Giáo dục giới tính tuổi teen (Phần 7): Cần gì trước khi trao thân?

Từ phần 5 và 6 chúng ta đã biết được quan hệ tình dục luôn tiềm ẩn rủi ro của các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STIs). Ở phần số 7 này, các phương pháp ngăn ngừa bệnh STIs sẽ được đề cập đến. Hãy đọc, nhớ, chia sẻ và thảo luận với đối tác của mình để cả hai được thoải mái và an toàn khi ở bên cạnh nhau, bạn nhé. Trong trường hợp có bất kỳ thắc mắc gì hoặc đặt câu hỏi với một người lớn mà bạn tin tưởng. Việc hiểu đúng và làm đúng quan trọng vô cùng!

Phòng ngừa và kiểm tra cho STIs

Cách duy nhất để chắc chắn phòng ngừa được STIs là không quan hệ tình dục. Nhưng nói như thế chẳng khác nào nói cách duy nhất để không béo là đừng ăn nữa. Quan hệ tình dục, hay sự tiếp xúc giữa 2 cơ thể luôn tiềm ẩn những rủi ro, nhưng nếu được chuẩn bị tốt, được thực hiện một cách có trách nhiệm thì sẽ hạn chế được các rủi ro ấy.

STIs lây truyền qua mọi hình thức quan hệ tình dục: qua đường âm đạo, bằng miệng, qua đường hậu môn, sử dụng ngón tay, các bộ phận cơ thể khác hoặc đồ chơi tình dục tiếp xúc với bộ phận sinh dục hoặc dịch cơ thể của người khác. STIs có thể lây truyền giữa nam và nữ, giữa hai nữ và giữa hai nam có quan hệ tình dục.

Điều nguy hiểm của STIs là chúng không hiển hiện ra trước mắt. Bạn không thể nhìn vào ai đó và biết được người đó có bị STIs hay không. Ngay cả khi người kia nói với bạn rằng anh ta hoặc cô ta không mắc STIs hoặc nói rằng anh ta hoặc cô ta “sạch” (như kiểu “rau sạch” chúng mình hay bảo nhau), bạn không thể chắc chắn điều này là đúng. Đến bản thân người đó có thể cũng không biết mình đã bị nhiễm bệnh. Ngoài ra, thông thường, do nhiều nỗi lo sợ, các đối tác của chúng ta không hoàn toàn trung thực về nhiều điều trong mối quan hệ. Vì vậy, hãy luôn thận trọng.

1. Sử dụng bao cao su và màn chắn miệng

Những người hoạt động tình dục có thể giảm nguy cơ mắc STIs bằng cách sử dụng bao cao su latex hoặc polyurethane (cả hai đều là polymer tổng hợp) mỗi khi họ quan hệ tình dục. Bao cao su nam được đeo trên dương vật, giúp ngăn chất lỏng cơ thể truyền sang người khác. Ngăn ngừa tinh dịch từ nam giới vừa giúp tránh thai vừa tránh lây truyền bệnh. Mặt khác, bao cao su cũng ngăn cách không cho dịch âm đạo từ phụ nữ thấm vào niêm mạc cơ quan sinh dục của nam giới, giúp tránh lây truyền bệnh.

Bao cao su không bôi trơn có thể được sử dụng cho quan hệ tình dục bằng miệng. Tuy chưa được sử dụng phổ biến ở Việt Nam, bao cao su nữ đã xuất hiện từ lâu và được dùng nhiều ở các nước phương Tây. Bao cao su nữ được đặt trong âm đạo để giúp ngăn chất lỏng truyền từ người này sang người khác.

• Nếu nam và nữ có quan hệ tình dục, chỉ một người nên đeo bao cao su. Nếu cả nam và nữ đều đeo bao cao su, bao cao su có thể cọ sát vào nhau gây rách hoặc tuột ra.
• Không chồng hai hay nhiều bao cao su lên nhau vì như vậy sẽ làm giảm tính bôi trơn, các bao bị căng ra, cọ sát vào nhau và dễ rách.

2. Màng che miệng

Ví dụ, một tấm màng cao su hình vuông là một dụng cụ rào chắn khác có thể được sử dụng khi thực hiện quan hệ tình dục bằng miệng-âm đạo hoặc miệng-hậu môn đối với cả hai giới. Một tấm màng che miệng có thể được tạo ra bằng cách cắt một bao cao su theo chiều dọc thành một hình vuông. Màng chắn cần được đặt giữa miệng và cơ quan sinh dục để ngăn ngừa sự tiếp xúc của nước bọt với niêm mạc hậu môn/âm đạo và ngược lại, ngăn ngừa dịch âm đạo/niêm mạc hậu môn tiếp xúc với niêm mạc miệng của bạn tình.

Bao cao su và màng che miệng làm giảm nguy cơ mắc STIs, nhưng chúng không loại bỏ hoàn toàn rủi ro. Bao cao su có thể bị vỡ hoặc rò rỉ, dịch cơ thể thấm qua và lây truyền bệnh. Ngoài ra, bao cao su không che phủ tất cả phần da tiếp xúc khi quan hệ tình dục. Nên nhớ rằng Herpes virus và HPV có thể được truyền qua tiếp xúc da kề da. Tuy nhiên, bao cao su và màng che miệng là phương pháp duy nhất vừa ngừa thai vừa ngăn ngừa STIs. Các phương pháp ngừa thai khác không làm giảm nguy cơ mắc STIs.

Đối với nam giới, bạn có thể giảm nguy cơ vỡ, tuột bao cao su nam bằng hai cách. Đầu tiên, hãy chắc chắn rằng dương vật hoàn toàn cứng trước khi đeo bao cao su. Sau đó, hãy chắc chắn bóp và giữ đầu bao cao su khi bạn lăn phần còn lại của nó xuống dương vật, đảm bảo không có túi khí (như một quả bóng nhỏ) ở phần bao trên đầu dương vật. Sau khi xuất tinh (cực khoái nam) trong quan hệ tình dục dương vật-âm đạo, dương vật nên được kéo ra khỏi âm đạo trong khi nó vẫn còn hơi cứng.

Điều quan trọng là phải giữ bao cao su xung quanh gốc dương vật khi kéo ra để tránh rò rỉ tinh dịch vào âm đạo. Các biện pháp phòng ngừa tương tự nên được thực hiện trước và sau khi quan hệ tình dục qua đường hậu môn, dù là với bạn tình nam hay nữ.

3. Tiêm chủng phòng ngừa

Một cách khác để ngăn ngừa STIs chính là tiêm vaccine. Hiện nay có 2 loại virus gây STIs có thể được phòng ngừa bằng vaccine, đó chính là HPV (virus gây u nhú ở người) và HBV (virus gây viêm gan B). Như đã được nhắc ở phần trước, vaccine viêm gan B đã được sử dụng rộng rãi trong chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia và các vaccine dịch vụ khác.

Tuy nhiên, bạn chỉ có thể chắc chắn mình đã có đủ kháng thể chống virus viêm gan B khi thực hiện xét nghiệm máu để định lượng kháng thể. Hãy thảo luận với bác sĩ của bạn để chắc chắn về điều này. Đối với vaccine ngừa HPV, trẻ trai và gái có thể được tiêm từ 9 tuổi đến 26 tuổi, tốt nhất là trước khi quan hệ tình dục.

4. Kiểm tra sức khỏe

Việc kiểm tra sức khỏe thường xuyên rất quan trọng đối với tất cả các bạn teen, và điều này đặc biệt quan trọng nếu bạn quyết định quan hệ tình dục. Hãy trò chuyện với một người lớn bạn tin tưởng, hoặc bác sĩ của bạn để được kiểm tra đầy đủ và đúng cách.  Hãy chia sẻ và đặt các câu hỏi về này các cách để ngăn ngừa mang thai và STIs, cũng như các xét nghiệm thường xuyên đối với STIS, bao gồm cả HIV. Vì STIs có thể xảy ra ở các vị trí cơ thể khác nhau (cơ quan sinh dục, hậu môn và cổ họng) và đa phần không có triệu chứng, điều quan trọng là cần nói chuyện trung thực với bác sĩ về hành vi tình dục để có được xét nghiệm thích hợp.

Nếu bác sĩ của bạn không thoải mái hoặc không thể sàng lọc STIs, hãy yêu cầu được giới thiệu đến bác sĩ khác có khả năng. Sở y tế địa phương của bạn cũng có thể cung cấp sàng lọc STIs và HIV với chi phí thấp hoặc miễn phí.

Như vậy trong phần số 7 này chúng ta đã tìm hiểu về 3 cách để phòng ngừa các bệnh lây truyền qua đường tình dục: sử dụng màng chắn bao cao su và màng che miệng, chủng ngừa và khám sức khỏe định kỳ. Lưu ý rằng không có cách nào trong 3 cách trên có thể ngăn được 100% rủi ro mắc bệnh STIs. Chỉ có một điều duy nhất gần như chắc chắn là nếu không phòng ngừa thì sẽ bị lây truyền bệnh. Vì vậy, hãy lựa chọn sáng suốt, hiểu biết đầy đủ, chuẩn bị kỹ càng để luôn có trách nhiệm với chuyện tình dục của mình, thân thể mình và cuộc đời mình, bạn nhé!

Các phần trước:

Phần 1: Tất tần tật về tính dục

Phần 2: Khi nào đủ sẵn sàng?

Phần 3: Quan hệ tình dục có như lời đồn?

Phần 4: Khi nào xé rào?

Phần 5: Rủi ro tình dục

Phần 6: Rủi ro tình dục (tiếp theo)

Phần tiếp theo:

Phần 8: Cần gì trước khi trao thân?