Các loại xét nghiệm ung thư phổi hiện nay

Ung thư phổi là loại ung thư có tỷ lệ tử vong cao. Vậy, làm sao để chẩn đoán, phát hiện để điều trị ung thư phổi sớm? Các loại xét nghiệm ung thư phổi hiện nay là gì? Hãy cùng bác sĩ Bác sĩ Phan Văn Giáo tìm hiểu qua bài viết sau đây nhé!

Khi nào nên xét nghiệm ung thư phổi?

Ung thư phổi là một bệnh ác tính. Bệnh diễn tiến âm thầm và hầu như không biểu hiện triệu chứng ở giai đoạn sớm. Các trường hợp có thể phát hiện bệnh sớm thường là do khám sức khỏe định kỳ hoặc tình cờ phát hiện ra khi khám một bệnh lý khác. Những đối tượng có nguy cơ cao mắc ung thư phổi thường là:

• Người hút thuốc hoặc bị hút thuốc thụ động trong nhiều năm.
• Người thường xuyên tiếp xúc với hóa chất độc hại, các chất phóng xạ, do đặc thù nghề nghiệp.
• Người có người thân trong gia đình mắc ung thư.
• Người có các bệnh mạn tính tại phổi.

Những yếu tố nguy cơ trên kết hợp với các dấu hiệu về hô hấp cần phải đến các cơ sở y tế khám phát hiện sớm ung thư phổi.

Các dấu hiệu gồm: ho kéo dài, ho khạc đờm dây máu thâm, tức ngực, cảm giác khó thở hoặc toàn thân mệt mỏi, ăn kém, gầy, sụt cân.¹

Quy trình chẩn đoán, tầm soát ung thư phổi như thế nào?

Ở giai đoạn đầu bệnh chưa có biểu hiện triệu chứng đặc biệt. Việc phát hiện bệnh chủ yếu qua tầm soát hoặc các phương tiện chuẩn đoán hình ảnh.

Ở giai đoạn tế bào ung thư lan rộng, có biểu hiện các triệu chứng lâm sàng. Sau khi bác sĩ khai thác các dấu hiệu lâm sàng. Một số phương pháp tầm soát bằng hình ảnh sẽ được chỉ định. Các biểu hiện lâm sàng cũng như hình ảnh tổn thương trên phim x-quang, phim cắt lớp chỉ có giá trị gợi ý hướng tới việc người bệnh có mắc bệnh ung thư phổi hay không chứ không có giá trị đặc hiệu chẩn đoán xác định.

Sau khi thực hiện các bước tầm soát. Những xét nghiệm chuẩn đoán chính xác sẽ được chỉ định tùy theo từng trường hợp. Mô bệnh học là tiêu chuẩn vàng để chuẩn đoán ung thư phổi. Bệnh phẩm có thể được lấy qua sinh thiết hoặc nội soi phế quản, chọc hút dịch màng phổi, màng tim…

Các xét nghiệm ung thư phổi phổ biến hiện nay

1. Chụp X quang

Chụp X-quang ngực thường là xét nghiệm đầu tiên được sử dụng để chẩn đoán ung thư phổi. Hầu hết hình ảnh cho thấy một khối màu xám trắng – các khối u phổi.

Tuy nhiên, chụp X-quang ngực không thể đưa ra chẩn đoán chính xác. Vì chúng thường không thể phân biệt ung thư với các tình trạng khác, chẳng hạn như áp xe phổi.

Nếu hình ảnh X-quang cho thấy điều bất thường, bác sĩ có thể yêu cầu người bệnh thực hiện thêm một số xét nghiệm

Một chuyên gia có thể sắp xếp thêm các xét nghiệm để điều tra xem bạn có bị ung thư phổi hay không và nếu có thì đó là loại gì và mức độ lây lan của nó.²

2. Chụp cắt lớp vi tính

Chụp CT có thể cho thấy những tổn thương nhỏ trong phổi mà chụp ảnh bằng tia X không thể thấy được. Nó cũng có thể hiển thị kích thước, hình dạng và vị trí của bất kỳ khối u phổi nào. Chụp CT cũng giúp tìm các hạch bạch huyết mở rộng có thể chứa ung thư đã lan rộng.

3. Soi phế quản

Có nhiều phương pháp soi phế quản để chuẩn đoán ung thư phổi có thể kể đến như:³

• Nội soi phế quản ánh sáng trắng: sử dụng kỹ thuật nội soi phế quản thông thường đánh giá tình trạng tổn thương và sinh thiết làm mô bệnh học.
• Nội soi phế quản bằng ánh sáng huỳnh quang: phương pháp phát hiện sớm ung thư phổi thông qua phát hiện các tổn thương niêm mạc. Với nguồn sàng laser, vùng phế quản bất thường nhạy cảm huỳnh quang sẽ thay đổi màu sắc. Sau đó sinh tiết để phát hiện có tế bào ung thư hay không.
• Nội soi phế quản sử dụng nguồn sang NBI: đây là kỹ thuật mới mới trong nội soi phế quản. Phương pháp này giúp tăng cường hiển thị các mạch máu nhỏ và các cấu trúc trên bề mặt niêm mạc.

4. Xét nghiệm máu

Hiện nay, xét nghiệm máu cụ thể là các chất chỉ điểm khối u trong máu thường chỉ được đánh giá để theo dõi hiệu quả điều trị, đánh giá đáp ứng điều trị. Nó theo dõi phát hiện tái phát, di căn ở bệnh nhân ung thư.²

Hiện nay có hơn 50 loại chất chỉ thị ung thư có thể đo bằng xét nghiệm máu. Tuy nhiên, chúng không đặc trưng cho bất kỳ loại ung thư nào. Các chất chỉ điểm khối u như SCC, CEA, Cyfra 21-1, Pro –GRP, NSE thường được giới thiệu có thể tầm soát hay chẩn đoán ung thư phổi.

Xét nghiệm máu không phải là tiêu chuẩn vàng để chuẩn đoán ung thư phổi. Nồng độ CEA có thể tăng trong một số loại ung thư khác. Cyfra 21-1 tăng trong ung thư phổi, và cũng có thể tăng trong một số loại ung thư khác như ung thư vú, ung thư bàng quang…⁴

5. Xét nghiệm mô bệnh học

Đây là tiêu chuẩn vàng để chuẩn đoán ung thư phổi. Xét nghiệm mô bệnh học giúp xác định mức độ của bệnh và lựa chọn phương pháp điều trị. Mẫu mô có thể lấy qua sinh thiết của tổn thương u nguyên phát hoặc từ tổn thương thứ phát do ung thư di căn.⁴

6. Xét nghiệm gen và sinh học phân tử

Hiện nay kỹ thuật giải trình tự gen dựa trên mô bệnh học giúp xác định đột biến gen EGFR, ALK, ROS1, MET… giúp lựa chọn các thuốc điều trị đích. Các dấu ấn sinh học PD-1, PD-L1 được sử dụng để dự báo khả năng đáp ứng của bệnh nhân với liệu pháp miễn dịch.⁴

Cần lưu ý gì khi xét nghiệm ung thư phổi?

Trước khi tiến hành xét nghiệm ung thư phổi, bệnh nhân nên chú ý:

• Nếu có xét nghiệm máu, nhịn ăn tầm 8 giờ trước xét nghiệm.
• Nên giữ tinh thần thoải mái, không nên quá căng thẳng.
• Trước các xét nghiệm không nên ăn, uống những đồ có chất kích thích.
• Nên tìm đến các cơ sở, phòng khám uy tín để xét nghiệm.
• Liên hệ trước cơ sở y tế để trao đổi về những điều cần lưu ý khi làm xét nghiệm.

Xét nghiệm ung thư phổi ở đâu?

Ung thư là loại bệnh lý nguy hiểm. Không chỉ gây ảnh hưởng đến sức khỏe, mà nó còn trở thành gánh nặng cho người bệnh, gia đình và xã hội. Vì vậy, việc tìm đến các cơ sở uy tín để thăm khám, xét nghiệm ung thư phổi rất quan trọng để “tìm đúng bệnh, chữa đúng thuốc”. Từ đó góp phần hỗ trợ người bệnh và người thân trong việc điều trị bệnh tốt hơn.

Sau đây là gợi ý một số cơ sở y tế, bệnh viện để người bệnh đến thăm khám.

Trên đây là thông tin về các loại xét nghiệm ung thư phổi phổ biến hiện nay. Hy vọng qua bài viết này, quý đọc giả sẽ có thêm kiến thức để việc chăm sóc sức khỏe cho bản thân và gia đình được tốt hơn nhé!