Những điều cần biết về vitamin a cho trẻ

Vitamin A là một trong 3 loại vi chất (iod, sắt) đang được quan tâm. Sự thiếu hụt các vi chất này ở trẻ em đã và đang trở thành vấn đề có ý nghĩa đối với sức khỏe cộng đồng. Các ba mẹ hãy cùng YouMed tìm hiểu về vitamin A cho trẻ qua bài viết này nhé!

Vitamin A là gì? Nguồn cung cấp tự nhiên?

Vitamin A là một vitamin trong những vitamin tan trong dầu. Cơ thể chúng ta không thể tự tổng hợp được vitamin này. Do đó, chúng ta cần phải được cung cấp chúng qua thức ăn hoặc thuốc bổ sung.

Có 2 dạng  chính:

• Tiền chất của carotenoid (beta – carotene) có trong thực vật: các loại rau xanh, trái cây có màu xanh đậm, vàng đậm, đỏ đậm (cà rốt, cà chua, bí đỏ, khoai lang, rau bina…).
• Có nguồn gốc từ động vật (thịt, cá, gan, lòng đỏ trứng, sữa, bơ…) dưới dạng Retinol.

Vitamin A có công dụng trong điều hòa hệ miễn dịch và các cơ quan khác của cơ thể. Ngoài ra vitamin này cũng giúp cải thiện tầm nhìn.

Vai trò của vitamin A cho trẻ

• Là vitamin hỗ trợ cho quá trình phát triển và tăng trưởng ở trẻ. Nó rất quan trọng với sự phát triển thể chất của trẻ. Vitamin này giúp trẻ tăng cân và phát triển chiều cao. Nó cũng giúp các tế bào trong cơ thể phát triển và thực hiện chức năng của chúng.
• Tham gia vào quá trình đáp ứng miễn dịch cơ thể của trẻ. Hiện nay vitamin A vẫn đang được các nhà khoa học nghiên cứu phát hiện thêm những giá trị quan trọng của nó đối với sức khỏe trẻ.
• Chức năng thị giác: Tham gia vào chức năng thị giác của mắt, đó là khả năng nhìn thấy trong điều kiện ánh sáng yếu.Vì vậy khi thiếu vitamin này, khả năng nhìn của trẻ lúc ánh sáng yếu sẽ bị giảm. Hiện tượng này thường xuất hiện vào lúc trời nhá nhem tối nên được gọi là “Quáng gà”.
• Bảo vệ biểu mô: cần thiết cho biểu mô dưới da, biểu mô giác mạc, khí quản, các tuyến nước bọt, ruột non, tinh hoàn…Lớp bề mặt trên cùng của các cơ quan này dễ bị khô (sừng hóa), bong vảy và tróc ra làm phá vỡ hàng rào bảo vệ, tạo điều kiện cho nhiễm trùng tại chỗ. Biểu hiện này thường xảy ra ở mắt. Ban đầu là khô kết mạc rồi tổn thương đến giác mạc. Các tế bào biểu mô bị tổn thương cùng với sự giảm sức đề kháng đã tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập. Vì vậy trẻ bị thiếu sẽ dễ bị nhiễm trùng ở da, hệ hô hấp, hệ tiêu hóa, hệ tiết niệu.

Nguyên nhân gây thiếu vitamin A ở trẻ em

Khẩu phần thiếu hụt vitamin A

Cơ thể của trẻ không tự tổng hợp được vitamin A mà phải cần cung cấp từ bên ngoài. Nên đây chính là nguyên nhân chính gây thiếu vitamin A ở trẻ em.

• Sữa mẹ, đặc biệt là sữa non, là nguồn cung cấp trong những tháng đầu đời của trẻ. Trong thời kì cho trẻ bú, nếu mẹ thiếu vitamin A thì sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến trẻ.
• Ở giai đoạn ăn dặm, cháo, bột là các chất không có đạm và vitamin A. Nếu trẻ chỉ được nuôi đơn thuần bằng tinh bột thì sẽ suy dinh dưỡng.
• Vì vitamin A là vitamin tan trong dầu, nên bữa ăn thiếu chất béo (dầu, mỡ) sẽ làm trẻ không hấp thu được vitamin A.
• Beta – carotene (có nguồn gốc thực vật) có độ hấp thu kém hơn vitamin A có nguồn gốc động vật. Vì vậy nếu thiếu thức ăn từ nguồn thực vật thì sẽ rất dễ thiếu vitamin A, nhất là ở trẻ nhỏ chưa thể ăn quá nhiều rau.

Các bệnh nhiễm khuẩn

Trẻ bị bệnh sởi, tiêu chảy và nhiễm giun dễ bị thiếu vitamin A.

Suy dinh dưỡng

Trẻ ăn thiếu đạm kéo dài gây suy dinh dưỡng cũng thường kèm theo thiếu vitamin A. Bởi vì đạm giữ vai trò chuyển hóa và vận chuyển vitamin A trong cơ thể. Ngoài ra, thiếu kẽm cũng làm ảnh hưởng đến chuyển hóa vitamin A.

Phòng chống thiếu vitamin A cho trẻ

Cung cấp đủ vitamin A cho trẻ bằng thực phẩm

• Thực hiện tốt nuôi con bằng sữa mẹ.
• Bảo đảm ăn uống hợp lý, cân đối các chất dinh dưỡng và đủ vitamin A. Chú trọng nguồn thực phẩm giàu đạm, mỡ và vitamin A cho bữa ăn hàng ngày. Đây là giải pháp cơ bản và lâu dài để giải quyết vấn đề thiếu vitamin A. Bên cạnh đó cần bảo đảm sức khỏe cho trẻ, giữ gìn vệ sinh và tiêm chủng đầy đủ để phòng các viêm nhiễm và ký sinh trùng đường ruột.
• Tăng cường vitamin A vào thực phẩm: đưa vitamin A vào một số thực phẩm thông dụng như đường, sữa, dầu ăn…

Bổ sung vitamin A: Cho các đối tượng nguy cơ (trẻ em và bà mẹ) uống vitamin A liều cao định kỳ.

Lịch uống vitamin a cho trẻ: Cứ mỗi 6 tháng một lần, các phụ huynh nên đưa trẻ đến cơ sở y tế địa phương để được uống vitamin A định kỳ. Nhằm phòng chống tình trạng thiếu vitamin A ở trẻ dưới 5 tuổi, mỗi năm nhà nước đều tổ chức 2 đợt uống vitamin A miễn phí, cho các trẻ dưới 6 tháng tuổi không được bú mẹ hay trẻ dưới 5 tuổi có nguy cơ thiếu vitamin A, theo lịch sau:

• Ngày 1 – 2 tháng 6
• Ngày 1 – 2 tháng 12

Qua bài viết này, hy vọng cha mẹ có thể hiểu rõ hơn về vai trò cũng như lợi ích của vitamin A cho trẻ. Đừng quên lịch uống vitamin a cho trẻ để bé yêu của mình được bổ sung vitamin A định kỳ.