt thường thấy các nốt bầu dục hoặc tròn. Kèm theo là tình trạng viêm nhiễm, phù nề, sưng đỏ ở thành âm đạo. Xét nghiệm soi tươi khí hư cho hình ảnh trùng roi.

Ở nam giới, Trichomonas có thể gây viêm niệu đạo, hoặc viêm mào tinh hoàn, viêm tuyến tiền liệt.

Việc điều trị bệnh sẽ tập trung điều trị cho cả người bệnh và bạn tình, bằng việc sử dụng kháng sinh do bác sĩ kê đơn.⁷

4. Viêm âm đạo do sùi mào gà

Viêm âm đạo do sùi mào gà xảy ra trên những bệnh nhân có nhiễm virus HPV. Hay còn có tên gọi là virus gây u nhú ở người. Biểu hiện thường thấy là những nốt sùi như mụn cóc ở vùng kín của người bệnh. Tình trạng này có thể tái đi tái lại nhiều lần gây phiền toái cho bệnh nhân.¹

Những nguyên nhân gây viêm âm đạo do HPV, trùng roi, lậu và giang mai có liên quan đến hành vi quan hệ tình dục. Để đảm bảo hiệu quả điều trị và tránh tái phát dai dẳng, cả bệnh nhân và bạn tình cần được điều trị đúng và đủ.

5. Viêm âm đạo do thiếu Estrogen

Một trường hợp khá đặc biệt gây ra xáo trộn môi trường tự nhiên của âm đạo là thiếu hụt nội tiết tố nữ estrogen. Tình trạng này hay gặp ở những phụ nữ đã mãn kinh, những người đã cắt hai buồng trứng. Thiếu nội tiết tố khiến môi trường âm đạo và âm hộ teo và khô dần, giảm khả năng tự bảo vệ trước các tác nhân gây hại.²

Những yếu tố nào làm xáo trộn môi trường sinh lí trong âm đạo đều có thể dẫn đến viêm nhiễm. Trong đó, viêm âm đạo do nấm chiếm khoảng ⅓ các trường hợp; và nấm Candida là tác nhân thường gặp nhất. Ngoài ra, nguyên nhân viêm âm đạo còn có thể do nhiễm vi khuẩn, virus và trùng roi. Khi có các triệu chứng bất thường ở vùng kín, hãy liên hệ bác sĩ để được tư vấn điều trị đúng cách, Đặc biệt là giúp nhận biết các trường hợp cần điều trị đồng thời ở bạn tình.