Ung thư dạ dày giai đoạn cuối: Dấu hiệu, điều trị và chăm sóc

Ung thư dạ dày là một trong những loại ung thư phổ biến trên thế giới. Việc xác định giai đoạn ung thư dạ dày giúp đưa ra các lựa chọn điều trị và cung cấp một cái nhìn tổng quan về những tiên đoán trong điều trị. Bài viết sau của Bác sĩ Phan Văn Giáo sẽ cung cấp thêm thông tin về ung thư dạ dày giai đoạn cuối, cách điều trị và cũng như chăm sóc người bệnh. Mời bạn cùng tìm hiểu nhé!

Ung thư dạ dày giai đoạn cuối là gì?

Ung thư dạ dày là ung thư xuất hiện ban đầu trong dạ dày. Giai đoạn của bệnh được xác định theo mức độ lan rộng (di căn) tại thời điểm chẩn đoán.

Ở giai đoạn 4, ung thư dạ dày đã di căn qua mô, máu hoặc hệ bạch huyết đến các bộ phận xa của cơ thể. Ung thư có thể được tìm thấy trong các cơ quan như gan, phổi hoặc các hạch bạch huyết ở xa. Giai đoạn này còn gọi là ung thư dạ dày giai đoạn cuối.

Dấu hiệu ung thư dạ dày giai đoạn cuối

Ở giai đoạn 4 ung thư dạ dày, người bệnh có thể gặp các triệu chứng điển hình sau:

• Phân có máu.
• Nôn mửa.
• Sụt cân ngoài ý muốn.
• Đau bụng dữ dội.
• Khó nuốt và ăn.
• Mệt mỏi.

Tùy thuộc vào nơi ung thư đã lan rộng, những người mắc bệnh ung thư dạ dày giai đoạn cuối có thể gặp các triệu chứng khác tại nơi di căn.

1. Triệu chứng ung thư dạ dày di căn đến gan

Bạn có thể có bất kỳ triệu chứng nào sau đây nếu ung thư đã lan đến gan:

• Khó chịu hoặc đau bụng phía bên phải.
• Cảm thấy mệt mỏi.
• Chán ăn và sụt cân.
• Tích tụ chất lỏng trong bụng, hoặc cổ trướng.
• Vàng da, vàng mắt hoặc cả hai.
• Ngứa da.

2. Triệu chứng ung thư dạ dày di căn các hạch bạch huyết

Các triệu chứng phụ thuộc vào hạch bạch huyết nào chứa ung thư. Phổ biến nhất là người bệnh có thể cảm thấy hạch cứng hoặc sưng lên. Hạch bạch huyết ở ngực sưng to có thể gây khó nuốt. Người bệnh có thể bị đau bụng trên dữ dội và lan ra lưng nếu ung thư ở các hạch bạch huyết ở phía sau bụng.

3. Triệu chứng ung thư dạ dày di căn phổi

Người bệnh có thể gặp phải các triệu chứng sau đây nếu ung thư đã lan đến phổi.

• Cơn ho kéo dài dai dẳng không khỏi.
• Khó thở.
• Các triệu chứng của viêm phổi, viêm đường hô hấp.
• Dịch tích tụ giữa thành ngực và phổi (tràn dịch màng phổi).

Ung thư dạ dày di căn sống được bao lâu?

Thời gian của ung thư dạ dày giai đoạn cuối rất khó dự đoán và rất khác nhau ở mỗi người. Các con số thống kê chỉ mang tính chất tham khảo. Tùy vào hoàn cảnh của mỗi người và khả năng đáp ứng với điều trị mà thời gian sống sẽ khác nhau. Nhiều yếu tố ảnh hưởng đến tiên lượng sống của bệnh nhân ung thư dạ dày di căn bao gồm tuổi tác, sức khỏe và phương pháp điều trị.

Theo Surveillance, Epidemiology, and End Results Program  (SEER), ở những người được chẩn đoán từ năm 2009 đến 2015, tỷ lệ sống sót tương đối cho tất cả các giai đoạn của ung thư dạ dày là 31,5%. Tỷ lệ sống sót tương đối sau 5 năm đối với ung thư dạ dày ở giai đoạn di căn (giai đoạn 4) là 5,3%.¹

Xem thêm: Ung thư dạ dày sống được bao lâu? Câu trả lời từ bác sĩ

Ung thư dạ dày di căn có chữa được không?

Ung thư dạ dày giai đoạn di căn rất khó để chữa khỏi. Đó là bởi vì nó không còn giới hạn trong dạ dày và có thể liên quan đến một số cơ quan khác như gan, phổi. Mục tiêu của điều trị là làm giảm các triệu chứng và kiểm soát sự phát triển của ung thư. Bác sĩ sẽ đề nghị các liệu pháp dựa trên tuổi tác và sức khỏe của người bệnh. Điều trị ung thư thường liên quan đến sự kết hợp của các liệu pháp. Kế hoạch điều trị có thể được điều chỉnh dựa trên mức độ hiệu quả của nó.²

Chẩn đoán ung thư dạ dày giai đoạn cuối

Sau khi được thực hiện các biện pháp chẩn đoán ung thư dạ dày như: thăm khám lâm sàng, nội soi dạ dày, sinh thiết… Bác sĩ có thể chỉ định thực hiện thêm các chẩn đoán để tìm hiểu xem ung thư đã lan rộng trong dạ dày, hay các bộ phận khác của cơ thể hay chưa. Chẩn đoán này được gọi là chẩn đoán phân giai đoạn. Sau đây là một số cách chẩn đoán thường dùng:

1. Siêu âm nội soi (EUS)

Đây là một thủ thuật mà ống nội soi được đưa vào cơ thể, thường là qua miệng hoặc trực tràng. Máy nội soi là một dụng cụ mỏng, giống như ống có đèn và thấu kính để quan sát. Một đầu dò ở cuối ống nội soi được sử dụng để dội sóng âm thanh năng lượng cao (siêu âm) ra khỏi các mô hoặc cơ quan bên trong và tạo ra tiếng vang. Tiếng vang tạo thành một hình ảnh của các mô cơ thể được gọi là siêu âm.

2. Chụp CT

Đây là một thủ thuật tạo ra một loạt hình ảnh chi tiết về các vùng bên trong cơ thể, chẳng hạn như ngực, bụng hoặc xương chậu, được chụp từ các góc độ khác nhau. Những hình ảnh được thực hiện bởi một máy tính kết nối với một máy X-quang. Thuốc phản quang có thể được tiêm vào tĩnh mạch hoặc uống để giúp các cơ quan hoặc mô hiển thị rõ ràng hơn. Quy trình này được gọi là chụp cắt lớp vi tính (chụp CT).

3. PET scan (chụp cắt lớp phát xạ positron)

Đây là một thủ thuật để tìm các tế bào khối u ác tính trong cơ thể. Một lượng nhỏ glucose (đường) phóng xạ được tiêm vào tĩnh mạch. Máy quét PET xoay quanh cơ thể và tạo ra hình ảnh về nơi glucose đang được sử dụng trong cơ thể. Các tế bào khối u ác tính hiển thị sáng hơn trong ảnh vì chúng hoạt động tích cực hơn và hấp thụ nhiều glucose hơn các tế bào bình thường. Chụp PET và chụp CT có thể được thực hiện cùng một lúc. Đây được gọi là PET-CT.

4. MRI (chụp cộng hưởng từ) với gadolinium

Quy trình chụp MRI sử dụng nam châm, sóng vô tuyến và máy tính để tạo ra một loạt hình ảnh chi tiết về các khu vực bên trong cơ thể. Một chất gọi là gadolinium được tiêm vào tĩnh mạch. Gadolinium thu thập xung quanh các tế bào ung thư để chúng hiển thị sáng hơn trong ảnh. Quy trình này còn được gọi là chụp cộng hưởng từ hạt nhân (nuclear magnetic resonance imaging – NMRI).

5. Soi ổ bụng

Đây là một cuộc giải phẫu để xem xét các cơ quan bên trong ổ bụng, nhằm kiểm tra các dấu hiệu và giai đoạn bệnh. Các vết mổ nhỏ (vết cắt) được thực hiện trên thành bụng và một ống nội soi (một ống mỏng, sáng) được đưa vào một trong các vết mổ. Các dụng cụ khác có thể được đưa vào qua vết mổ tương tự hoặc các vết rạch khác để thực hiện các thủ thuật như loại bỏ những bộ phận bị hỏng, hoặc lấy mẫu mô kiểm tra dưới kính hiển vi để tìm dấu hiệu ung thư. Một dung dịch có thể được rửa trên bề mặt của các cơ quan trong ổ bụng và sau đó được lấy ra để thu tế bào. Những tế bào này cũng được xem xét dưới kính hiển vi để kiểm tra các dấu hiệu và giai đoạn ung thư.

Điều trị ung thư dạ dày giai đoạn cuối

Sau đây là một số phương pháp điều trị ung thư dạ dày giai đoạn cuối.

1. Liệu pháp laser hoặc đặt stent

Liệu pháp laser có thể được sử dụng để tiêu diệt khối u, cầm máu hoặc giảm bớt tắc nghẽn trong dạ dày. Phương pháp này có thể được thực hiện mà không cần phẫu thuật.

Bác sĩ đưa một ống dài, dẻo được gọi là ống nội soi xuống cổ họng và vào trong dạ dày để truyền tia laser. Điều này còn được gọi là cắt bỏ khối u nội soi. Các ống rỗng được gọi là ống đỡ động mạch đôi khi có thể hữu ích. Đặt một ống đỡ động mạch giữa dạ dày và thực quản, hoặc giữa dạ dày và ruột non, giúp thức ăn đi qua dễ dàng hơn mà không bị cản trở.

2. Phẫu thuật

Đây là một thủ thuật mà bác sĩ sẽ phẫu thuật cắt bỏ phần dạ dày có khối u. Điều này có thể giúp giảm đau và chảy máu. Nếu các khối u ở phần dưới của dạ dày ngăn cản thức ăn đi qua, phẫu thuật cắt dạ dày có thể là một lựa chọn. Trong thủ tục này, một phần của ruột non được gắn vào phần trên của dạ dày, bỏ qua các khối u và cho phép thức ăn chảy ra khỏi dạ dày. Đôi khi, ung thư dạ dày gây khó khăn cho việc ăn uống. Nếu điều đó xảy ra, một ống dẫn thức ăn có thể được phẫu thuật luồn qua da vào dạ dày để bạn có thể lấy được chất dinh dưỡng cần thiết.

3. Hóa trị

Hóa trị là phương pháp điều trị toàn thân. Có nghĩa là nó có thể điều trị các khối u trên khắp cơ thể bạn. Thuốc hóa trị có thể giúp thu nhỏ khối u, giảm triệu chứng và kéo dài thời gian sống.

4. Xạ trị

Xạ trị là phương pháp điều trị nhắm mục tiêu, hướng vào các khối u cụ thể. Phương pháp này có thể giúp giảm kích thước khối u, cầm máu và giảm đau.

5. Thuốc nhắm mục tiêu hoặc liệu pháp miễn dịch

Điều trị bằng thuốc nhắm mục tiêu có thể được sử dụng để điều trị ung thư dạ dày di căn. Những loại thuốc này tấn công các đặc điểm cụ thể của bệnh ung thư. Một số loại thuốc bao gồm:

• Ramucirumab (Cyramza).
• Regorafenib (Stivarga).
• Trastuzumab (Herceptin).

Thuốc trị liệu miễn dịch tăng cường hệ thống miễn dịch của bạn để giúp tấn công ung thư. Pembrolizumab (Keytruda) là một loại thuốc trị liệu miễn dịch được sử dụng để điều trị ung thư dạ dày tái phát hoặc lan rộng ở những người đã thử nhưng không đáp ứng hoặc ngừng đáp ứng với hai loại hóa trị trở lên.³

Chăm sóc bệnh nhân ung thư dạ dày giai đoạn cuối

Đối với nhiều người, ung thư dạ dày và quá trình điều trị có thể ảnh hưởng đến ăn uống và khả năng hấp thụ dinh dưỡng. Buồn nôn có thể là một vấn đề trong và sau một số phương pháp điều trị. Một số người cũng có thể mất cảm giác ngon miệng, chán ăn và giảm cân.

Biện pháp khắc phục có thể là thay đổi cách ăn uống; chẳng hạn như ăn nhiều bữa nhỏ hơn, thường xuyên hơn thay vì ăn nhiều bữa mỗi ngày. Nếu người bệnh bị sụt cân hoặc gặp khó khăn trong việc ăn uống, hãy cho người bệnh ăn những gì mà họ có thể ăn.

Nếu một phần hoặc toàn bộ dạ dày đã bị cắt bỏ, người bệnh có thể cần ăn lượng thức ăn nhỏ hơn và thường xuyên hơn. Bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng cũng khuyên nên đứng thẳng một lúc sau khi ăn.⁴

Ở những người đã phẫu thuật – đặc biệt là nếu họ đã cắt bỏ phần trên của dạ dày (cắt bỏ toàn bộ hoặc một phần dạ dày) – có thể sẽ cần phải thực hiện xét nghiệm máu thường xuyên để kiểm tra sự thiếu hụt vitamin và khoáng chất của họ. Một số người có thể cần bổ sung vitamin, có thể bao gồm việc tiêm vitamin B12.⁴

Để giúp duy trì sức khỏe tốt, bệnh nhân cũng nên:

• Duy trì cân nặng khỏe mạnh.
• Duy trì hoạt động thể chất và hạn chế ngồi hoặc nằm một chỗ quá lâu.
• Ăn uống lành mạnh bao gồm nhiều trái cây, rau và ngũ cốc, đồng thời hạn chế hoặc tránh thịt đỏ và thịt chế biến sẵn, đồ uống có đường và thực phẩm chế biến công nghiệp.
• Tránh hoặc hạn chế uống rượu. Nếu uống rượu, không quá 1 ly mỗi ngày đối với phụ nữ hoặc 2 ly mỗi ngày đối với nam giới.⁴

Ung thư dạ dày giai đoạn cuối nên ăn uống gì?

Cho đến nay, không có chất bổ sung hay chế độ ăn uống nào (bao gồm vitamin, khoáng chất và các sản phẩm thảo dược) được chứng minh là giúp giảm nguy cơ ung thư tiến triển hoặc tái phát một cách rõ ràng. Vì vậy, người bệnh có thể liên hệ bác sĩ để có chế độ ăn uống hoàn thiện nhất và tránh được một số thực phẩm gây hại.

Nếu đang có ý định dùng bất kỳ loại thực phẩm bổ sung dinh dưỡng nào. Người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ. Họ có thể đưa ra những lời khuyên hữu ích và phù hợp với tình trạng hiện tại của người bệnh.

Nhìn chung, người bệnh nên ăn một chế độ ăn nhiều trái cây và rau quả, duy trì cân nặng hợp lý, hoạt động thể chất thường xuyên và tránh hoặc hạn chế uống rượu; để tăng khả năng chống lại bệnh tật cho cơ thể, cũng như phần nào hỗ trợ việc điều trị đạt hiệu quả.

Trên đây là thông tin về ung thư dạ dày giai đoạn cuối. Hi vọng qua bài viết, bạn đã có thêm nhiều kiến thức, cũng như có một chế độ sống lành mạnh để luôn khỏe mạnh.