Tầm soát ung thư buồng trứng là gì? Quan trọng như thế nào?
Nội dung bài viết
Ung thư buồng trứng là một trong những bệnh ung thư phổ biến ở phụ nữ. Ngoài ra, bệnh này còn thường được phát hiện khi đã vào giai đoạn muộn. Do đó, việc tầm soát ung thư buồng trứng trở nên hết sức quan trọng với nhiều chị em. Vậy xét nghiệm này là gì? Những ai nên thực hiện? Và bao gồm những gì? Bài viết của Thạc sĩ, Bác sĩ Phan Lương Huy sẽ giải đáp những thắc mắc trên cho bạn. Mời bạn cùng tìm hiểu nhé!
Tầm soát ung thư buồng trứng là gì?
Ở giai đoạn đầu, bệnh ung thư buồng trứng thường không gây ra triệu chứng. Nếu có, người bệnh cũng sẽ dễ nhầm lẫn những triệu chứng này với những bệnh ít nghiêm trọng hơn khác. Tuy nhiên, ở thời điểm ung thư buồng trứng được coi là nguyên nhân có thể gây ra các triệu chứng, thì bệnh thường đã qua giai đoạn muộn hoặc di căn.
Các xét nghiệm tầm soát ung thư được sử dụng để phát hiện bệnh ung thư ở những người chưa có bất kỳ triệu chứng nào. Ví dụ, chụp X quang tuyến vú sẽ giúp phát hiện ung thư vú ở giai đoạn sớm nhất. Ngay trước cả khi bệnh nhân biết được trong người mình có ung thư qua việc thăm khám bác sĩ.
Đã có rất nhiều nghiên cứu được thực hiện để đưa ra một xét nghiệm để tầm soát bệnh ung thư buồng trứng. Trong đó, bên cạnh việc khám phụ khoa thì hai xét nghiệm được sử dụng nhiều nhất để tầm soát đó là:
- Siêu âm qua ngả âm đạo (TVUS).
- Xét nghiệm máu đo chỉ điểm khối u CA-125.1 2
Ý nghĩa và tầm quan trọng của việc tầm soát ung thư buồng trứng
Để giảm tỷ lệ tử vong do ung thư buồng trứng, cần phải có một chương trình tầm soát. Việc này nhằm để phát hiện ung thư buồng trứng từ sớm. Vì đối với các phương pháp điều trị hiện nay, tỷ lệ tử vong do ung thư buồng trứng có liên quan mật thiết đến giai đoạn chẩn đoán bệnh.
Một báo cáo vào năm 2012 – 2018 của Viện Ung thư Quốc gia Hoa Kỳ (NIH) đã cho thấy ung thư buồng trứng phát hiện càng sớm thì tỷ lệ sống sót sau 5 năm càng cao. Đối với ung thư đã di căn xa, tỷ lệ sống sót của người bệnh sau 5 năm là 30,8%. Đối với ung thư buồng trứng lan sang các khu vùng lân cận, tỷ lệ sống sau 5 năm khoảng 74,2%. Còn đối với những phụ nữ phát hiện ung thư buồng trứng ở giai đoạn đầu, tỉ lệ sống sau 5 năm là hơn 90%. Tuy nhiên, chỉ số ít người làm được điều này. Còn lại là đa số bệnh nhân phát hiện bệnh tại thời điểm có triệu chứng lâm sàng rõ rệt. Và đây thường là giai đoạn mà ung thư đã di căn.3
Vì vậy, việc tầm soát sẽ mang lại cho người bệnh một cơ hội, giúp họ phát hiện sớm ung thư. Nhờ đó, việc điều trị ung thư buồng trứng cũng sẽ dễ dàng và triệt để hơn.
Những ai nên tầm soát ung thư buồng trứng?
Một số tổ chức tuyên bố rằng hai xét nghiệm tầm soát bệnh ung thư buồng trứng là: siêu âm qua ngả âm đạo (TVUS) và xét nghiệm máu đo chỉ điểm khối u CA-125. Hai xét nghiệm này được khuyến nghị dùng để sàng lọc những phụ nữ có tiền sử gia đình có nguy cơ cao.
Người có tiền sử gia đình có nguy cơ cao
Là người có tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư vú hoặc ung thư buồng trứng, với nhiều hơn một người thân. Hoặc có các thành viên trong gia đình mắc bệnh ung thư với một số đặc điểm tương đồng.
Phụ nữ có tiền sử này nên đến các cơ sở tư vấn di truyền để xét nghiệm BRCA1 và BRCA2. Trong đó, BRCA1 và BRCA2 là các gen ức chế khối u. Nó giúp các tế bào trong cơ thể tránh khỏi sự tăng trưởng không kiểm soát. Dẫn đến việc xuất hiện các khối u gây ung thư. Hầu hết mọi người khi sinh ra đều có BRCA1 và BRCA2.
Việc tầm soát ung thư buồng trứng có thể được khuyến nghị bởi bác sĩ. Nếu người đó có tiền sử gia đình có nguy cơ cao mắc bệnh ung thư buồng trứng và:
- Có đột biến gen BRCA.
- Hoặc mắc hội chứng Lynch.
Tầm soát ung thư buồng trứng ở đâu? Chi phí bao nhiêu?
Để làm các xét nghiệm tầm soát xem mình có bị ung thư buồng trứng không. Bạn nên đến những cơ sở y tế lớn về sản phụ khoa hoặc ung bướu. Về chi phí, xét nghiệm này thường sẽ gồm chi phí khám và chi phí xét nghiệm. Trong đó:
- Chi phí khám phụ khoa có thể dao động từ 300.000 đến 500.000 đồng.
- Các chi phí xét nghiệm máu tìm chất chỉ điểm CA-125 dao động khoảng 200.000 đến 300.000 đồng.
- Siêu âm đầu dò qua ngả âm đạo khoảng 200.000 đồng.
- Trong một số trường hợp sẽ cần chụp CT scan vùng bụng, với chi phí khoảng 1.200.000 đồng.
Như vậy, chi phí làm xét nghiệm sẽ dao động từ khoảng 2.000.000 đến 3.000.000 đồng.
Ngoài ra, mức giá khám và làm xét nghiệm sẽ chênh lệch đôi chút. Vì điều này còn phụ thuộc vào cơ sở vật chất, chất lượng dịch vụ, đội ngũ bác sĩ,…
Tầm soát ung thư buồng trứng bao gồm những gì?
Các nghiên cứu đang được thực hiện để tìm ra sự kết hợp tốt nhất của các xét nghiệm tầm soát ung thư buồng trứng.
Đo chất chỉ điểm khối u CA-125
CA-125 là một loại protein có mức độ cao hơn bình thường. Nó có thể được đo bằng xét nghiệm máu. CA-125 cũng thường được sử dụng để theo dõi phụ nữ bị ung thư buồng trứng.
Các chuyên gia kỳ vọng rằng CA-125 có thể được sử dụng để biết một phụ nữ có nguy cơ bị ung thư buồng trứng hay không. Tuy nhiên, mức CA-125 có thể dương tính giả trong một số trường hợp, bao gồm:
- Lạc nội mạc tử cung.
- U xơ cơ tử cung.
- Bệnh xơ gan.
- Nhiễm trùng vùng chậu.
- Các bệnh ung thư khác, bao gồm ung thư nội mạc tử cung, ung thư vú, ung thư phổi và ung thư tụy.
Ngoài ra, mức CA-125 cũng cao hơn bình thường ở phụ nữ khỏe mạnh. Mức độ này cũng có thể thay đổi trong chu kỳ kinh nguyệt.
Vì vậy, nếu bạn có mức CA-125 cao hơn bình thường. Đây có thể là ung thư buồng trứng. Tuy nhiên, nó cũng có thể là một tình trạng phổ biến và ít nghiêm trọng hơn. Do đó, CA-125 không được khuyến cáo dùng để làm xét nghiệm sàng lọc bệnh nhân ung thư buồng trứng độc lập.
Siêu âm vùng chậu
Siêu âm vùng chậu sử dụng sóng âm để tạo ra hình ảnh của các cơ quan trong khung xương chậu, bao gồm cả buồng trứng. Loại xét nghiệm này thường sử dụng một đầu dò siêu âm đặt ở bên ngoài thành bụng và bên trong ngả âm đạo.
Khi được sử dụng như một xét nghiệm tầm soát ung thư buồng trứng. Siêu âm qua ngả âm đạo có thể phát hiện từ 80-100 % các trường hợp ung thư buồng trứng. Tuy nhiên, siêu âm không phải lúc nào cũng cho thấy rõ sự khác biệt giữa ung thư buồng trứng và các bệnh lý phổ biến khác. Một trong số đó như: u nang buồng trứng, hay lạc nội mạc tử cung.
Trong trường hợp có các xét nghiệm siêu âm dương tính giả. Như là xét nghiệm bất thường trong trường hợp không có ung thư. Có thể sẽ cần làm các xét nghiệm hình ảnh khác để kiểm tra thêm. Hoặc phải làm những cuộc phẫu thuật không cần thiết để đánh giá tế bào buồng trứng. Do đó, siêu âm vùng chậu không được khuyến khích để làm xét nghiệm sàng lọc ung thư buồng trứng độc lập.
Hy vọng bài viết trên đã cung cấp cho bạn những thông tin cần thiết về tầm soát ung thư buồng trứng. Nếu bạn nhận thấy mình thuộc diện có nguy cơ cao mắc ung thư buồng trứng. Hãy đến các cơ sở y tế lớn về phụ khoa và ung bướu để được thăm khám và tư vấn chi tiết hơn nhé!
Nguồn tham khảo / Source
Trang tin y tế YouMed chỉ sử dụng các nguồn tham khảo có độ uy tín cao, các tổ chức y dược, học thuật chính thống, tài liệu từ các cơ quan chính phủ để hỗ trợ các thông tin trong bài viết của chúng tôi. Tìm hiểu về Quy trình biên tập để hiểu rõ hơn cách chúng tôi đảm bảo nội dung luôn chính xác, minh bạch và tin cậy.
-
Patient education: Ovarian cancer screeninghttps://www.uptodate.com/contents/ovarian-cancer-screening-beyond-the-basics
Ngày tham khảo: 01/01/2023
-
Screening for Ovarian Cancer: Recommendation Statementhttps://www.aafp.org/afp/2018/0615/od1.html
Ngày tham khảo: 01/01/2023
-
Cancer Stat Facts: Ovarian Cancerhttps://seer.cancer.gov/statfacts/html/ovary.html
Ngày tham khảo: 01/01/2023